زید الکامل به دیدن همسایه‌اش رفته بود که نخستین دور موشک‌های گراد به محله‌اش اصابت کرد. خود موشک به زید ۶۰ ساله نحیف اصابت نکرد، اما از شدت برخورد بی‌هوش شد و وقتی به هوش آمد، شوکه شده بود.

همسایه دیگری او را به اورژانس بیمارستان الشفا در همان نزدیکی برد که مجروحان حملات ۱۲ ژوئن به شهر عفرین در شمال شرقی سوریه هم به آن منتقل شده بودند. پسر ۳۳ ساله او، عبدالله، تازه به بالینش شتافته بود که موشک دیگری به بیمارستان اصابت کرد. 

اتاق اورژانس ناگهان مملو از دود، خاک، تکه‌های بدن و پاره‌فلزهای پیچ‌وتاب خورده شد. پیکرهمسایه مهربانی که زید را به بیمارستان آورده بود، بی‌جان افتاده بود. یکی از مجروحان با فریاد از عبدالله وانوسه، پرستار اورژانس، کمک می‌خواست. اما آ‌‌ن پرستار ۲۵ ساله که پیش از انتقال به بیمارستان عفرین، از چندین حمله به بیمارستان‌های حومه شرقی دمشق جان سالم به‌ در برده بود، خود در ناحیه سر مجروح و غرق خون بود.

او مدتی بعد که به‌علت جراحت‌های ناشی از ترکِش بمب‌ها در بیمارستان دیگری تحت مداوا بود، به یاد آورد که به مجروحی که کمک می‌خواست، گفته بود: «به اوضاع من نگاه کن، نمی‌توانم کمکت کنم.»

حملات موشکی روز شنبه به شهر عفرین در شمال شرقی سوریه، دست‌کم ۲۰ کشته و تعداد زیادی مجروح به جا گذاشت.

مقام‌های منطقه شمال غربی سوریه که تحت‌ حمایت ترکیه است، «نیروهای دموکراتیک سوریه» را مسئول این حمله عنوان کرده‌اند، نیروی شبه‌نظامی تحت رهبری کردها که کنترل این منطقه را تا سال ۲۰۱۸ که آن را در جنگ از دست داد، بر عهده داشت.

اما نیروهای دموکراتیک سوریه مسئولیت حمله به بیمارستان را که بخشی از بودجه‌اش را یک نهاد خیریه آمریکایی به نام «انجمن پزشکی آمریکا-‌سوریه» تامین می‌کند، تکذیب کرده است. این واقعه تنها یکی از صدها مورد بمباران بیمارستان‌ها و درمانگاه‌هاست که بیشتر به دست رژیم سوریه و حامیان روس آن در یک دهه جنگ سوریه صورت گرفته است.

مظلوم عبدی، فرمانده نیروی تحت‌ حمایت غرب، که کنترل بخش اعظم شمال شرقی کشور را در دست دارد، در توییتر نوشت: «نیروهای دموکراتیک سوریه هرگونه مسئولیت یا دخالت در حمله غم‌انگیز به بیمارستان عفرین را قاطعانه تکذیب می‌کند. بابت از دست رفتن جان بی‌گناهان عمیقا متاسفیم. این حمله را بی‌تردید محکوم می‌کنیم. هدف گرفتن بیمارستان‌ها تخطی از قوانین بین‌المللی است.»

هنوز کسی مسئولیت این حمله را نپذیرفته است.

مقام‌های ترکیه دردیداری کم‌سابقه و کوتاه، با حضور گزارشگران ایندیپندنت و فرانس۲۴، از محل بیمارستان تخریب‌شده عفرین بازدید کردند، و ما را در کاروانی کوچک از خودروهای زرهی به محل بیمارستان بردند.

مقام‌های سیاسی و امنیتی سوریه و ترکیه می‌گویند به اعتقاد آن‌ها، نیروهای دموکراتیک سوریه عامل این حمله بوده‌اند. آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که این گروه کنترل تل رفعت، ناحیه‌ای آن سوی کوه نزدیک عفرین را در دست دارند. آن‌ها به حملات متعدد به عفرین اشاره می‌کنند که نیروهای دموکراتیک سوریه آن را بخشی از قلمرو خود موسوم به «روژاوا» تلقی می‌کنند. بیمارستان الشفا جنب یک تاسیسات بزرگ امنیتی قرار گرفته است که کارکنانش شورشیان سابق سوریه و مشاوران امنیتی ترکیه‌اند.  

محمد شیخ راشد، رئیس شورای شهرداری منطقه، می‌گوید: «این نخستین بار نیست که [نیروهای دموکراتیک سوریه] به این منطقه حمله می‌کنند. اغلب نواحی اطراف بیمارستان را هدف قرار داده بودند، اما هرگز به خود بیمارستان حمله نکرده بودند.»

نیروهای رژیم سوریه و متحدانش، شبه‌نظامیان شیعه تحت‌ حمایت ایران، نیز در محدوده برد این موشک‌ها قرار دارند.

بازماندگان حمله به بیمارستان تصویر هولناکی از آن واقعه ترسیم می‌کنند. گویا نخست یک موشک به بخش اورژانس بیمارستان اصابت کرده بود که در آن مجروحان حمله‌ به محله‌ای در همان نزدیکی و دیگر بیماران منتظر مداوا بودند. سپس، موشک دیگری به اتاق زایمان خورد. میان کشته‌شدگان، زنی در حال وضع حمل و زن دیگری با درد زایمان نیز بودند. نوزادان هردوی آن‌ها نیز داخل شکمشان کشته شدند، همین‌طور مامای بخش زایمان. 

کودک دیگری روی صندلی چرخدار در بیمارستان کشته شد. در بازدید روز دوشنبه از محل واقعه، بخشی از آرواره یک کودک میان آوارها یافت شد که تصور می شود متعلق به یکی از کشته‌شدگان باشد.

احلم اعرابی، پرستار ۳۱ ساله بخش زایمان بیمارستان که برای کمک به مجروحان حمله نخست به بخش اورژانس احضار شده بود، گفت: «ناگهان تاریک شد و خاک همه جا را گرفت. وقتی چشم‌هایم را باز کردم، تنها چیزی که می‌توانستم ببینم تکه‌های اجساد بود. مهیب و وحشتناک بود.» 

ابراهیم خطیب، مدیر ۴۰ ساله آشپزخانه بیمارستان، پس از خارج کردن قیس، پسر وحشت‌زده ۱۱ ساله‌اش، از ساختمان اصلی، به کمک مجروحان شتافت. او با یادآوری واقعه می‌گوید: «اجساد تکه‌تکه شده همه جا روی زمین افتاده بود.» 

در پی انفجاری که کامل و پسرش را با سوختگی، جراحت ترکِش و شکستگی استخوان در بیمارستان عفرین مجروح کرده است، آن دو هنوز هم در شوک‌اند. آن‌ها سال گذشته از پیشروی نیروهای رژیم سوریه در ادلب  به عفرین گریخته بودند. 

او روی تخت بیمارستان گفت: «دیشب خواب مرد مرده‌ای را دیدم که مرا نجات داد، دوباره به آن محل وحشتناک برگشته بودم.»

مقام‌های ترکیه و متحدانش آن حمله را به چشم تلاشی می‌بینند برای تضعیف آنچه پیشرفت در ارائه خدمات و بهبود وضع زندگی در عفرین می‌خوانند. برخلاف دیگر نواحی سوریه، عفرین از جمله مناطق تحت کنترل رژیم است که در تمام ۲۴ ساعت [شبانه‌روز] از برق و آب برخوردار است. پیمانکاران ترک در این ناحیه جاده‌های جدید کشیده‌اند و در آن، نشانه‌هایی از فعالیت‌های تجاری نوظهور به چشم می‌‌‌خورد. 

بیمارستان الشفا به‌عنوان بخش جدیدی از بیمارستان اصلی عفرین که بیماران مبتلا به کووید را درمان می‌کرد، در سال ۲۰۱۸ نوسازی و افتتاح شد.

تلاش برای احیای منطقه بخشی از راهبرد مقابله با شورش است.  آنکارا نمی‌خواهد نیروهای دموکراتیک سوریه حمایت مردم محلی را به خود جلب کنند. این گروه به حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) وابسته است که دولت ترکیه آن را سازمانی تروریستی قلمداد می‌کند. حزب کارگران ترکیه از دهه ۱۹۹۰ با دولت این کشور در جنگ بوده است.

دولت ترکیه همچنین امیدوار است بهبود شرایط زندگی در عفرین و دیگر نواحی سوریه، از جمله «تل ابیض» و «اعزاز»، موجب بازگشت حدود ۳.۵ میلیون آواره سوری ساکن ترکیه به موطنشان شود.

بسیاری از کسانی که در عفرین کار و زندگی می‌کنند، از جمله مجروحان و کشته‌شدگان چنین حملاتی، در پی تصرف مجدد محل زندگی‌شان به دست رژیم حاکم، از دیگر نقاط سوریه با اتوبوس‌های منفور سبز به این ناحیه منتقل شده‌اند.

محمد شیخ راشد، رئیس شورای شهرداری عفرین، در توییتر نوشت: «می‌خواهند بگویند که نمی‌توانید این‌جا ایمن باشید، نمی‌توانید این‌جا در امنیت زندگی کنید، نمی‌توانید بدون وحشت زندگی کنید.»

نیروهای دموکراتیک سوریه و گروه‌های مدافع حقوق بشر مقام‌های ترکیه و گروه‌های محلی سوری وابسته به آن‌ها را به مهندسی جامعه و بیرون راندن کردهای بومی از عفرین متهم کرده‌اند تا راه را برای اسکان سوری‌های آواره از جنگ باز کنند.

یک داروساز ساکن عفرین ضمن تایید این اتهام، می‌گوید: «مردم از دیگر نقاط سوریه به این‌جا می‌آیند و خانه‌های خالی را تصرف می‌کنند.»

اما برخی دیگر می‌گویند [موارد] نقض حقوق بشر فقط در هفته‌های نخست و هرج‌و‌مرج اولیه پس از تصرف عفرین رخ داد. شیخ راشد، رئیس شورای شهرداری عفرین، گفت که او خود یک کرد است و نیروهای دموکراتیک سوریه را به تلاش برای تضعیف آنچه پیشرفت در عفرین خواند، متهم کرد.

او می‌گوید: «اگر می‌خواهند بجنگند، جبهه‌ای وجود دارد. ما ارتش داریم و می‌توانیم بجنگیم. اما آن‌ها می‌خواهند تا جایی که می‌توانند غیرنظامیان را بکشند. می‌خواهند این پیام را برسانند که نمی‌توان در این محل امن بود، نمی‌توان این‌جا در امنیت زندگی کرد، نمی‌توان بدون وحشت زندگی کرد.»