یک دانش‌آموز ۱۳ ساله در سعادت‌شهر ایلام، پس از تنبیه در مدرسه و منزل، خودکشی کرد.

آن‌طور که منابع خبری اعلام کرده‌اند، موضوع از این قرار بود که به دلیل «شلوغ‌کاری» این دانش‌آموز و سه نفر دیگر از دوستانش، اولیای آنان به مدرسه فراخوانده شدند. پدر این دانش‌آموز، فرزند خود را در خانه تنبیه کرد و او نیز خودکشی کرد.

برخی کاربران رسانه‌های اجتماعی نیز خبر تنبیه او در مدرسه و اخراجش را تایید کرده‌اند اما حجت رشیدی، رئیس آموزش‌وپرورش شهرستان ایلام، با رد این موضوع مدعی شد: «تنبیه و اخراج دانش‌آموز فوت‌شده ایلامی از سوی اولیای مدرسه به‌هیچ‌وجه صحت ندارد و تنها اقدام اولیا مدرسه تماس تلفنی با خانواده او بوده است.»

رئیس آموزش‌وپرورش شهرستان ایلام به خبرگزاری ایرنا گفت که والدین این چهار دانش‌آموز به علت «مسائل آموزشی و تربیتی» به مدرسه دعوت شدند. او با عادی جلوه دادن احضار اولیا به مدارس برای شکایت از فرزندانشان  گفت: «حضور اولیا برای پیگیری وضعیت تحصیلی فرزندانشان روالی معمول برای همه دانش‌آموزان در مدارس است.»

تنبیه و آزار روانی و فیزیکی دانش‌آموزان در مدارس ایران مسئله‌ای است که پیش از این هم بارها تکرار شده بود. در هفته‌های گذشته، ویدیویی در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد ناظم یک مدرسه‌ موی سر دانش‌آموزان را قیچی می‌کند. چند روز پیش هم ویدیویی از کتک خوردن یک دانش‌آموز اهل آستارا در مدرسه منتشر شد.

هربار که ویدیوها و اخباری از این دست منتشر می‌شود، مقام‌های وزارت آموزش‌وپرورش می‌گویند موضوع را در «هیئت تخلفات» بررسی می‌کنند اما تکرار این اتفاق‌ها آشکار می‌کند که آموزش‌وپرورش برای جلوگیری از خشونت علیه کودکان در مدارس اراده‌ای ندارد.

در مدارس ایران، کودکان با حقوق خود آشنا نمی‌شوند و در برابر تنبیه و آزار روانی مسئولان مدرسه و والدین سکوت می‌کنند. آن‌ها حتی اگر بخواهند به آزارهایی از این دست اعتراض کنند نیز حمایت و پشتیبانی لازم را دریافت نمی‌کنند.

در بسیاری از نقاط دنیا، اگر کودکان در خانه تحت آزار و اذیت قرار گیرند می‌توانند با حمایت مسئولان مدرسه خود را از خطر نجات دهند و چنانچه کودک در مدرسه‌ با پرخاش و تنبیه مواجه شود، والدین او اعتراض خواهند کرد؛ اما در بسیاری از مدارس ایران، کودکان هیچ‌یک از این دو منبع حمایتی را ندارند و از حق و حقوق خود هم بی‌اطلاع‌اند. وزارت آموزش‌وپرورش نیز به جای اینکه بودجه اندک خود را به استخدام مشاور و روانشناس کودک در مدارس اختصاص دهد، برای استخدام طلبه‌های حوزه علمیه در مدارس خیز برداشته است.

طلبه‌های حوزه‌های علمیه قرار است اجرای «سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش» در مدارس ایران را دنبال کنند. مطابق با این سند، دانش‌آموزان باید افرادی مطیع و فرمان‌بردار باشند و در راستای سیاست‌های حکومت تربیت شوند؛ بنابراین درجه اهمیت سلامت جسم و روان آنان کاهش می‌یابد. در مدرسه‌ای که مشاور و روانشناس حضور ندارد و مسئولان مدرسه هم بر اساس آگاهی در زمینه حقوق کودک انتخاب نشده‌اند، کودکان با هر رفتار هیجانی که اقتضای سن و سالشان است، در معرض خطر خشونت قرار می‌گیرند.

وزارت آموزش‌وپرورش ادعا می‌کند تنبیه بدنی در مدارس ایران برچیده شده است؛ اما شواهد نشان می‌دهد که در بسیاری از مدارس ایران، هنوز کودکان تنبیه بدنی می‌شوند و آمار تنبیه روانی و آزار کلامی کودکان نیز بالا است. به همین دلیل بعید نیست که کودک آزاردیده‌ بخواهد چرخه خشونت را تکرار کند و در این روند به خود یا دیگران آسیب بزند.

به گفته هادی شریعتی، حقوقدان و عضو انجمن حمایت از حقوق کودکان، «کودکی که در خانواده و مدرسه با سیستم تنبیه بدنی و تحقیر مواجه می‌شود و در محیط اجتماعی نیز در معرض انواع خشونت‌های دیداری و شنیداری قرار می‌گیرد و در برابر بحران، واکنشی غیر از خشم نخواهد داشت.»

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به خودکشی فکر می‌کنید، با شماره‌ تلفن‌های اورژانس اجتماعی در ایران ۱۲۳، در افغانستان ۱۱۹ و در آمریکا و کانادا ۹۱۱ تماس بگیرید.