کتاب "دین و خون، نسل کشی مردم اندلس" اثر ماتیو کار، پژوهشگر انگلیسی، یکی از عمده ترین منابع تاریخی به شمار می رود که تحولات تاریخی سرزمین اندلس را با ذکر واقعیت ها به نگارش گرفته است. در این کتاب که می توان آن را بی سابقه خواند، نویسنده، پیوند ادیان آسمانی و نقش آن ها را در تمدن اندلس مورد بررسی قرار داده است. نویسنده همچنان سعی کرده است تا اشکالات تاریخی که اشتباها به اندلس نسبت داده شده است را تصحیح کند.
با توجه به اهمیت این کتاب، مرکز ترجمه "کلمه" در ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی نسخه عربی این کتاب که توسط مصطفی قاسم ترجمه شده است را بار دیگر به چاپ رساند. این که چرا وقایع تاریخ اندلس برای بسیاری از مردم در سال ۱۴۹۲ با سقوط آخرین پادشاه مسلمان در گرانادا که در برابر ارتش ایزابلای یکم و فردیناند دوم شکست خورد، به پایان می رسد، مسئله ای است که نویسنده آن را به بحث و بررسی گرفته است. او می افزاید مردم نمی دانند که تاریخ مسلمانان در اندلس با سقوط آخرین شاه مسلمان به پایان نمی رسد زیرا حدود پانصد هزار نفر از مسلمانان در اندلس باقی ماندند. این جمعیت بزرگ مسلمان بنا به دلایل مختلفی، نخواستند خاک اندلس را با پادشاه مغلوب خود ترک کنند و ترجیح دادند زندگی را در اسپانیا ادامه دهند. در واقع دوره پسا سقوط خلافت اسلامی در اندلس، شکاف تاریخی بزرگی را در تاریخ اسپانیا به وجود آورده است. در اغلب کتاب های تاریخی، تلاش شده است تا وقایع و تحولات این دوره از تاریخ مسلمانان در اندلس مورد چشم پوشی قرار گیرد. نویسنده این کتاب کوشش نموده است تا این شکاف تاریخی را مورد پژوهش و کاوش قرار داده و آن را با حقائق تاریخی پر کند.
در جریان سه دهه گذشته، تحقیقات بسیاری روی تاریخ مسلمانان ایبیری (اندلس) که مردم اسپانیا آن ها را به نام "مورسکین" یعنی "اندلُسی های کوچک" می نامند، انجام شده است. متأسفانه هیچ کدام از نویسندگان تحقیقات یاد شده موفق نشدند از حصار "گتو علمی" فرا تر روند. ولی آقای ماتیو کار، اولین نویسنده است که سرگذشت غم انگیز مسلمانان اندلس را به صورت فراگیر و علمی و بدون جانب داری در این کتاب ارائه داده است.
سر آغاز این داستان، با جنگ ده ساله ای تهاجمی علیه پادشاهی مسلمانان در گرانادا شروع می شود که در سال ۱۴۹۲ منجر به سقوط دولت اسلامی در اندلس شد. پس از شکست مسلمانان، پروسه دراز مدتی به منظور پاکسازی سرزمین مقدس اسپانیا در دست اجرا قرار گرفت. هدف از این پروسه تبعیض مذهبی و نژادی، پاک سازی اسپانیا از وجود یهودیان و مسلمانان بود، فعالیت این طرح تعصب آمیز علیه مسلمانان تا قرن ها ادامه داشت.
تاریخ این اقلیت مسلمان، سیر تحولات اجتماعی، چگونگی رابطه میان مسلمانان، جامعه اسپانیا و حکومت مسیحی آن در سال ۱۵۰۰ و انقلاب مسلمانان علیه نظام، که یک سال بعد صورت گرفت؛ مسایلی است که در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است.
در جریان دو دهه پس از این ماجرا، حکومت اسپانیا دستورات و فرامین جدیدی صادر کرد که طبق آن، عرصه زندگی بر مسلمانان تنگ شد. ممنوعیتهای که به هدف زدایش فرهنگ عربی و اسلامی از سوی دولت اِعمال شده بود، دامن بسیاری از عرف و عادات مذهبی و فرهنگی مسلمانان را گرفت. موضوعات زیادی همچون: پوشش های ویژه اسلامی، لباسهای مخصوص زنانه، کلاه های زنانه، گستردن سفره، حمام عمومی، موسیقی عربی و رقص های شرقی؛ در ممنوعیت قرار گرفت. این ممنوعیت، اقلیت مسلمان اسپانیا را وادار کرد تا ناگزیر به شیوه دو گانه و یا تقیه عمل کنند. در این زمان روش زندگی این مسلمانان بر دو فرهنگ استوار بود: یکی مسیحیت اسپانیایی که در ظاهر و در مقابل چشم مسئولان مسیحی سختگیر اجرا می شد و دیگری فرهنگ اسلامی و عربی که در خفا و در مجامع داخلی مسلمانان به اجرا گذاشته می شد. همین امر باعث می شد تا در طول چندین دهه بعدی، اغلب افرادی که تحت پیگرد بازرسی قرار می گرفتند، مسلمانان بودند.
در سال های ۱۵۶۹ مسلمانان اندلس به منظور بهتر شدن وضعیت دینی و فرهنگی، دست به شورش و انقلاب علیه نظام سیاسی مسیحی زدند اما نتیجه این انقلاب که به آن "جنگ بشرات" گفته می شود به سود آن ها تمام نشد. دولت اسپانیا که میانه ای خوبی با مسلمانان نداشت، واکنش شدیدی به این شورش نشان داد و با زشت ترین شیوه، اقدام به اخراج دسته جمعی مسلمانان کرد. در این تبعید اجباری که به عنوان یک فاجعه ای تاریخی ثبت شده است، حدود ۳۰۰ هزار مسلمان از سرزمین اسپانیا به بندرگاه های شمال آفریقا منتقل شدند. تبعید شدگان در مسیر این سفر ناخواسته آماج یورش و غارتگری قرار گرفتند که منجر به اسارت و کشته شدن هزاران نفر شد. این فرجام ناگوار، خاتمه داستان مسلمانان در اندلس بود.
نویسنده این کتاب؛ آقای ماتیو کار، یکی از تاریخ نگاران، نویسندگان و خبرنگاران مشهور بریتانیا است که نوشته ها و تألیفات بسیاری دارد. یکی از مهم ترین آثار این نویسنده کتابی است به نام: انگیزش جهنمی "تاریخ تروریسم"، نویسنده در این کتاب، پدیده تروریسم را به ریشه های تاریخی آن پیوند داده و عوامل گسترش آن را در بستر تحولات سیاسی و اجتماعی بین المللی به بررسی گرفته است.
تألیف مهم دیگر این نویسنده، رُمانی است به نام "خانه پدر من"، در این کتاب نویسنده تلاش کرده است "اشتیاق و سودای بازگشت به اصل" را در پژوهش و بررسی گیرد.
