سه شنبه شب (۵ مرداد) تالار وحدت تهران با شب‌های دیگر متفاوت بود؛ تنوعی بی‌نظیر از موسیقی ایران را می‌توانستیم در این شب ببینیم. از نی‌انبان نواختن بوشهری‌ها، تا تار آذربایجان، دوتار خراسان، کمانچه لرستان، تنبور کرمانشاه، دف کردستان، للوای مازندران، تنبورک سیستان و بلوچستان، و نیز ویولن و پیانوی موسیقی کلاسیک غرب و تار و سه‌تار، تنبک و عود و سنتور مرکزنشینان، که در سپهر موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی خنیاگری می‌کردند. همه اینها سفره‌ای گسترده و متنوع از انواع نغمه‌های موسیقی ایران کهن را، که نمادی از ظرفیت‌های ملودیک و نغمگی موسیقی فلات ایران است، به تماشا گذاشته بودند.
همه این نوازندگان و خنیاگران جمع شده بودند تا پس از یک ماه رقابت فشرده برگزیدگان هر بخش را معرفی کنند.
نزدیک به ۸۰۰ اجرا در این مدت از سوی ۱۰۰ داور در بخش‌های مختلف موسیقی نواحی ایران، موسیقی سنتی و شهری و موسیقی کلاسیک غرب مورد داوری قرار گرفت.
شرکت کنندگان در سه رده سنی به اجرای برنامه پرداختند و سه‌شنبه شب گلچینی از بهترین اجراها به صحنه آمد. اجراهایی که آغازگر آن «آراز وجودی»، نوازنده تار آذری بود که از او به عنوان پدیده این جشنواره یاد شد. نوازنده‌ای نوجوان که تکنیک و احساس را به همراه کیفیت حرفه‌ای نواختن در صحنه توامان داشت و مخاطبان را مبهوت اجرای خود کرد.
جشنواره امسال در کیفیت اجراها از جشنواره‌های گذشته گامی به جلو نهاده بود، اگرچه در تبلیغات و کشاندن تماشاگران به سالن اجرا همچنان ناموفق عمل کرد. تالارهای اجرا تقریبا خالی و یا در نهایت با همان اقوام و دوستان نوازندگان و چند تن مخاطب همیشگی پر می‌شد، در حالی که کیفیت این اجراها به گونه‌ای است که اگر زمان و تبلیغات درستی برای آن صورت بگیرد، پرکردن چنین سالن‌هایی سریع اتفاق خواهد افتاد.
از جمع‌بست نظرات داوران نیز برمی‌آمد که گروه‌های سنی الف و ب عموما با شوق و انگیزه افزون‌تری به اجرای برنامه می‌پرداختند، اما در گروه سنی ج که تا سنین ۲۸ سالگی را هم در برمی‌گرفت، چه در تکنیک و چه در ابتکارات نوازندگی، کمتر اجرای خارق‌العاده‌ای را شاهد بودیم. این اجراها در برخی از سازها، مثل ساز تار، به قدری ضعیف بود که صدای داوران هم بلند شد. چنانکه داریوش پیرنیاکان در پایان این بخش گفت: «واقعا نمی‌دانم نوازندگان این رده سنی به چه دلیل در این جشنواره شرکت کردند! شما باید آنقدر آمادگی داشته باشید که در حد و اندازه‌های جشنواره موسیقی جوان باشید».
حضور شوق‌انگیز دختران نوازنده
یکی از ویژگی‌های مهم جشنواره موسیقی جوان امسال حضور جدی و شوق‌انگیز دختران در رده‌های سنی مختلف بود. اگر توقع حضور دختران در بخش‌های سنتی و شهری و نیز موسیقی کلاسیک غرب چندان بیجا نباشد، اما حضور نوازندگان دختر در بخش‌های مختلف موسیقی نواحی نشان داد که در گوشه گوشه این آب و خاک، نگاه به زنان و فعالیت‌های آنها در حال پوست‌انداختن است. نگاه و باوری که سالیان سال موسیقی را مطربی و حتی حرام می‌دانست و فعالیت زنان در این حوزه تقریبا ذنب لایغفر(گناه نابخشودنی) شمرده می‌شد، اکنون جای خود را به حضور صحنه‌ای آنها در قلب پایتخت و مهمترین تالار موسیقی کشور داد. آن نگاه البته در بخش‌هایی از کشور همچنان وجود دارد. نگاهی به ترکیب جمعیتی نوازندگان و خنیاگران شرکت کننده از سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد که همچنان حضور مردان است که در موسیقی این منطقه بروز و ظهوری چشمگیر دارد و زنان تقریبا در این منطقه غایبند.
اما حضور دختران جوان و نوجوان در بخش‌های دیگر موسیقی نواحی ایران نه تنها چشمگیر بود که با برگزیده شدن در بخش‌های مختلف توانستند گوی رقابت را از پسران هم بربایند. برای نمونه خانم زهرا میرزائی، نوازنده خردسال ساز نقاره توانست مقام اول این بخش را به خود اختصاص دهد یا در ساز دایره نیز افرا اصلان حسینی رتبه اول را به دست آورد.
پانیذ ستاری که اجرایی خیره‌کننده با ساز قانون داشت و گفته می‌شود در ورزش بانوان هم چهره‌ای شناخته شده است، توانست رتبه اول در نوازندگی قانون را به خود اختصاص دهد. همچنان که در بخش ساز تنبور دو نوازنده خانم از همدان و کردستان مشترکا مقام اول را کسب کردند و یا در رده سنی ج حسنا فتحی به عنوان نوازنده اول تنبور شناخته شد که با توجه به رقابت فشرده در این گروه سنی از جمله شگفتی‌های این جشنواره به شمار می‌رود. همچنین از یسنا عارفی هم باید یاد کرد که با نواختن نرمه‌نای که سازی دشوار است نام خود را در میان برندگان به ثبت رساند.
نگار غفاری دیگر نوازنده دختری بود که در رده سنی ج و در بخش حفظ ردیف توانست خوش بدرخشد و جایزه دوم این بخش را به خود اختصاص دهد.
نقد و بررسی اجراها؛ ابتکاری مفید
از جمله اتفاقات مهم جشنواره امسال نقد و بررسی اجراها و نیز نواخته‌های نوازندگان بخش‌های مختلف از سوی داوران و نوازندگان پیش‌کسوت بود. این بخش به خصوص برای جوانان شهرستانی که دسترسی‌شان به اساتید و برجستگان این حوزه محدود و تقریبا ناممکن است، فرصتی مغتنم پدید آورد تا از تجارب و یافته‌‌های آنها در کار نوازندگی و خوانندگی و پرداخت موسیقی بیشتر بیاموزند و به خصوص با نقاط قوت و ضعف کارشان بیشتر آشنا شوند.
باتوجه به امکاناتی که در جشنواره وجود داشت، ای کاش این نشست‌ها ضبط و همزمان با جشنواره در فضای مجازی و کانال‌هایی که مربوط به خود جشنواره است قرار داده می‌شد تا دیگران هم بتوانند از این جلسات بهره ببرند.
جشن تولد حسین علیزاده در میانه جشنواره
از جمله اتفاقات خاطره‌انگیز این جشنواره برگزاری جشن تولد ۶۸ سالگی استاد حسین علیزاده در میانه برگزاری جشنواره بود. آقای علیزاده که یکم شهریورماه ۱۳۳۰ به دنیا آمد در میانه نشست نقد و بررسی اجرای تارنوازان در حال صحبت کردن بود که ناگهان برق سالن قطع شد. او ابراز تعجب می‌کند اما این ابراز تعجب و تاریکی تالار رودکی تنها چند ثانیه طول کشید و به یک باره تمامی افراد سالن شمع در دست با خواندن ترانه معروف «تولدت مبارک» او را در یک موقعیت بهجت‌انگیز قرار دادند. لحظاتی بعد با برش کیک تولد این لحظه به معنی دقیق کلمه کام همه را شیرین کرد.
آقای علیزاده در اختتامیه هم سخن گفت و تاکید کرد که برخلاف این گفته که عدد سیزده نحس است اما این جشنواره به خوبی و با کیفیتی مطلوب برگزار شد. او از سیاست‌های مقطعی وزارت ارشاد در حوزه موسیقی انتقاد کرد و گفت جشنواره جوان تنها مکانی بود که در هفت سال گذشته ثبات داشته و از دست‌اندرکاران وزارت ارشاد خواست تا این جشنواره را نهادی مستقل کنند.
دبیر جشنواره موسیقی جوان که هفت‌سالی است به شکل منظم و پی‌گیر این جشنواره را مدیریت می‌کند، از برخی نهادها و ارگان‌ها انتقاد کرد که برخلاف قولی که داده بودند، هیچ‌گونه همکاری جدی‌ای صورت ندادند.
