چهارشنبه دهم آذر، مقامات هندی به روزنامه هندو گفته‌اند که دولت نارندرا مودی می‌خواهد گزینه‌های جدیدی را برای از سرگیری فعالیت‌ نهادهای دیپلماتیک آن کشور در افغانستان آزمایش کند، اما این تصمیم به معنای به رسمیت شناختن دولت طالبان نیست.

از یک ماه پیش، شماری از کشورها تلاش در زمینه بازگشایی مجدد سفارتخانه‌هایشان در افغانستان را آغاز کرده‌اند. در حالی که آلمان، اتحادیه اروپا، ژاپن و امارات متحده عربی در حال رایزنی برای بررسی امکان دوباره فعالیت سفارتخانه‌هایشان در افغانستان هستند، هند نیز بررسی در مورد بازگشایی سفارتخانه‌اش در افغانستان را آغاز کرده است.

روزنامه هندو به نقل از مقام‌های هندی نوشته است که به رسمیت شناختن طالبان در حال حاضر دور از امکان است، اما هر کشوری که با افغانستان در ارتباط است، نیاز دارد برای تامین روابط خود به ویژه با مردم افغانستان، ماموریت دیپلماتیک خود را در آن کشور از سر گیرد. مقام‌های هندی تسهیل در انتقال کمک‌های بشردوستانه به افغانستان را یکی دیگر از دلایل تلاش برای بازگشایی سفارتخانه این کشور در افغانستان عنوان کرده‌اند.

سه ماه قبل و هم‌زمان با نگرانی‌ها از وقوع بحران انسانی به دلیل قحطی، بیکاری، و فقر گسترده در افغانستان، هند اعلام کرد که محموله‌های کمکی‌اش شامل گندم و دارو را به افغانستان می‌فرستد. مسیر رسیدن این محوله‌ها به افغانستان باید از خاک پاکستان می‌گذشت، اما دولت پاکستان به این محموله‌های کمکی اجازه عبور از داخل پاکستان نداد. پس از تلاش‌های مقام‌های طالبان و درخواست دولت هند، یک هفته قبل عمران خان اعلام کرد که به محموله‌های کمکی هند اجازه می‌دهد به افغانستان برسد، اما شرایطی همچون انتقال محموله‌ها توسط کامیون‌های پاکستان، پرداخت هزینه از سوی دولت هند، و دخیل بودن نهادهای دولتی پاکستان در روند انتقال این کمک‌ها را مطرح کرد.

روزنامه هندو به نقل از یک منبع سیاسی در دولت هند که از آن‌ نام نبرده، نوشته است: «حضور در افغانستان ربطی به موضوع به رسمیت شناختن طالبان ندارد، بلکه ما نیاز داریم افرادی به نمایندگی از ما عملا در صحنه حضور داشته باشند، تا با رژیم حاکم در تفاهم باشیم و مسیر رساندن کمک به مردم افغانستان هموار گردد.»

سفارت هند در کابل، که پس از ورود طالبان به کابل در روز پانزدهم اوت تعطیل و تخلیه شد، هنوز تعطیل کامل است. مقام‌های هندی گفته‌اند که چون ساختمان سفارت هند در کابل در «منطقه سبز» قرار دارد که یکی از منطقه‌های شدیداً محافظت شده کابل و در کنترل طالبان است، آسیبی ندیده است. کنسولگری‌های هند در هرات، مزارشریف، جلال آباد، و قندهار در اواخر ژوییه و در پی پیشروی طالبان به سمت شهرها تخلیه شد.

به گفته مقام‌های هندی، گزینه‌های مختلفی برای آغاز ماموریت دیپلماتیک جدید در افغانستان وجود دارد؛ از جمله اعزام یک تیم در محوطه حفاظت شده سازمان ملل متحد در کابل، استفاده از کارمندان محلی افغان، یا جابه‌جایی گروه کوچکی از دیپلمات‌ها و کارکنان امنیتی در داخل سفارت هند در کابل.

عمار سینها، سفیر پیشین هند در افغانستان، با اشاره به حمله‌های تروریستی قبلی به سفارت هند در افغانستان، توصیه کرده است که در بازسازی سفارت هند باید احتیاط شود. او گفته است که هند «سیاست خروج» از افغانستان ندارد. روزنامه هندو به نقل از مقام‌های هندی نوشته است که بازگشایی سفارت هند در افغانستان بستگی به این دارد که دیگر متحدان و کشورهای مؤتلف با هند چه کار می‌کنند.

در همین حال، حمید انصاری، معاون سابق رئیس جمهوری هند که چند سال در افغانستان سفیر هند نیز بوده است، به روزنامه هندو گفت که هند باید هرچه زودتر سفارت خود در کابل را باز کند.

انصاری گفته است: «ما باید هرچه سریع‌تر سفارت خود را در کابل بازگشایی کنیم. ما در حال حاضر با طالبان در دوحه و مسکو در تماس هستیم.»

در کنار هند، شمار دیگری از کشورها نیز با وجود آن که از به رسمیت شناختن طالبان خودداری می‌کنند، تلاش دارند برای تسهیل در روند ارائه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان راهی برای بازگشایی سفارتخانه‌‌هایشان پیدا کنند. اتحادیه اروپا، که یک میلیارد یورو به کمک‌های بشری در افغانستان اختصاص داده است نیز تلاش دارد زمینه بازگشایی سفارتخانه این اتحادیه و حضور امن دیپلمات‌های اروپایی در کابل را مهیا سازد.

دوشنبه هشتم آذر، توماس نیکلاسون، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا در افغانستان، همراه با هیئتی از کمیسیون اروپا، در دیدار با امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان، که در دوحه انجام شد، در مورد چگونگی ارائه کمک‌های غذایی، پزشکی، و پولی به افغان‌هایی که در حال حاضر با زمستان سخت و سوءتغذیه مواجه‌اند، گفت‌وگو کردند.

هیئت نمایندگی اتحادیه اروپا در این گفت‌وگو با مولوی امیرخان متقی تأکید کرد که در صورتی که تضمین امنیت کارکنان و دفترهای دیپلماتیک در کابل تامین گردد، به گونه‌ای که به رسمیت شناختن طالبان تلقی نگردد، در کابل حضور خواهند یافت. در بیانیه هیئت نمایندگی اتحادیه اروپا آمده است که هیئت طالبان قول داده است که تمام حقوق و امتیازهای دیپلماتیک بر اساس کنوانسیون وین را در مورد اتحادیه اروپا رعایت می‌کند.

در همین حال، مقام‌های دولت طالبان نیز در ملاقات‌هایشان با هیئت‌های خارجی در کابل، بر بازگشایی سفارتخانه‌‌های کشورهای خارجی و به رسمیت شناخته شدن طالبان از سوی کشورهای جهان تاکید می‌کنند.

هفته گذشته، روز ۲۴ نوامبر (۳ آذر)، ملاعبدالغنی، برادر معاون نخست‌وزیر طالبان، در ملاقات با تاکاشی اوکادا، سفیر ژاپن در افغانستان، از توکیو خواست که سفارت خود را در کابل بازگشایی کند. ملا برادر قول داده است که طالبان همه تسهیلات لازم را برای از سر گیری ماموریت دیپلماتیک ژاپن در افغانستان انجام دهد. به گزارش ژاپن تایمز، وزارت امور خارجه ژاپن گفته است که دولت ژاپن در حال بررسی گزینه از سر گیری فعالیت‌های سفارت فقط با استفاده از کارکنان محلی است، اما هنوز تاریخی را مشخص نکرده است.

با این حال، هند که هیچ رابطه رسمی و علنی در سه ماه گذشته با طالبان نداشته است، اکنون محتاطانه تلاش دارد زمینه بازگشت به افغانستان را بررسی کند. روزنامه هندو نوشته است که برخی از کشورهای دیگر نیز ممکن است از این کار پیروی کنند و با گماشتن کارمندان محلی در محل مأموریت دیپلماتیک خود، یا اعزام یک رابط برای ادامه خدمات دیپلماتیک به افغانستان، فعالیتشان را در کابل از سر گیرند.