در پی دستور آخر هفته ولادیمیر پوتین مبنی بر آمادهباش کامل نیروهای هستهای روسیه، نگرانیها از بروز یک جنگ جهانی ویرانگر افزایش یافته است.
این اقدامهای جدی در حالی صورت گرفت که حمله رهبر روسیه به اوکراین تاکنون صدها کشته و زخمی بر جای گذاشته است و این سوال را ایجاد میکند که او آمادگی دارد برای تصرف این کشور تا کجا پیش برود.
در پی این اتفاق، هفته پیش پوتین هنگام اعلام خبر حمله به اوکراین در پیامی هراسآور اعلام کرد هرکس بخواهد «مانع» روسیه شود عواقبی دامنگیرش خواهد شد که «هرگز در تاریخ ندیده است».
روسیه بیشترین ذخیره سلاح هستهای در جهان را دارد، اما تنها کشوری نیست که این سلاح مرگبار را در اختیار دارد.
گمان میشود اکنون تعداد کل سلاحهای هستهای در جهان به حدود ۱۳ هزار رسیده باشد.
این سخنان شدیداللحن در گیرودار بحران اوکراین باعث شد بسیاری نگران شوند که اگر جنگ جهانی سوم آغاز شود و کشورها از سلاح هستهای استفاده کنند چه اتفاقی خواهد افتاد.
نگاهی بیندازیم به کشورهایی که بزرگترین زرادخانههای هستهای جهان را دارند، از روسیه تا کره شمالی.
روسیه
برآوردها از تعداد دقیق [سلاحهای هستهای روسیه] متفاوت است، اما اکثرا بر این موضوع توافق دارند که این کشور بزرگترین زرادخانه هستهای جهان را دارد.
طبق اعلام موسسه صلح استکهلم تا ژانویه ۲۰۲۱ (دی ۱۳۹۹) پوتین ۶۲۵۵ سلاح اتمی داشت. سایر سازمانهای نظارت بر گسترش سلاح اتمی مجموع این تعداد را بین ۵۹۷۷ تا ۶۲۵۷ اعلام کردهاند.
بههرحال، این ذخیره از آنچه ایالات متحده دارد و از سلاحهای هفت کشور دیگر این فهرست بیشتر است.
رقم فعلی ۱۷۶۰ کلاهک اتمی را نیز شامل میشود که گویا قرار است برچیده شوند.
گرچه این تعداد نگرانکننده است، تسلیحات هستهای روسیه کاهش قابلملاحظهای داشته است، زیرا ۳۵ هزار سلاح هنگام فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ به این کشور رسید.
هم روسیه و هم ایالات متحده پیمان جدید کاهش سلاحهای راهبردی (نیو استارت) را امضا کردهاند، پیمانی که برای مهار تسلیحات کشورها است و از ۵ فوریه ۲۰۱۱ (۱۶ بهمن ۸۹) به اجرا گذاشته شد.
طبق این پیمان، هیچ کشوری نمیتواند بیش از ۱۵۵۰ کلاهک و بمب هستهای راهبردی مستقر کند.
روسیه هرگز از سلاح هستهای در حمله به جایی استفاده نکرده است، اما در سال ۱۹۴۹ (۱۳۲۷) اولین بمب اتمش را در مناطق دورافتاده قزاقستان آزمایش کرد.
ایالات متحده آمریکا
ایالات متحده حدود ۵۵۰۰ سلاح هستهای دارد که ۱۸۰۰ عدد آنها «مستقر شدهاند»، یعنی روی موشک یا در پایگاههایی دارای نیروی عملیاتی قرار دارند.
تا امروز، ایالات متحده تنها کشوری است که از سلاح اتمی در جنگ استفاده کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
روز ۶ اوت ۱۹۴۵ (۱۵ مرداد ۱۳۲۴) یک بمب اورانیومی در هیروشیمای ژاپن فرود آمد که طبق برآوردها، ۱۴۰ هزار کشته بر جا گذاشت.
این کشور بمب دوم را سه روز بعد در ناکازاکی انداخت که ۷۴ هزار کشته دیگر در پی داشت.
چین
پس از ایالات متحده و روسیه، تعداد سلاحهای هستهای کشورهای این فهرست کاهش قابلملاحظهای دارد.
چین سومین کشور این فهرست است که ۳۵۰ سلاح یعنی کمتر از یکدهم کل سلاحهای ایالات متحده را دارد.
این کشور اولین بار در دوران جنگ سرد سلاح هستهای ساخت و با افزودن ۳۰ سلاح دیگر از سال ۲۰۲۰ به اینسو، قرار است همچنان زرادخانه اتمیاش را گسترش دهد.
نوامبر سال گذشته، پنتاگون در گزارشی هشدار داد قوای اتمی چین بسیار سریعتر از آنچه ایالات متحده یک سال قبل پیشبینی کرده بود، رو به گسترش است.
ایالات متحده نگران است پکن بتواند تا سال ۲۰۳۰ به بیش از هزار سلاح اتمی دست یابد.
فرانسه
فرانسه با ۲۹۰ سلاح، از لحاظ میزان ذخیره سلاحهای اتمی در مقام چهارم است و بیشترین ذخیره را بین کشورهای غرب اروپا دارد.
بیشتر این سلاحها بر زیردریایی و باقیمانده بر موشکهای کروز زمین به هوا سوار است.
این کشور اولین بار در سال ۱۹۶۰ توان حمله اتمیاش را آزمایش کرد.
فرانسه ادعا میکند همچنان به سیاست «قابلیت سختگیرانه» پایبند است و از لحاظ راهبردی، تعداد زرادخانههای هستهای خود را در «پایینترین حد ممکن» نگه میدارد.
بریتانیا
بریتانیا حدود ۲۲۵ سلاح اتمی دارد و برنامه تسلیحات اتمیاش را در دوره جنگ دوم جهانی آغاز کرد.
سلاحهای این کشور در دریا مستقر و بر موشکهای بالیستیک زیردریایی ترایدنت سوار است. این موشکها از ایالات متحده خریداری شدهاند.
ترایدنت در اختیار نیروی دریایی سلطنتی است و چهار زیردریایی مستقر در پایگاه اچامانبی کلاید در اسکاتلند را شامل میشود.
این کشور تا امروز ۴۵ آزمایش سلاح هستهای انجام داده است که آخرین آنها در سال ۱۹۹۱ (۱۳۷۰) بود.
پاکستان
پاکستان تا سال ۲۰۲۱، دارای ۱۶۵ سلاح هستهای بود و قصد دارد بر این تعداد بیفزاید.
روابط پرتنش این کشور با هند شدیدا بر میزان تولید سلاح اتمیاش اثرگذار است.
پاکستان اولین بار در سال ۱۹۹۸ (۱۳۷۷) آزمایش سلاح هستهای را آغاز کرد و مدعی شد بهدلیل نگرانی از امنیت ملی دست به این کار زده است.
هند
هند با داشتن ۱۵۶ سلاح هستهای، سالها است که با پاکستان رقابت تسلیحاتی دارد.
البته تنشهای اخیر در روابط هند با چین وضعیت تولید سلاح هستهای این کشور را پیچیدهتر کرد.
بنابراین پاکستان هرگونه اقدام هند برای مدرنسازی سلاحهای هستهایاش را به چشم تهدید میبیند، که به این رقابت تسلیحاتی هستهای دامن میزند.
اسرائیل
تصور بر این است که اسرائیل ۹۰ سلاح هستهای دارد، گرچه هرگز وجود برنامه هستهای این کشور به تایید مقامهای رسمی نرسید.
گفته میشود این کشور از دهه ۱۹۶۰ سلاح هستهای دارد، اما برخلاف سایر کشورهای این فهرست، هرگز توان هستهای خود را با آزمایش اتمی به نمایش نگذاشت.
کره شمالی
گمان میرود کره شمالی با ۵۰ سلاح، کمترین شمار سلاحهای هستهای این فهرست را داشته باشد، اما این کشور بهشدت پنهانکار است.
این کشور در سال ۲۰۱۸ پذیرفت آزمایش موشکهای هستهای و دوربرد را به تعویق بیندازد اما از سال ۲۰۲۰، آزمایش موشکهای دوربرد را از سر گرفت.
کره شمالی در دوران رهبری کیم جونگ اون، بارها در دریای ژاپن، دست به آزمایش موشکی زد و نگرانیهایی در مورد اقدام به حمله برانگیخت.
کیم وعده داده است ارتش و زرادخانه هستهای کشورش را گسترش دهد.
کره شمالی در سال ۲۰۱۷، بزرگترین آزمایش هستهای تاریخ خود با قدرت تخمینی ۱۰۰ تا ۳۷۰ کیلوتن را انجام داد.
اگر بخواهیم مقایسه کنیم، قدرت بمبی که در هیروشیما انداخته شد، ۱۵ کیلوتن بود.
© The Independent