مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، اعلام کرد که پس از انجام رایزنی با مسکو، حریم هوایی ترکیه به روی هواپیماهای نظامی و غیرنظامی حامل نیروی نظامی که از روسیه به سوریه پرواز می‌کنند، بسته شده است.

ترکیه با اینکه عضو ناتو است، روابط خوبی با روسیه و اوکراین دارد و از ابتدای درگیری به‌دنبال میانجیگری در جنگ بین آن‌ها بوده است.

به گزارش شبکه تلویزیون دولتی ترکیه، «تی‌آرتی خبر»، چاووش‌اوغلو روز شنبه، سوم اردیبهشت‌ماه، در مسیر پرواز به اروگوئه، در هواپیما به خبرنگاران گفت: «ما حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای نظامی روسیه و حتی هواپیماهای غیرنظامی که به سوریه می‌رفتند و سرباز حمل می‌کردند، بستیم.»

 او افزود: «برای یک دوره‌ سه‌ماهه به آن‌ها مجوز پرواز داده بودیم که در ماه آوریل مهلت آن تمام شد. رئیس جمهوری ما این تصمیم را به پوتین، رئیس جمهوری روسیه، ابلاغ کرده است.»

وزیر امور خارجه ترکیه همچنین گفت که مذاکرات بین روسیه و اوکراین ادامه دارد و دو طرف در حال کار بر روی پیش‌نویس بیانیه مشترک‌اند. به گفته چاووش‌اوغلو، ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهوری روسیه، و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌ جمهوری اوکراین، توافق کرده‌اند درصورتی‌که پیشرفتی در مذاکرات حاصل شود، نشستی در ترکیه برگزار کنند.

آنکارا از ابتدا با حمله نظامی به اوکراین و الحاق کریمه به خاک روسیه مخالفت کرده و حتی با استقلال دونتسک و لوهانسک در منطقه دونباس اوکراین نیز مخالف است. با این حال، به تحریم‌ها علیه روسیه نپیوسته و مسکو پذیرفته است تا ترکیه نقش میانجی بین دو طرف را بازی کند.

چاووش‌اوغلو روز شنبه ضمن تاکید برموضع ثابت آنکارا در نپیوستن به تحریم‌ها علیه روسیه، در پاسخ به سوالی درباره آمدن الیگارش‌های روس به ترکیه نیز گفت: «ما کشوری هستیم که در تحریم‌ها شرکت نمی‌کنیم؛ اگر شرکتی بخواهد تجارت کند، تنها باید قوانین ما و قوانین بین‌المللی را رعایت کند.»

او همچنین به خبرنگاران گفت که ترکیه روند گفت‌وگو با روسیه درمورد  درمورد «توافق مونترو» و سایر مسائل را ادامه می‌دهد.

پیمان مونترو توافق‌نامه‌ای بین‌المللی است که در سال ۱۹۳۶ میان ترکیه و قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای امضا شد و به کشتی‌های تجاری اجازه عبور رایگان از تنگه‌های ترکیه را می‌دهد، پیمانی که حاکمیت این کشور بر تنگه‌های بسفر و داردانل را تضمین می‌کند.
در این توافق‌نامه برای کشتی‌های جنگی کشورهایی که در دریای سیاه ساحل ندارند، برخی محدودیت‌ها در نظر گرفته شده که محدودیت دررابطه با مجموع وزن کشتی‌های متعلق به این کشورها و مدت زمان اقامتشان در دریای سیاه از جمله آن‌هاست.
بر اساس پیمان مونترو، ناوهای هواپیمابر چه متعلق به کشورهای حاشیه دریای سیاه باشند و چه نباشند، اجازه گذراز تنگه‌های بسفر و داردانل را ندارند و فقط زیردریایی‌های کشورهایی که در این دریا ساحل دارند، می‌توانند از این تنگه‌ها عبور کنند.
کشورهای حاشیه دریای سیاه موظف‌اند ۸ روز پیش از عبور کشتی‌های نظامی خود از این تنگه‌ها به مقام‌های ترکیه اطلاع دهند و کشورهای دیگر هم باید از ۱۵ روز قبل آن‌ها را مطلع کنند.

پس از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین در اواخر فوریه، ترکیه بارها اعلام کرده بود که کنوانسیون مونترو را اجرا خواهد کرد.

خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه، نیز اسفند ماه گذشته درمورد عبورومرور از تنگه‌های بسفر و داردانل گفت که ترکیه مفاد پیمان مونترو درباره تنگه‌ها را به شکل کامل اجرا خواهد کرد. آکار در این‌باره گفت: «همچون گذشته به اجرای کامل بندهای ۱۹، ۲۰ و ۲۱ پیمان مونترو درمورد تنگه‌ها پایبندیم. نقض پیمان مونترو و از بین رفتن سازوکار موجود برای هیچ‌یک از طرفین مفید نخواهد بود. معتقدیم که تداوم پایبندی به پیمان مونترو به صلاح همه طرف‌ها است.»
خلوصی آکار همچنین بر لزوم اجتناب از تبدیل دریای سیاه به منطقه رقابت میان کشورهای ساحلی و دیگر دولت‌ها تاکید کرده بود.

سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه نیز در مورد اهمیت پیمان مونترو گفته بود که آن کشور با دور نگه داشتن کشتی‌های جنگی‌ از منطقه دریای سیاه،  با اتکا به پیمان «مونترو»، به کاهش خطرها کمک کرده است.