انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در میان تدابیر شدید امنیتی از سوی دولت و تهدیدات گسترده از سوی طالبان، ساعت پنج عصر روز شنبه به خاتمه رسید. بر خلاف نگرانی‌های موجود، طالبان نتوانستند چنان که که اعلام کرده بودند، انتخابات را مختل کنند. حملات انتحاری، انفجار‌های پی‌درپی و حملات مسلحانه و موشکی بر مراکز رای‌گیری، هیچ یک نتوانست روند انتخابات را به تاخیر بیاندازد یا لغو کند.
نیرو‌های انتظامی با ایجاد کمربند‌های امنیتی در اطراف مراکز رای‌گیری، این مناطق را برای انتخابات مصون ساختند و با راه‌اندازی عملیات‌های متعدد نظامی، توان جنگی طالبان را تا حد زیادی تضعیف کردند. با این حال، این تدابیر امنیتی نتوانست باعث حضور سیل‌آسای مردم شود.
هم تهدیدات امنیتی و هم بی‌اعتمادی مردم به اثرگذار بودن رای‌شان باعث شد تا این دور انتخابات رونق چندانی نداشته باشد. از مجموع ۴ هزار و ۹۰۵ مرکز رای‌گیری که در روز انتخابات گشوده شد، آرای ۲ هزار و ۵۹۷ مرکز رای‌گیری، یعنی نزدیک به پنجاه درصد، به کمیسیون انتخابات رسیده است که نشان می‌دهد نزدیک به یک میلیون و پنجاه هزار رای در این مراکز به صندوق‌ها ریخته شده است. اگر به تناسب این پنجاه درصد، پنجاه درصد بعدی را هم در همین حدود در نظر بگیریم، اندکی بیش از دو میلیون نفر رای خود را به صندوق‌های رای ریخته‌اند.
بر این مبنا، در قیاس با حدود ۹ میلیون ثبت‌نام کننده، می‌شود گفت کمی بیشتر از ۲۰ درصد مردم پای صندوق‌های رای رفته‌اند که نشان‌گر کاهش حضور مردم نسبت به تمام انتخابات‌های قبلی است. با این حال، به گفته مسئولان کمیسیون انتخابات افغانستان، کاهش تعداد رای دهنده‌ها تا این حد، تاثیری بر مشروعیت یا عدم مشروعیت انتخابات ندارد. حتی همین حضور کمرنگ مردم در انتخابات هم از سوی جامعه جهانی به دیده ستایش نگریسته شد و بیشتر کشور‌های جهان ضمن ابراز تبریک به دولت افغانستان، انتخابات ۲۸ سپتامبر را تایید تداوم جمهوریت در افغانستان دانستند.
نامزدهای انتخابات ادعای پیروزی دارند
هنوز ساعاتی از ختم پروسه رای‌گیری در افغانستان نگذشته بود که حدس و گمان‌ها و ادعا‌ها پیرامون برنده شدن تیم‌های انتخاباتی بر زبان‌ها جاری شد.
تیم‌های پیشتاز انتخابات از همان ساعات اولیه ادعای پیروزی را در شبکه‌های اجتماعی سر دادند. با آن که کمیسیون انتخابات گفته است که هرگونه سند و مدرکی مبنی بر پیروزی یک تیم، تا زمانی که از سوی کمیسیون انتخابات نباشد، مردود و غیرقابل پذیرش است، اما تیم‌های انتخاباتی با استناد به فهرست‌های رای‌دهندگان که در مراکز رای‌گیری نصب شده بوده است، خود را پیروز می‌دانند.
جالب این که حتی تعدادی از نامزدهای انتخابات که امید چندانی به پیروزی آنان نبود، نیز ادعای پیروزی دارند. حتی آقای گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان و کسی که تا همین دو سال قبل در لیست سیاه سازمان ملل متحد و دولت امریکا قرار داشت و برای دستگیری‌اش جایزه میلیون دلاری تعیین کرده بودند، اعلام کرده است که در صورتی که تقلبی صورت بگیرد و او پیروز نشود، دوباره به سنگرهای جنگ برخواهد گشت.
اما واقعیت این است که با توجه به مقدار آرای ریخته شده به صندوق‌ها و تعداد نامزد‌ها، هرگونه پیش‌بینی در مورد پیروزی یک تیم انتخاباتی، پیش از آن که کمیسیون انتخابات در این رابطه گزارشی منتشر کند، مردود است.
با این حال، به نظر می‌رسد که جابه‌جایی در ائتلاف‌های سیاسی، به تغییرات اساسی در منابع رای‌دهی منجر باشد. عطامحمد نور، در دقیقه نود به همراهی با تیم اشرف غنی، رئیس جمهوری کنونی، پرداخت و در نتیجه، آرای دکتر عبدالله که تا پیش از آن به صورت گسترده در بلخ وجود داشت، توسط آقای نور شکست.
در استان‌های فاریاب، جوزجان و شبرغان که مرکز حکمروایی ژنرال دوستم، متحد دکتر عبدالله است، به لطف حضور احمد ایشچی، معاون سابق ژنرال دوستم و رقیب فعلی وی، از یک‌دستی قطعی افتاد و بخشی از آن آراء به اشرف غنی تعلق یافت.
همچنین، در غرب افغانستان و شهر هرات نیز آرای دکتر عبدالله مانند گذشته یک‌دست نیست و فرامرز تمنا، دیگر نامزد انتخابات از هرات، آراء وی را شکسته است، و اشرف غنی نیز بخش دیگری از آن آراء را به دست آورده است. از سوی دیگر، در استان ننگرهار در شرق افغانستان، حضور ظاهر قدیر، از متنفذان محلی مخالف رئیس جمهوری غنی، موجب شد که از قطعیت آرای غنی کاسته شود.
به این ترتیب، منابع سنتی رای، جایگاه سابق خود را از دست داده‌اند. به همین سبب، نمی‌توان صرفا با تکیه بر فهرست‌های مراکز رای‌گیری پیش‌بینی دقیقی نسبت به پیروز انتخابات داشت. تنها می‌توان منتظر ماند تا کمیسیون انتخابات پیروز قطعی این انتخابات را مشخص کند.
