پس از انتقاد دونالد ترامپ و مقامهای ارشد دولت او از مواضع جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات عمان و ابراز ناامیدی از رسیدن به توافق احتمالی، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، نیز روز چهارشنبه ۲۷ فروردین اعلام کرد نظام ایران حاضر نیست درباره «اصل غنیسازی» مذاکره کند.
او پس از جلسیه هیات دولت در روز چهارشنبه ۲۷ فروردین در جمع خبرنگاران گفت: «غنیسازی ایران یک امر واقعی و پذیرفتهشده است و ما برای اعتمادسازی درباره نگرانیهای احتمالی آمادگی داریم، اما اصل موضوع غنیسازی قابلمذاکره نیست. ما مواضع مختلفی را از طرف آمریکایی شنیدیدم که بعضا متضادند. آقای ویتکاف تاکنون چند مدل مختلف صحبت کرده است که این موضوع به هیچ عنوان برای روند مذاکرات کمککننده نخواهد بود.»
دونالد ترامپ، رئيسجمهوری ایالات متحده آمریکا، روز دوشنبه هفته جاری گفت گمان میکند مقامهای جمهوری اسلامی طرف آمریکایی را «بازی میدهند» و تاکید کرد که تهران باید از مواضع هستهای خود کوتاه بیاید، وگرنه با حمله نظامی مواجه خواهد شد.
سخنان جدید وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز واکنشی به آخرین موضع استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه است که روز سهشنبه در شبکه ایکس نوشت: «ایران باید برنامه غنیسازی و تسلیحاتی هستهای خود را متوقف و نابود کند. برای جهان ضروری است که توافقی سختگیرانه و منصفانه به دست آوریم که پایدار بماند و این همان چیزی است که رئیسجمهوری ترامپ از من خواسته است انجام دهم.»
ویتکاف پیش از این نوشته در ایکس، گفته بود جمهوری اسلامی به غنیسازی بالای ۳.۶۷ نیازی ندارد، اما در آخرین موضعش بر پایان یافتن هرگونه غنیسازی اورانیوم در ایران تاکید کرد.
در ادامه، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا و شماری از دیگر مقامهای کاخ سفید و نمایندگان جمهوریخواه هم این موضع را تکرار کردند. آنچه باعث شد به نظر برسد برخلاف گمانهزنیهای اولیه پس از پایان مذاکرات روز شنبه در مسقط که از احتمال بالای دستیابی به توافق هستهای خبر میداد، اکنون امیدها به این توافق به کمترین حد ممکن برسد.
عباس عراقچی در پاسخ به سوال درباره علت سفرش به روسیه، گفت: «هدف من انتقال پیام مکتوب مقام معظم رهبری به رهبری روسیه است و این پیام به امیدخدا در ملاقات با آقای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، به او ارائه خواهد شد.»
او درباره دلیل و جزئیات پیام علی خامنهای برای پوتین توضیحی نداد، با این حال تاکید کرد که «با ادامه اعمال فشارهای آمریکا، این مذاکرات هیچ دستاوردی نخواهند داشت».
وزارت خارجه روسیه هفته گذشته با تایید خبر سفر عراقچی به این کشور خبر داده بود که او در مسکو با همتایش، سرگئی لاوروف، دیدار میکند.
ساعاتی قبل از این سخنان، تام کاتن، سناتور جمهوریخواه در پیامی در ایکس، با «تروریست» خواندن رژیم جمهوری اسلامی نوشت: «همانطور که رئیسجمهوری ترامپ گفت، تنها راهحل این است که یا ایران خود برنامه هستهایاش را برچیند یا ما آن را برایش جمع کنیم.»
کاتن تاکید کرد اجازه دادن به «رژیم تروریستی» برای اینکه با برنامه هستهای خود، آمریکا و جهان را تهدید کند، «غیرقابل قبول» است و سپس هشدار داد کسانی که تهدیدهای هستهای جمهوری اسلامی را دستکم میگیرند، اشتباه بزرگی مرتکب میشوند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش از کاتن، می بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، هم در کنفرانس خبری روز سهشنبه درباره موضع آمریکا در رایزنیها با جمهوری اسلامی گفت: «اکنون فقط یک هدف وجود دارد و آن هم این است که ایران نمیتواند سلاح هستهای یا برنامه غنیسازی داشته باشد.»
او سپس مدعی شد که دولت ترامپ ثابت کرده تمامی وعدههایش را عملی خواهد کرد و تاکید کرد که روند جاری جلسات با جمهوری اسلامی هنوز وارد مرحله «مذاکره» نشده است.
برخی تحلیلگران منطقهای معتقدند با بالا گرفتن تنشهای لفظی میان مقامهای تهران و واشینگتن، خطر رویارویی مستقیم یا افزایش اقدامهای تحریکآمیز در منطقه بیشتر شده است.
این در حالی است که هنوز بحث بر سر محل مذاکرات روز شنبه نیز میان طرفین ادامه دارد. پس از آنکه رم، پایتخت ایتالیا، بهعنوام میزبان جدید مذاکرات ایران و آمریکا معرفی شد و سپس جمهوری اسلامی بر میزبانی مجدد مسقط پاشفاری کرد، حالا اکسیوس گزارش داده که وزارت خارجه ایتالیا ویزای هیئت جمهوری اسلامی را صادر کرده است.
بر اساس این گزارش، آمریکا با برگزاری جلسه دوم مذاکرات در مسقط مخالف است و حضور همزمان جیدی ونس، معاون رئیسجمهوری آمریکا، در ایتالیا میتواند یکی از دلایل اصرار دولت ترامپ برای پیگیری ادامه مذاکرات هستهای در رم باشد.