بر اساس تحقیقاتی که روزنامهنگاران ایندیپندنت آن را مشاهده کردهاند، اسرائیل در حملات هواییاش به غزه از سلاحها و ادوات نظامی ساخت بریتانیا بهره گرفته است.
بمباران اراضی فلسطینی از ۱۰ ماه مه میلادی آغاز شد و بالاخره پس از کشته شدن بیش از ۲۳۲ نفر، از جمله ۶۵ کودک، روز جمعه متوقف شد.
اما بهرغم قوانین ظاهراً سختگیرانه صادرات سلاح در بریتانیا، به نظر میرسد که سلاحهای تولید بریتانیا در افروختن آتش این درگیری نقش داشته است.
سخنگوی ارتش اسرائیل هفته گذشته گفت که هواپیماهای جنگنده اف ۳۵ از جمله هواپیماهای نظامی مورد استفاده در بمباران [غزه] بوده است.
لاکهید مارتین، سازنده این مدل هواپیماهای جنگنده، میگوید «اثر انگشت نبوغ بریتانیایی را میتوان در دهها قطعه اصلی این هواپیما یافت.» مجله «یو کی دیفنس ژورنال» سهم بریتانیا از قطعات مورد استفاده در ساخت این جنگندهها را ۱۵ درصد تخمین میزند.
روز جمعه، بوریس جانسون هنگام بازدید از یک ناو هواپیمابر جدید بریتانیا، با مباهات گفت که این جنگندههای هوایی «نشان میدهد که چگونه ما سرمایهگذاریها را در اقصی نقاط بریتانیا توزیع میکنیم، و با خلق فنآوری و مشاغل جدید، نابرابریها را در کشور کاهش میدهیم.»
سازنده [هواپیماهای اف ۳۵] میگوید که «بیش از ۱۰۰ قطعهساز بریتانیایی»، از جمله «بیایایی سیستمز، جیای ایوییشن، مارتین-بیکر، سلکس، کُبهام، اولترا الکترونیکس، یوتیسی اکچویشین سیستمز و رولز رویس»، در ساخت اف ۳۵ شرکت دارند.
همچنین معلوم شده است که نیروهای اسرائیلی از هواپیماهای جنگنده اف ۱۶ و بالگردهای آپاچی استفاده میکنند. دولت بریتانیا پیش از این پذیرفته بود که این مدل هواپيما «تقریباً به طور قطع» حاوی قطعات ساخته شده در بریتانیا است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مطابق بیانیه سال ۲۰۰۹ دیوید میلیبند، وزیر امور خارجه وقت، که طی یک عملیات نظامی پیشین [اسرائیل] صادر شد، در هر دو درگیری، قطعات ساخت بریتانیا به ایالات متحده صادر شده و از آن طریق در اختیار اسرائیل که مصرفكننده نهایی هواپیماها است، قرار گرفته است.
قطعات بریتانیایی مورد استفاده در هواپیماهای اف ۱۶ شامل تجهیزات پیشرفته هدفگیری مانند نمایشگرهای روی پنجره شیشهای مقابل خلبان، صفحات نمایشگر، و واحدهای نمایش پیشرفته است.
بالگردهای آپاچی نیز از سیستمهای رادار، تجهیزات ناوبری، موتور پیشران و سیستمهای کنترل شلیک ساخت بریتانیا استفاده میکنند.
ایندیپندنت این شواهد را به مقامات دولت بریتانیا که بر صادرات اسلحه و تجهیزات حساس نظامی نظارت دارند، ارائه داد. اما پاسخ آنها تنها این بود که «بریتانیا مسئولیتهای خود را در خصوص صادرات اسلحه بسیار جدی میگیرد.»
گروههای حقوق بشری در مطالبهشان در خصوص بررسی کامل فروش سلاحهای بریتانیایی به منطقه درگیری، خواستار توقف صادرات نظامی به اسرائیل و شبهنظامیان فلسطینی شدهاند.
اندرو اسمیت، از کارزار مبارزه با تجارت اسلحه که به مستندسازی شواهد و مدارک در این خصوص میپردازد، گفت: «بمباران دو هفته گذشته صدها نفر را به کام مرگ کشانده و بر وخامت بحران انسانی در غزه افزوده است.»
«دولت به ما میگوید که نگران است، اما حداقل کاری را هم که میتواند بکند، انجام نداده است، و مدام از ارائه پاسخ روشن به پرسشهای اساسی در این باره که آیا اسلحههای تولید بریتانیا به طرفهای درگیر فروخته شده و توسط آنها مورد استفاده قرار گرفته است، طفره میرود.»
«این اولین بار نیست. بارها و بارها سلاحها و قطعات ساخت بریتانیا علیه فلسطینیان استفاده شده است، و به نظر میرسد که همان قضیه دوباره رخ داده است.»
او افزود: «همیشه به ما گفته میشود كه نظارت بر صادرات تسلیحات بسیار قوی است، اما این کاملاً خلاف واقعیت است. چند مورد سوءاستفاده و وحشیگری دیگر لازم است تا بوریس جانسون و همكارانش سرانجام سیاست خود را تغییر دهند و صادرات خشونت و ابزار سرکوب را در سراسر جهان متوقف كنند؟»
«همه باید امیدوار باشیم که طرفهای درگیر آتشبس کنونی را رعایت کنند. اما رعایت آتشبس نباید صرفاً بازگشت به وضعیت ناعادلانه و عادیشده اشغال و محاصره باشد. وقت آن رسیده است که دولتهای همدست در این درگیری، از جمله بریتانیا، نفوذ خود را برای تحقق صلحی جدی به کار گیرند و حقوق فلسطینیان را بر سود شرکتهای اسلحهسازی مقدم شمارند.»
الیور فیلی-اسپراگ، مدیر برنامه نظامی، امنیتی و پلیسی سازمان عفو بینالملل در بریتانیا، گفت: «نیروهای اسرائیلی و گروههای مسلح فلسطینی در این درگیری خشونتبارمرتکب جنایات جنگی متعددی میشوند و بریتانیا باید اطمینان حاصل کند که سلاحهای ساخت این کشور در این جنایات مورد استفاده قرار نمیگیرد.»
«پیش از بررسی كامل فروش سلاحهای بریتانیایی به منطقه، وزرای مربوطه باید بلافاصله صادرات نظامی به اسرائیل یا هر كشور ثالث دیگری را كه میتواند از قطعات ساخته شده در بریتانیا برای تولید و عرضه سلاح به اسرائیل استفاده کند، متوقف سازند.»
«ما از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستهایم که تحریم گسترده تسلیحاتی را علیه اسرائیل، حماس، و دیگر گروههای مسلح فلسطینی اعمال کند، اما بنبست موجود در سازمان ملل بدان معنی است که کشورهایی مانند بریتانیا باید در واکنش عملی پیشقدم شوند.»
«مشخصا، وزرای مسئول در دولت بریتانیا باید بگویند که آیا فنآوری بریتانیایی در هواپیماهای بدون سرنشین ارتش اسرائیل استفاده میشود یا نه. این امر در سال ۲۰۰۶ آشکار شد، اما تاکنون تا حد زیادی مخفی نگه داشته شده است.»
آمار رسمی حاکی از آن است که از زمان روی کار آمدن دولت محافظهکار در ماه مه سال ۲۰۱۵، دولت بریتانیا برای صادرات بیش از ۴۰۰ میلیون پوند اسلحه به اسرائیل، شامل هواپیما، بمب، خودروهای زرهی، و مهمات، مجوز صادر کرده است.
ریچارد بورگون، نماینده پارلمان از حزب کارگر که از وزرای دولت را در پارلمان درباره صادرات سلاح مواخذه کرده است، به ایندیپندنت گفت: «وقتی دولت بریتانیا اسرائیل را اینگونه مسلح میکند، چگونه میتواند ادعا کند که پشتیبان صلح است؟»
«با کشته شدن تعداد زیادی غیرنظامی در روزهای اخیر، اکنون زمان آن رسیده است که دولت بریتانیا فوراً صادرات سلاح به اسرائیل را ممنوع کند. وگرنه سخنان دولت ما درباره حمایت از صلح ادعایی پوچ بیش نیست، و در واقع ما را در جنگ اسرائیل علیه مردم فلسطین شریک جرم میکند.»
طغیان خشونت در اسرائیل و سرزمینهای فلسطین پس از آن رخ داد که فلسطینیها علیه اقدام اسرائیل به اخراج خانوادههای فلسطینی از محله تحت اشغال شیخ جراح [در شرق اورشلیم] به اعتراض برخاستند. در پاسخ، نیروهای امنیتی اسرائیل به نمازگزاران در مسجدالاقصی با نارنجکهای صوتی و گاز اشکآور حمله کردند. سپس حماس در واکنش به اسرائیل موشک شلیک کرد، و نیروهای اسرائیلی با حملات هوایی به آن حمله پاسخ دادند.
مقامات اسرائیلی آمار کشتهشدگان در آن کشور را ۱۲ نفر اعلام میکنند. در طرف فلسطینی، ۲۳۲ تن، از جمله ۶۵ کودک، کشته و بیش از ۱۹۰۰ نفر زخمی شدهاند. اسرائیل میگوید که حدود ۱۶۰ تن از کشتهشدگان فلسطینی، جنگجویان نظامی بودهاند.
روز جمعه، آتشبسی بین طرفین به اجرا درآمد که تاکنون برقرار مانده است.
سخنگوی دولت بریتانیا در پاسخ به سوالی درباره استفاده از قطعات و سلاحهای ساخت بریتانیا در آن درگیری، گفت: «خشونتها در اسرائیل و سرزمینهای اشغالی فلسطین مایه نگرانی بسیار بوده است. وزیر خارجه بارها خواستار تنشزدایی شد و از اعلام آتشبس شب گذشته استقبال کرد.»
«بریتانیا مسئولیت خود در صادرات اسلحه را بسیار جدی میگیرد و دارای یکی از قویترین نظامهای نظارتی بر صادرات اسلحه در جهان است. ما تمام درخواستها برای مجوز صادرات سلاح را با دقت و با ارزیابی ریسک آن بررسی میکنیم و همه مجوزها را منظما بازبینی میکنیم.»
«ما هیچ مجوزی برای صادرات سلاح صادر نمیکنیم که با معیارهای اتحادیه اروپا و معیار ملی برای صادرات سلاح، مغایرت داشته باشد.»
© The Independent