دو مقام آمریکایی اعلام کردند که در تلاش برای احیای برجام، روسیه با ایران درباره توافق موقت احتمالی گفتوگو کرده است. این توافق شامل کاهش محدود تحریمها در ازای اعمال مجدد برخی محدودیتها در برنامه هستهای ایران است. به گزارش انبیسی به نقل از منابع آگاه، پیشنهاد روسیه به ایران درباره توافق موقت با اطلاع آمریکا انجام شده است. بااینحال، یک مقام ارشد دولت بایدن گفت: «نمیتوانیم درباره مباحث انجام شده بین روسیه و ایران اظهارنظر کنیم، اما مطمئن هستیم که چنین توافق موقتی بهطورجدی موردبحث قرار نمیگیرد.»
از سوی دیگر گفته میشود ایران پیشنهاد روسیه را رد کرده است. نمایندگان جمهوری اسلامی در سازمان ملل روز جمعه خبر دادند که تهران خواهان توافق موقت نیست و از بحث در مورد جزئیات پیشنهاد روسیه خودداری کردند. ایران پیشازاین نیز اعلام کرده است که رفع تحریمها و بازگشت تضمینی آمریکا به برجام بر اساس یک توافق موقت محقق نخواهد شد و بنابراین چنین پیشنهادی رد میشود. نمایندگان ایران میگویند ایران به دنبال یک توافق قابلاعتماد و با دوام است که با وعدههای داده شده در برجام منطبق باشد و هرگونه توافقی که این دو معیار را نداشته باشد، موردپذیرش نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیشنهاد توافق موقت در شرایطی مطرح میشود که با طولانی شدن مذاکرات هستهای، نگرانیها در دولت بایدن نسبت به پایان یافتن زمان مذاکرات بین ایران و قدرتهای جهانی بر سر بازگشت کامل به برجام بیشتر شده است. اگر توافق موقت پیشنهادی روسیه حاصل شود، احتمالا ایالات متحده و سایر دولتها آن را اولین گام برای بازگشت کامل به برجام و نه یک توافق جدید یا جداگانه معرفی میکنند، زیرا هرگونه توافق جدید و جداگانه از برجام میتواند باعث بازنگری کنگره امریکا شود.
ازاینرو توافق هستهای موقت با ایران میتواند کار دشواری برای طرف آمریکایی باشد. برخی قانونگذاران آمریکایی که با برجام مخالف بودند، در مورد احتمال توافق موقت ابراز نگرانی میکنند و معتقدند این توافق فاقد محدودیتهای موجود در برجام برای ایران است. برخی از اعضای کنگره اعلام کردهاند اگر کاخ سفید اصرار بر چنین توافقی داشته باشد، جمهوریخواهان و برخی از دموکراتهای میانهرو احتمالا دولت را ازنظر قانونی ملزم به ارائه چنین پیشنهادی به کنگره برای بررسی میکنند.
بر اساس قانونی که پس از توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران تصویب شد، هر توافق هستهای جدید باید در کنگره آمریکا بررسی و تصویب شود. قانون بازنگری توافق هستهای ایران به کنگره ۶۰ روز فرصت میدهد تا این کار را انجام دهد. بعضی از نمایندگان سال گذشته نیز در نامهای به دولت نوشتند که حتی بازگشت به برجام مستلزم تایید کنگره است. بااینحال یک منبع مطلع، پیشنهاد توافق موقت را «گامی بهسوی بازگشت کامل به پایبندی به برجام» توصیف کرد و گفت: «این یک توافق جدید یا جایگزین نیست بلکه تفاهمی است که ما را به برجام برساند.»
منابع آگاه خبر دادهاند که بر اساس پیشنویس توافق موقت، تهران به توقف غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد، از بین بردن ذخایر فعلی خود و احتمالا با صادرات آن به روسیه ملزم میشود. همچنین این توافق محدودیتهایی برای غنیسازی ۲۰ درصدی و سانتریفیوژهای پیشرفته ایران ایجاد میکند. در ازای آن، دولت ایران به میلیاردها دلار درآمد نفتی مسدود شده در حسابهای بانکی خارجی ازجمله در کره جنوبی، ژاپن و عراق دسترسی خواهد داشت.