بیلوال بوتو زرداری، رهبر حزب مردم پاکستان، خطاب به عمران خان، نخستوزیر این کشور، گفت: «کودتای شما به نتیجه نخواهد رسید. انتخابات زودهنگام تقاضای ما بود نه شما. رای عدم اعتماد، اصلاحات انتخاباتی، و انتخابات زودهنگام آزاد و منصفانه هدفی است که ما مدتها است اعلام کردهایم.»
اما آقای بوتو مخالف دستور عمران خان به انحلال مجلس و برگزاری انتخابات زودهنگام است و میگوید این کار مخالف قانون اساسی است، و مجلس باید اول بتواند به لایحه عدم اعتماد رای دهد. او در توییتر خطاب به خان نوشت: «وقتی لایحه عدم اعتماد علیه نخستوزیر و رئیس مجلس در صحن مجلس است، شما نمیتوانید مجلسین و رئیس را منحل کنید. جلسه مجلس را نمیتوان بدون رای گرفتن در مورد این لایحه پایان داد. تو امروز ثابت کردی دیکتاتور کوچک و حقیری بیش نیستی که خودخواهیاش مهمتر از قانون اساسی است. ما ثابت کردیم که آمادهایم تو را با رای در مجلس بیرون کنیم و در انتخابات هم چنین خواهیم کرد.»
آقای خان روز یکشنبه، سوم آوریل، مجلس ملی پاکستان را منحل کرد و خواهان انتخابات زودهنگام شد تا لایحه عدم اعتماد به دولت او که در صحن مجلس بود، به رایگیری نرسد. این لایحه از حمایت اکثر نمایندگان مجلس برخوردار بود. اما آقای خان مدعی بود که این توطئه آمریکا است و واشنگتن خواهان برکناری او است.
حزب مردم به سنتی تاریخی تحت رهبری خانواده بوتو بوده است و نیروی اصلی چپ میانه در پاکستان محسوب میشود. پدربزرگ و مادر بیلوال، ذوالفقار علی و بینظیر بوتو، از نخستوزیرهای مشهور تاریخ پاکستان هستند. پدرش، آصفعلی زرداری، نیز مدتی رئیس جمهوری پاکستان بود و هماکنون رئيس فراکسیون حزب مردم در مجلس است. این حزب سال گذشته از ائتلاف وسیع اپوزیسیون که «جنبش دموکراتیک پاکستان» نام دارد، خارج شد، اما در جریان بحران کنونی، به همکاری با آن برای کنار زدن دولت عمران خان دست زده است.
رهبر کنونی اپوزیسیون، شهباز شریف، رهبر حزب راستگرای «اتحادیه مسلمانان پاکستان (نواز)» است که از نیروهای اصلی «جنبش دموکراتیک پاکستان» محسوب میشود. همسویی شریف و بوتو که احزابشان سالها است دو حزب سنتی چپ و راست میانه در پاکستان بودهاند، خبر از گرد آمدن ائتلافی گسترده در مقابل آقای خان میدهد.
رهبران اپوزیسیون، انحلال مجلس را نپذیرفتهاند و از عمران خان به دیوان عالی شکایت کردهاند. آنان میگویند این حرکت نخستوزیر «بیسابقه» است و «نقض آشکار» قانون اساسی کشور. اما متحدان آقای خان میگویند دیوان عالی در این مورد صلاحیتی ندارد، و همچنان از دعاوی خان در مورد توطئه آمریکا برای سرنگونی او دفاع میکنند.
دیوان عالی روز دوشنبه در این مورد تشکیل جلسه میدهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خان نه تنها حمایت مجلس، که حمایت قویترین نهاد پاکستان، یعنی ارتش این کشور را هم از دست داده است و به نظر میرسد که حالا میخواهد بخت خود را در انتخابات جدید بیازماید. تصور میشد که در جریان انتخابات ۲۰۱۸، ارتش پاکستان از خان دفاع کرده است. اما در جریان رویدادهای اخیر ارتش سعی کرده است بیطرفی خود را نشان دهد.
سرلشکر بابر افتخار، از سخنگویان ارتش، در گفتوگو با شبکهای تلویزیونی گفت که ارتش «بههیچ وجه» در تصمیم مجلس برای کنار زدن خان نقش نداشته است.
ایجاد بیثباتی در پاکستان، کشوری که مسلح به سلاحهای هستهای است و حامی اصلی طالبان در افغانستان نیز محسوب میشود، باعث نگرانیهای بسیاری در منطقه و جامعه بینالمللی شده است.
آقای خان روز یکشنبه در سخنرانیای که از تلویزیون پخش شد، از دستور خود برای انحلال مجلس دفاع کرد، و دعاویاش را در مورد توطئه آمریکاییها برای سرنگونی خود تکرار کرد.
او گفت: «آماده انتخابات شوید. هیچ نیروی فاسدی نمیتواند در مورد آینده کشور تصمیم بگیرد.»
یکشنبه هفته گذشته که مجلس پاکستان تشکیل جلسه داد، به نظر میرسید که به زودی شاهد کنار زدن خان باشیم، چرا که او اکثریت خود را از دست داده بود. وقتی حزب «حرکت متحد قومی» که مدافع اقلیت موسوم به «مهاجر» (مهاجرانی که از هند به پاکستان کوچ کردند) است، به حمایت خود از خان خاتمه داد، سقوط او قطعی به نظر میرسید.
اما قاسم خان سوری، معاون رئیس مجلس و متحد نزدیک خان، حاضر به رایگیری بر سر لایحه عدم اعتماد نشد. او گفت، خان نخستوزیر است و احتیار انحلال مجلس را دارد. آقای سوری همچنین مدعی شد که تلاش مشترک اپوزیسیون برای کنار زدن خان، با حمایت قدرتی خارجی انجام میشود و از این رو، با ماده ۵ قانون اساسی پاکستان مغایر است. عارف علوی، رئیس جمهوری پاکستان و همحزبی آقای خان در «جنبش انصاف پاکستان»، گفت که درخواست خان را پذیرفته است و مجلس را منحل اعلام کرد.
این حرکت به روشنی باعث غافلگیری اپوزیسیون شد. شهباز شریف به سرعت دست به تشکیل جلسه با رهبران مختلف اپوزیسیون زد تا در مورد گام بعدی تصمیم بگیرد. او که انتظار داشت در صورت کنار زده شدن خان، به عنوان نخستوزیر موقت سر کار بیاید، گفت: «روزی بسیار اندوهبار در تاریخ پاکستان را شاهدیم. دموکراسی نوپا ضربهخورده است و به شیوهای بسیار بسیار خشن آسیب دیده است.»
نمایندگان اپوزیسیون همچنان در ساختمان مجلس ملی در اسلامآباد ماندهاند و میگویند دیوان عالی باید تصمیم بگیرد. اما نمایندگان حزب خان در پی فرمان نخستوزیر، با مشتهای گرهکرده و مقابل دوربینها از مجلس خارج شدند و شعار دادند: «عمران خان، حامیان تو بیشمارند.»