گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، خواستار تحقیقات مستقل درباره اعدام زندانیان سیاسی در دهه ۱۳۶۰ (۸۰ میلادی) به دستور حکومت جمهوری اسلامی و نقش ابراهیم رئیسی به عنوان معاون دادستان وقت تهران در آن اعدامها شد.
جاوید رحمان، روز دوشنبه ۲۸ ژوئن، در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت که دفتر او در طول سالها مدارک و شهادتنامههایی را جمعآوری کرده و آماده است تا آنها را در اختيار شورای حقوق بشر یا دیگر نهادهای پژوهشی قرار دهد.
او گفت اخبار تخریب برخی از «گورهای دستجمعی» در ایران نگرانکننده است.
جاويد رحمان، گفت: «حالا که آقای رئیسی رئیسجمهور شده، وقتش رسیده و مهم است که تحقیقات درباره وقایع سال ۱۹۸۸ و نقش افراد در آنها را آغاز کنیم. در غیر این صورت درباره این رئیسجمهور و گزارشها درباره نقش تاریخی او در اعدامهای دستهجمعی، نگرانیهای جدی خواهیم داشت.»
ابراهیم رئیسی به دلیل سوابقش از جمله به دلیل عضویت در کمیته چهارنفرهای که اعدامهای دستهجمعی فعالان سیاسی در سال ۱۳۶۷ را صادر کرد، در فهرست تحریمهای آمریکا است. عفو بینالملل شمار زندانیانی را که در تابستان ۶۷ اعدام شدند پنج هزار نفر تخمین زده است و در گزارشی در سال ۲۰۱۸ گفت که «شمار واقعی میتواند به مراتب بیش از این باشد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ابراهیم رئیسی در دهه ۶۰ به عنوان رئیس دادگاه انقلاب و همچنین عضو هیئت مرگ در اعدام مخالفان سیاسی نقش مستقیم داشته است. بسیاری از اعدامشدهها افرادی بودند که دوران محکومیتشان به پایان رسیده بود و یا احکام زندان داشتند. ابراهیم رئیسی در دهه ۷۰ نیز به عنوان نماینده رئیس قوه قضائیه مسئول صدور احکام اعدام برای معترضان در شورش کوی طلاب مشهد است.
ابراهیم رئیسی درباره نقش خود در اعدامهای دهه ۶۰ گفت: «اگر یک حقوقدان و قاضی از حقوق مردم دفاع کرده، باید مورد تقدیر و تشویق قرار گیرد که امنیت مردم را در مقابل هجومها و تهدیدها حفظ کرده است.»
او گفت: «افتخار من این است که در هر کجا که بودم به عنوان دادستان از امنیت و آسایش مردم دفاع کردم.»
جاوید رحمان میگوید: «ما با جمهوری اسلامی ایران تماس داشتهایم زیرا نگران این هستیم که بار دیگر سیاست تخریب مزارها در دستور کار باشد یا شاید فعالیتهایی برای از بین بردن شواهد و مدارک وجود گورهای دستهجمعی صورت پذیرفته است.»
جاوید رحمان گفت: «من برای اجرای عدالت تلاش خواهم کرد.»
گزارشگر ویژه سازمان ملل برای وضعیت حقوق بشر ایران درباره استراتژی عامدانه برای به پیروزی رساندن رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری گفت: «برخی بازداشت شدند، روزنامهنگاران اجازه پرسیدن سوال درباره سابقه و مسئولیتهای او در گذشته را نداشتند.»
ایران تاکنون به وقوع اعدامهای دستهجمعی تحت حاکمیت روحالله خمینی در دهه ۱۳۶۰ اذعان نکرده است.
رحمان در اینباره گفت: «میزان اعدامهایی که دربارهشان شنیدهایم آنقدر بالا است که نشان میدهد این اقدام بخشی از سیاست جاری بوده و یک فرد خاص مسئول نبوده است.»
او گفت درباره کشتار معترضان آبان (نوامبر ۲۰۱۹) نیز تحقیقات درست انجام نشده است.
جاوید رحمان گفت: «نقض حقوق بشر در ایران در گذشته و حال به شکل گسترده و منظم وجود داشته است.»