پس از سقوط دولت اشرف غنی و سلطه طالبان بر افغانستان، تقریبا تمامی دیپلماتهای افغانستان در گوشه و کنار جهان تصمیم گرفتند از دستور وزارت خارجه طالبان پیروی نکنند.
سفیران افغانستان در کشورهای مختلف گفتهاند از آنجا که هیچ کشوری طالبان را به رسمیت نشناخته است، آنان نیز دستورهای امارت اسلامی طالبان در مورد عملکرد سفارتخانهها را نخواهند پذیرفت. تعدادی از این سفارتخانهها فعالیتهای معمول خود را انجام میدهند و تعداد دیگر نیز کار خود را تا زمانی که دولتی مشروع در افغانستان بر سر کار بیاید، تعطیل کردهاند.
اما سفارتخانههایی که همچنان فعالیت دارند، با چالشهای گوناگونی روبهرو شدهاند. این سفارتخانهها از هر نوع حمایت مالی امارت طالبان محروماند و بعضی کشورها نیز از آنان خواستهاند به ماموریت دیپلماتیک خود پایان دهند. روزنامه انگلیسیزبان عربنیوز، در گزارش تازهای نوشت که سفارتخانهها و کنسولگریهای افغانستان در کشورهای مختلف زیر فشار شدید اقتصادی و سیاسی قرار دارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یوسف غفورزی، سفیر افغانستان در نروژ، میگوید: «ما در وضعیت بسیار ناگواری به سر میبریم. با این حال در تلاشیم که ماموریت خود را همچنان پیش ببریم.» به گفته غفورزی، آنان رابطهشان را با امارت طالبان کاملا قطع کردهاند و ماهها میشود که حقوق نگرفتهاند.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری فرانسه گفت تا یک هفته دیگر، سفارت و کنسولگری افغانستان در آمریکا تعطیل خواهند شد و از تمام داراییهای دیپلماتیک افغانستان تا زمانی که دولتی مشروع در این کشور ایجاد شود، حفاظت خواهد شد. سفیران افغانستان در سرتاسر جهان مجبور به کاهش فعالیتها، مصرف انرژی، هزینه غذا و حتی نقل مکان به جاهای کوچکتر شدهاند. آنها همچنین هزینههای کنسولی را برای درآمدزایی افزایش دادهاند.
فرید ماموندزی، سفیر افغانستان در دهلینو، به خبرگزاری فرانسه گفت: «سفارت هیچ کمک مالی از کابل دریافت نمیکند. در نبود حمایت مالی موردنیاز و کاهش منابع، ماهها است که نمیتوانیم حقوق کارکنان را پرداخت کنیم و مجبور شدیم کارمندان را کاهش دهیم و هزینههای ماموریت را به حداقل برسانیم.»
از سوی دیگر فشار طالبان برای تصرف سفارتخانههای افغانستان در گوشه و کنار جهان افزایش یافته است. هرچند طالبان در بسیاری از کشورهای غربی نتوانست بر سفارتخانهها اعمال نفوذ کند، در کشورهای نزدیک به افغانستان، سفارتخانهها را تا حدی در کنترل گرفته است. طالبان سرکنسول جدیدی به پیشاور فرستاد و او کار خود را آغاز کرده است. هرچند حقوق ۵۰ هزار کلداری (واحد پول پاکستان) او که معادل ۲۸۰ دلار میشود، با حقوق ۵ هزار دلاری سلفش تفاوت زیادی دارد.
وزارت خارجه امارت طالبان یک دیپلمات ارشد سفارت افغانستان در چین را که به طالبان متمایل بود، به سمت سفیر تعیین کرد. اما تنها زمانی که سفیر قبلی استعفا دهد، این فرد میتواند کنترل سفارت را به دست بگیرد. طالبان در ازبکستان و ایران هم توانست یکی دو نفر از نفوذیهای خود را به سفارت و کنسولگری افغانستان بفرستد. دولت روسیه نیز قبول کرده است که دو یا سه دیپلمات جدید را بپذیرد؛ اما سفیر همچنان همان چهره سابق خواهد بود.
طالبان در همه جا موفق به اعمال نفوذ نشده است. در ایتالیا زمانی که یک دیپلمات اخراجشده که به طالبان نزدیک بود، میخواست کنترل سفارت را به دست بگیرد، درگیری رخ داد و پلیس ایتالیا مجبور به مداخله شد. فرید زکریا، سفیر افغانستان در ایتالیا، به خبرگزاری فرانسه گفت تعدادی از کارمندان ناراضی سفارت افغانستان در ایتالیا که به گروه طالبان نزدیکاند، در ماموریتهای ما اختلال ایجاد میکنند و از ارعاب، تهدید و حتی خشونت استفاده کردهاند. او میگوید: «طالبان تلاش کرد تا سفارت ما را به سوی خود جلب کند؛ اما من جواب منفی به آنان دادم.» به گفته زکریا، تا زمانی که در افغانستان دولت فراگیری که طالبان نیز بخشی از آن باشد ایجاد نشود، جواب او همچنان منفی خواهد بود.
طالبان همچنین نتوانست سهیل شاهین را بهعنوان نماینده این گروه در سازمان ملل متحد جایگزین نصیر احمد فائق کند. سازمان ملل پذیرش ماموریت سهیل شاهین را تا زمان نامحدودی به تعویق انداخته است.
در حال حاضر بیشتر هزینههای سفارتخانهها از محل درآمد ناشی از توزیع یا تمدید گذرنامه، صدور گواهینامه رانندگی، صدور ویزا و گواهی ازدواج تامین میشود. سفارتخانهها هزینه خدمات کنسولی را نیز بالا بردهاند تا بتوانند امکانات مالی برای ادامه کار داشته باشند؛ اما در همه کشورهای جهان این امکان وجود ندارد و مشخص نیست دیپلماتها تا چه زمانی میتوانند به فعالیت خود ادامه بدهند.