روایت آنچه در آستانه المپیک توکیو، نخستین سهمیه المپیک برای وزنهبردار زن ایرانی را به خطر انداخته است، نشانهای از نابسامانی ورزش زنان و سوءرفتار با ورزشکاران زن در ایران است.
پریسا جهانفکریان، وزنهبردار ایرانی، به دلیل انتقاداتش از فدراسیون وزنهبرداری تهدید به محرومیت شد و با تصور محرومیت، فرصت را مناسب دانست که دستش را به دلیل مصدومیت قدیمی جراحی کند، در حالی که میتوانست بدون جراحی در المپیک وزنه بزند. حالا دوران درمان پس از جراحی طولانی است، اما او سهمیه المپیک را در جیب خود دارد. سوءرفتار فدراسیون وزنهبرداری باعث شد که حال اگر با دست جراحیشده به المپیک اعزام شود، نتواند وزنهای متناسب با تواناییاش، بالای سر ببرد.
در ایران هر چند وزنهبرداری مردان قدمت دارد، اما وزنهبرداری زنان ورزشی نوپاست. پریسا جهانفکریان، وزنهبردار ۲۶ ساله، اهل شهر سیسخت در استان کهگیلویه و بویراحمد است. او و همنسلهایش اولین تیم ملی وزنهبرداری زنان را سال ۲۰۱۹ تشکیل دادند. پریسا از مستعدترین وزنهبرداران زن ایرانی از نسلی است که فقط اولین وزنههای پولادی را بالای سر نبردند، بلکه وزنه سنگینتری را برای اثبات زنان در این ورزش بلند کردند.
تبعیضآمیز است که وزنهبردار مرد مثل کیانوش رستمی با شدیدترین انتقادات از فدراسیون وزنهبرداری و حتی سالها ترک اردوهای تیم ملی و تمرینات اختصاصی، همچنان از حمایت مدیران ورزشی برخوردار است و تا آخرین لحظه برای کسب سهمیه او در المپیک توکیو تلاشی ناکام میشود، اما پریسا جهانفکریان با یک انتقاد از فدراسیون به محرومیت تهدید میشود و در حالی که سهمیه المپیک را به دست آورده است، اما فدراسیون، دستکم تا دیروز، برنامهای برای حفظ آمادگی و سلامت او نداشته است.
پریسا جهانفکریان با خروج وزنهبردار اهل ساموآ از فهرست ورزشکاران المپیکی آن کشور، به المپیک توکیو رسید. دولت ساموآ (کشوری در اقیانوسیه) تصمیم گرفت که به دلیل نگرانی از شیوع کرونا، فقط ورزشکارانی را که خارج از ساموآ زندگی میکنند به المپیک توکیو اعزام کند. کمیته ملی المپیک ساموآ تایید کرد که سه وزنهبردار آن کشور به توکیو نمیروند. یکی از این وزنهبرداران در دسته فوق سنگین زنان بود که خروج او از فهرست المپیک، سهمیه ایران را افزایش داد. وزنهبردارانی که در «رنکینگ» یا درجهبندی بالاتر از جهانفکریان هستند، سهمیه المپیک گرفتهاند و با خروج وزنهبردار اهل ساموآ، یک سهمیه به پریسا جهانفکریان رسید.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این سومین سهمیه نامنتظره زنان ورزشکار ایران در دوران اخیر بود. پیش از او فرزانه فصیحی در دوومیدانی و ثریا آقایی در بدمینتون سهمیه گرفتند و با حضور پریسا جهانفکریان، تعداد زنان کاروان ایران در توکیو به ۱۱ میرسد.
پریسا جهانفکریان با کسب سهمیه المپیک در دسته فوقسنگین، نخستین زن تاریخ وزنهبرداری ایران در المپیکهاست. اما این سهمیه در اتفاقی حسرتبرانگیز به خطر افتاد. پریسا درباره دلیل احتمال سوختن سهمیه المپیک خود توضیح میدهد: «من مصدوم بودم و پس از انتقادهایی که از فدراسیون انجام دادم، به کمیته انضباطی احضار شدم. آنجا ۵ نفر نشسته بودند و گفتند چرا از فدراسیون انتقاد کردی. در آن جلسه کلی تهدیدم کردند و گفتند محرومت میکنیم. مسئولین فدراسیون حتی به من نگفتند که من شانس کسب سهمیه المپیک را دارم و فردای آن جلسه، دستم را عمل کردم. اما میتوانستم با همان وضعیت در المپیک حاضر شوم و در حال حاضر دیگر هیچ شانسی ندارم و المپیک را از دست دادم.»
حتی فدراسیون وزنهبرداری هزینههای جراحی دست جهانفکریان را نپرداخت. پریسا توضیح میدهد: «مسئولین فدراسیون به من گفتند تو در خارج از اردو مصدوم شدی. به همین دلیل هزینه جراحی دستم را پرداخت نکردند و مجبور شدم ۳۰ میلیون تومان از جیب خودم هزینه کنم.»
علی مرادی، رئیس فدراسیون وزنهبرداری، پس از واکنشها درباره احتمال از دست رفتن سهمیه پریسا و انتقادات از سهلانگاری این فدراسیون، بیتوجه به جراحی دست جهانفکریان، از تلاش برای حضور او در المپیک میگوید: «حضور در المپیک به ویژه به عنوان اولین بانوی دارنده این سهمیه در تاریخ وزنهبرداری زنان کشور، فرصت ویژهای برای کسب تجربه و افتخارآفرینی است و بدون شک مقدمات لازم را برای اعزام خانم جهانفکریان فراهم خواهیم کرد. فدراسیون بلافاصله پس از اطلاع از کسب این سهمیه، اقدامات خود را برای بررسی وضعیت سلامت جهانفکریان با توجه به عمل جراحی اخیر آغاز کرد. بر اساس اظهارنظر پزشک جراح مبنی بر آمادگی جهانفکریان برای شروع فیزیوتراپی و تمرینات آمادگی، او از چند روز آینده تحت نظر پزشک و مربیان تیم ملی در اردو حضور خواهد یافت.»
جهانفکریان اگر بتواند با دست جراحیشده به المپیک برود، با آمادگی کامل نمیتواند در مسابقات شرکت کند و حتی ممکن است وزنه زدن در المپیک منجر به آسیب دوباره دست او شود. اما پریسا میتوانست جراحی دست خود را بعد از المپیک انجام دهد. فدراسیون وزنهبرداری باید با اطلاعات دقیق از وضعیت سهمیههای المپیک، پیشبینی میکرد که چون پریسا اولین ذخیره برای المپیک در فوقسنگین زنان است، باید آمادگی او تا روز آخرِ مشخص شدن سهمیهها حفظ شود.
بهانه دیگر برای اعزام نشدن پریسا به المپیک، مسئله واکسیناسیون و نیز تست دوپینگ است. مرادی، رئیس فدراسیون وزنهبرداری، که میخواهد جلوه دهد تمام اقدامات را برای حضور پریسا در المپیک انجام میدهد، چنین توضیح داده است: «اقدامات لازم برای انجام تست کرونا، تزریق هر دو دوز واکسن کرونا، هماهنگی با آژانس مبارزه با دوپینگ، و سایر امور اداری و اجرایی برای اعزام یازدهمین بانوی المپیکی کشور در حال انجام است.»
پریسا جهانفکریان حالا امیدوار است که راهی توکیو شود: «پزشکم اعلام کرد با تمام توان و علمی که دارد، دست من را درمان میکند. حالا ممکن است نتوانم به ۱۰۰ درصد آمادگی برسم، اما فکر میکنم تا آن موقع بتوانم ۷۰ درصد خودم را آماده کنم.»
مهمترین سهمیه وزنهبرداری ایران که به یک زن تعلق دارد و از اهمیت تاریخی برای این ورزش برخوردار است، در فدراسیون وزنهبرداری انگار یک خبر خوشایند و مناسب برای جشن در وزنهبرداری نبود که همه منتظرش باشند، بلکه به یک بحران تبدیل شد و به فکر رفع بحران افتادهاند.