ایران صادرات سوخت به افغانستان که در نتیجه جنگ بین طالبان و نیروهای دولتی افغانستان مختل شده بود را، دوباره از سر گرفته است. گفته میشود که طالبان در حال حاضر دلارهای به دست آمده از تجارت مواد مخدر را به اقتصاد ایران که تحت تحریمهای بینالمللی خرد شده، ارسال میکند.
به نوشته وال استریت ژورنال، روابط تجاری رو به رشد بین تهران و طالبان تهدیدی برای تضعیف تحریمهای آمریکا علیه هر دو گروه است.
ایران به دلیل تحریمهای ایالات متحده از دستیابی به بازار جهانی دلار باز مانده است و تمایل طالبان برای تجارت با همسایه خود، این فرصت را به ایران میدهد تا دلارهای مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی و تقویت ارزش پول خود را به دست آورد.
در همین حال، این توافقنامه طالبان را نیز قادر میسازد که از تحریمهای بینالمللی در مورد تجارت و امور مالی رها شود و کالاهای اساسی مورد نیازش را خریداری کند. چیزی که برای حفظ اقتصاد بیمار افغانستان ضروری است.
تا پیش از قدرت گرفتن طالبان، تاجران ایرانی با دولت افغانستان که تحت حمایت آمریکا قرار داشت، به تاجران افغان سوخت میفروختند. اما پس از تشدید جنگ بین ارتش ملی افغانستان و طالبان، از ابتدای تابستان امسال فروش نفت و سوخت متوقف شد.
کشت خشخاش و فروش تریاک اولین منبع مالی برای تداوم موجودیت طالبان است. بخش عمدهای از این تریاک از طریق خاک ایران به اروپا صادر میشود. مقامات مبارزه با مواد مخدر در ایران به این نتیجه رسیدهاند که اگر جلوی ترانزیت مواد مخدر را بگیرند، قاچاقچیها مواد را در نقطه خطر توزیع میکنند و خود از آن نقطه میگریزند. این احتمال وجود دارد که دستهای پنهان با تسهیل عبور و ترانزیت مواد مخدر از داخل ایران ثروتهای کلانی هم کسب میکنند.
در واقع پول حاصل از تجارت مواد مخدر در افغانستان به ایران کمک میکند تا ارز مورد نیاز بازار خود را تأمین کند و فشارهای ناشی از تحریمها را کاهش دهد. از این رو میتوان حمایت حکومت ایران از طالبان را یک رابطه سودآور اقتصادی تلقی کرد.