ولادیمیر پوتین و ابراهیم رئیسی، روسای جمهوری روسیه و جمهوری اسلامی ایران، طی تماسی تلفنی با یکدیگر از تلاش برای احیای برجام پشتیبانی کردند. کرملین از این تماس تلفنی خبر داده اما جزئیات چندانی در مورد آن ارائه نکرده است. بیشتر رسانه‌های ایرانی هم این خبر را به نقل از کرملین منتشر کرده‌اند. 

در بیانیه کرملین آمده است: «در بحث مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بر نیاز به تداوم تلاش‌های دیپلماتیک برای رسیدن به توافق نهایی تاکید شد که به حفظ و اجرای کامل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، مصوب ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ که تاییدکننده این توافق بود، منجر شود.»

 کرملین در ادامه افزود که رئیسی و پوتین در مورد مسائل بازرگانی و منطقه صحبت کردند و در باره لزوم تقویت روابط ایران و روسیه نیز گفت‌و‌گو کردند. پوتین همچنین در مورد سانحه مرگبار قطار در ایران که در آن ۲۱ نفر کشته شدند، به رئیسی تسلیت گفت. 

در گزارشی که در وبسایت ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منتشر شده، برخلاف گزارش کرملین، اشاره‌ای به حمایت پوتین و رئیسی از احیای برجام نشده، اما در مقابل ادعا شده که ولادیمیر پوتین در این گفتگو، گزارشی از روند تحولات سیاسی و نظامی مرتبط با اوکراین ارائه کرده است.

حکومت ایران در حالی به نزدیکی بیش از پیش خود به روسیه ادامه می‌دهد که برخی کارشناسان می‌گویند این نزدیکی به منافع ملی ایران ضربه زده است. روز چهارشنبه ۸ ژوئن، «مرکز تحلیل سیاست اروپا» مقاله‌ای با عنوان «ایران، قربانی ناکامی روسیه»  به قلم بن دوبو، از کارشناسان این مرکز، منتشر کرد که رئیسی را‌ «روسیه‌گراترین رئیس‌جمهوری ایران در ۱۰ سال گذشته» می‌خواند و از مشکلات اتکای بیش از حد ایران به روسیه می‌گوید. 

در وین چه می‌گذرد؟

مذاکرات وین برای احیای برجام بین ایران و گروه ۱+۴ (روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه، و ‌آلمان) و آمریکا که غیرمستقیم در این مذاکرات شرکت می‌کرد، از حدود سه ماه پیش متوقف شد. این مذاکرات بیش از یک سال ادامه داشت. درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی که با مخالفت قاطع دولت بایدن مواجه شده است، دلیل اصلی توقف مذاکرات عنوان می‌شود. 

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای این هفته در وین جلسه دارد و قرار است به قطعنامه‌ای رای دهد که چهار کشور غربی (آمریکا، آلمان، بریتانیا، و فرانسه) به این شورا ارائه کرده‌اند. این قطعنامه از ایران به دلیل همکاری نکردن با آژانس انتقاد می‌کند. حکومت ایران این قطعنامه را «ضدایرانی» خوانده است و روسیه و چین نیز آ‌ن‌ را مغایر با دیپلماسی دانسته‌اند و علیه‌ آن موضع گرفته‌اند. 

روز چهارشنبه ایران به تاکتیک جدیدی برای فشار بر غرب روی آورد: خاموش کردن دو دوربین نظارتی آژانس که بر غنی‌سازی اورانیوم در ایران نظارت می‌کردند. این حرکت ایران، که رسما از صداوسیما اعلام شد، باعث می‌شود انتقادهایی که در قطعنامه آمده است، موجه‌تر جلوه کند.

کارشناسان تاکید کرده‌اند که میزان اورانیومی که ایران در اختیار دارد در حال حاضر نزدیک به سطح تسلیحاتی است و اگر بخواهد، می‌تواند به سمت تولید سلاح هسته‌ای برود. آژانس این دوربین‌ها را نخستین بار در سال ۲۰۰۶ در تاسیسات زیرزمینی نطنز کار گذاشته بود تا کار وقت‌گیر نمونه‌برداری و ارسال آن از تهران به آزمایشگاه‌های آژانس در اتریش سریع‌تر انجام شود. 

در جریان جلسه شورای حکام، محمدرضا غائبی، سرپرست نمایندگی دائم ایران در آژانس و سایر سازمان‌های بین‌المللی در وین، در سخنان خود به اسرائيل حمله کرد. او یادآوری کرد که شورای امنیت سازمان ملل ۴۱ سال پیش از اسرائیل خواسته بود تجهیزات هسته‌ای خود را تحت نظر پادمان آژانس قرار دهد، اما این کشور هنوز چنین نکرده است. 

به بن‌بست خوردن مذاکرات در وین باعث شده است که اسرائیل به فکر راه‌های دیگری برای توقف برنامه هسته‌ای ایران باشد. 

لاهاو هارکوف، ستون‌نویس روزنامه اورشلیم پست، روز چهارشنبه نوشت: «اسرائیل امیدوار است ماجراهای جلسه آژانس در وین روندی را آغاز کند که به رسیدن پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل منجر شود.»

نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل، روز سه‌شنبه در جلسه محرمانه کمیته روابط خارجه و دفاع مجلس اسرائیل، از «اهداف مربوط به تغییر توافق هسته‌ای بین قدرت‌های جهانی و ایران که بتواند توافق را به توافقی بدل کند که به اندازه کافی خوب باشد»، سخن گفته بود. 

به گزارش برخی رسانه‌ها، اسرائیل هفته گذشته از آمریکا خواست نسخه جدیدی از برجام را پیشنهاد کند که بندهای موسوم به «غروب» در آن نباشد. منظور از این بندها بخش‌هایی است که اشاره شده است محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران پس از گذشت زمان مشخص لغو می‌شود.