در ترندواچ، ستون گرایش‌های سفر ایندیپندنت، انواع سفر و روش‌های حمل‌ونقل و کلیدواژه‌های مهمی را که باید به آن توجه کرد بررسی می‌کنیم.

نوشتن در مورد سفر را که شروع کردم، گرایش‌های اسپا (spa) فوق‌العاده سکسی بودند. پوست براق، بدن‌های صاف و صیقلی، روغن نارگیل، ماسک‌های صورت از طلای ۲۴ عیار... احتمالا واژه «روده» در محتواهای بازاریابی چیزی شبیه به کلمه «فاق» یا «زیربغل» به نظر می‌رسید.

این روزها به آنچه در درونمان می‌گذرد علاقه‌مندتر شده‌ایم. دقیق‌تر بگویم درون دل و روده‌مان.

شاهدش، هتل‌هایی‌اند که ظرف چند ماه اخیر «استراحتگاه‌های سلامت روده» راه‌اندازی کرده‌اند؛ هتل گودوود در ساسکس، استراحتگاه و اسپا لفای در دریاچه گاردا ایتالیا، گرند ریزورت باد‌را‌گاز در سوئیس، جزیره خصوصی نالادو در مالدیو، اقامتگاه یئوتاون دوون و اقامتگاه پرآوازه گلنیگلز در اسکاتلند.

افتتاحیه تابستانی لنسرهوف سیلت که بسیاری منتظرش بودند – یک مدی‌اسپا در جزایر فریزی آلمان و رقیب لنسرهوف تگرنسی - برنامه‌ای را به روده بی‌نوا اختصاص خواهد داد؛ در همین حال، اسپای افسانه‌ای کانیون رنچ در ایالات متحده آمریکا،۵۰ دقیقه‌ مشاوره سلامت روده را به بهای ۱۷۰ دلار به مشتریان پولدار خود ارائه می‌دهد.

و به این‌ها ده‌ها استراحتگاه سلامت روده را که در مکان‌های جذابی از سامرست تا سیدنی پیدا شده‌اند هم اضافه کنید. در کل گوگل عبارت جست‌وجوی «سلامت روده» ظرف دو سال اخیر به بالاترین میزان محبوبیت رسیده – نسبت به ژوئن ۲۰۲۰، ۶۲ درصد و نسبت به ژوئن ۲۰۲۱، ۴۹ درصد بیشتر جست‌وجو شده است.  

اسپای شگفت‌انگیز کانیون رنچ در ایالات متحده آمریکا ۵۰ دقیقه مشاوره سلامت روده به بهای ۱۷۰ دلار به مشتریان خود ارائه می‌دهد.

در [قسمت] جست‌وجوی اینستاگرام – هشتگ گاتهلث guthealth# بیش از چهار میلیون بار استفاده شده است – و برچسب‌های فلور روده (gut flora)، پروبیوتیک‌ها (probiotics) و «میکروبیوم‌ها» (microbiome) تقریبا جایی نیست که نباشند.

حالا چرا ناگهان روده برایمان مهم شده است؟ کارشناسان می‌گویند یکی به این دلیل که سلامت دستگاه گوارش به شکلی جدایی‌ناپذیر با سلامت روان ما مرتبط است. اگر کمی درنگ کنید و به آن بیندیشید ممکن است منطقی به نظر برسد – تا به حال بعد از یک ضیافت مفصل و انباشته از لبنیات، تنبلی و ضعف حس نکردید، یا بعد از خوردن میوه و سبزی‌ها حس نکردید انرژی مضاعف دارید؟ دکتر دیوید لوید، گاستروانترولوژیست [متخصص پزشکی گوارش] می‌گوید هرچند بعضی از استراحتگاه‌های آبگرم امسال بر شیوه‌های کل‌نگر مبتنی شده است، ارتباط بین ذهن و درون مطلب بی‌اساسی نیست.

او توضیح می‌دهد: «چیزی به اسم محور روده-مغز وجود دارد. روده به اندازه مغز سلول دارد و ارتباط بسیاری بین این دو وجود دارد.»

روده‌های ما حاوی حدود ۱۰۰ میلیون سلول عصبی است که از طریق سیستم عصبی به مغز متصل می‌شوند. مطالعه‌ها نشان داده‌اند که استرس موجب مشکلات گوارشی می‌شود، بنابراین منطقی است که راحتی دومی باعث بهبود اولی شود.

دکتر جی پاسریشا، مدیر مرکز نوروگاستروانترولوژی جانز هاپکینز سال گذشته گفت: «تا چندین دهه پژوهشگران و پزشکان تصور می‌کردند که اضطراب و افسردگی به مشکلات [آی‌بی‌اس و سایر مشکلات گوارشی] می‌انجامد. اما مطالعه‌های ما و دیگران نشان می‌دهد که ممکن است عکس این قضیه صحت داشته باشد.»

آلیسون تالمن، متخصص تغذیه در تایید این نکته که ارتباط سلامت روان اهمیت سلامت روده را در زندگی ما افزایش داده است می‌گوید: «از سال ۲۰۱۰ پژوهش‌های زیادی درباره روده انجام شده است. مهم‌ترین بحث‌های پیرامون روده غذاهای التهاب آور، پری- و پروبیوتیک‌ها، و سومین مورد محور روده-مغز است- که پژوهش‌های مستمری در مورد آن انجام می‌شود.»

با این حال دکتر لوید هشدار می‌دهد که موضوع به سادگی چیزی نیست که معرکه‌گیرهای غیر پزشک طرفدار سلامت روده [در قالب] جملات اینستاگرام پسندی مثل «نیمی از دوپامین بدن را روده تولید می‌کند» بیان می‌کنند.

او اضافه می‌کند که برخی از افراد در مورد اتفاقی که در روده‌شان می‌افتد حساس‌تر از بقیه‌اند – مثلا نفخ یا یبوست روی آن‌ها تاثیر ذهنی منفی می‌گذارد و این استرس به‌نوبه خود علائم روده‌ای آن‌ها را وخیم‌تر می‌کند. اما دیگران به سادگی تحت تاثیر اتفاقی که زیر کمربندشان رخ می‌دهد قرار نمی‌گیرند.

آنچه می‌دانیم این است که بین مغز، روده و سیستم ایمنی ارتباط وجود دارد‌‌ــ و تعدادی استراحتگاه‌ دنج صف کشیده‌اند به این امید که راه‌حل‌ها و توصیه‌های بدیهی و قابل پیش‌بینی ارائه بدهند.

پیوندهایی نیز به سیستم ایمنی بدن وجود دارد، هرچند دکتر لوید بلافاصله اشاره می‌کند که این موضوع به‌طور کامل بررسی نشده است. «ازنظر تئوری، تغییر باکتری در روده ممکن است سلامت روده را بهبود ببخشد و این ممکن است به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. آنچه می‌دانیم این است که ربط‌هایی بین مغز، روده و سیستم ایمنی وجود دارد – نشانه‌اش این است که تعدادی از استراحتگاه‌ها به همین فرمول موفقیت رسیده‌اند.

کلیدواژه پرطرفدار و جدید روده‌ای این روزها «میکروبیوم» است. مثلا گرند ریزورت بد‌را‌گاز وعده داده است که «تجزیه‌وتحلیل آزمایشگاهی میکروبیوم شخصی» ارائه می‌دهد. آلیسون تاکمن توضیح می‌دهد: «میکروبیوم شبکه پیچیده‌ای از تمام باکتری‌هایی است که در روده ما وجود دارد، هم انواع خوب هست هم بد، بنابراین مهم تعادل میان بد و خوب است.»

«برای همین تغذیه سالم این‌قدر مهم است- اگر نسبت باکتری‌های بد بیشتر شود حال درونی و بیرونی ما را به هم می‌ریزد و خطر بیماری‌های مزمن، افسردگی و اضطراب را افزایش می‌یابد.»

شاید درباره «فلور روده» هم چیزهایی شنیده باشید، واژه دیگری برای باغ میکروب‌ها که دستگاه گوارش ما را می‌پوشانند.

بنابراین اگر می‌خواهیم میکروبیوم‌مان را متعادل کنیم، باغ کوچک مرتبی از فلور روده می‌خواهیم. در یکی از این استراحتگاه‌های پرطرفدار احتمالا چه چیزی تجربه می‌کنیم؟ برنامه‌های بعضی از آن‌ها، مثل برنامه‌های استراحتگاه لفی و گرند ریزورت بد‌را‌گاز بیشتر پزشکی‌اند، شامل آزمایش خون و ام‌اوتی روده قبل از رژیم غذایی و برنامه ورزشی، درحالی‌که برخی دیگر (که معمولا ارزان‌تر و زیادترند) با روزه‌داری یا «تنظیم مجدد» [بدن] با سم‌زدایی با آب‌میوه‌ها شروع می‌شوند و به درست کردن آبگوشت‌ تا وعده‌های غذایی سالم سرشار از سبزی‌ها می‌رسند.

تقریبا همه‌شان رژیم غذایی و مشاور تغذیه فردی دارند. برخی از مراکز سلامت، رژیم غذایی را با ورزش‌های حال خوب کنی مثل کلاس‌های یوگا یا پیاده‌روی همراه می‌کنند، درحالی‌ که برخی دیگر جلسات آموزشی درباره سلامت روده برگزار می‌کنند تا فرد را از انتخاب‌های آتی مطلع کنند.

هرچند همه بر مفید بودن این کارها توافق نظر دارند، دکتر لوید و تالمن معتقدند آن‌ها که به سفر روده سالم رفته‌اند به روزه گرفتن یا «سم‌زدایی» در این فرایند نیازی ندارند. آلیسون می‌گوید: «من که متخصص تغذیه هستم لزوما به سم‌زدایی اعتقاد ندارم. بدن شما توانایی انجام این کار را دارد.»

اما دکتر لوید می‌گوید چیزی شبیه به یک یا دو روز آبمیوه «تاثیر منفی ندارد مگر اینکه به کل مواد مغذی را حذف کنید.»           

برخی از این مکان‌ها با سنت هندی باستانی آیورودا ارتباط دارند، که پیشگام برخی از اصولی است که امروزه گاستروانترولوژیست‌ها از آن دفاع می‌کنند، چیزهایی مثل اینکه روده چگونه غذاهای تخمیری را تحمل می‌کند یا اینکه برخی محرک‌های بلعیدنی چطور روی حس فرد تاثیر می‌گذارند.

این ایده که می‌توانید روده‌تان را ظرف یک هفته دوباره تنظیم کنید داستانی بیش نیست. 

دکتر لوید می‌گوید اصلاح رژیم غذایی با توجه به فیبر و آب بیشتر و مصرف کمتر محرک‌ها همیشه خوب است، اما در مورد این‌که می‌توان تنها با رژیم غذایی روده را «تنظیم دوباره» کرد، تردید دارد. (خب، یک راه پزشکی برای انجام این کار هست – «پیوند مدفوع» را گوگل کنید- البته قشنگ نیست و فقط به درد آن‌هایی می‌خورد که انواع مشکلات گوارشی دارند). او می‌گوید: «به سادگی نمی‌توان پی برد چه میزان از این «تنظیم دوباره» تاثیر دارونما دارد. افراد به دلیل تجربه سلامتی کلی، حس می‌کنند با این کار حالشان بهتر می‌شود.»

دکتر لوید خلاصه می‌کند: «اینکه مردم را تشویق کنید که عادت غذایی‌شان را تغییر بدهند، عالی است. اما این ایده که می‌توان ظرف یک آخر هفته روده را دوباره تنظیم کرد، خیالی بیش نیست.»

صرف‌نظر از اینکه استراحتگاه معده کاری بیش از این‌که شما را به سمت مصرف بروکلی سوق بدهد انجام می‌دهد یا نه، این یک صنعت انکارناپذیر و (رو به رشد) است. طبق گزارش مک کینزی در آوریل ۲۰۲۱: «بیش از یک‌سوم مصرف‌کنندگان سراسر جهان گزارش می‌دهند که «احتمالا» یا «قطعا» قصد دارند در سال آینده برای برنامک‌های تغذیه، برنامه‌های رژیم غذایی، پاک‌سازی با آبمیوه‌ها و اشتراک خدمات غذایی بیشتر هزینه کنند.    

آلیسون تالمن پیش‌بینی می‌کند که ارتباط [این گرایش] با موضوع سلامت روان که  به طرفداران آن اضافه می‌شود به این معنا است که صرفا به دلیل تمرکزش بر سلامت تا این حد شایع شده است. او می‌گوید: «روده شما به اینکه چه کسی هستید و نحوه عملکردتان ربط دارد، این به تمرکز، خلق‌وخو و توانایی فرد کمک می‌کند. تنها راه حقیقی این روند، تحقیق درباره سلامت روان و کاهش انگ در مورد بحث سلامت روان است.»

نوبت به انتخاب استراحتگاه اسپا در سال جاری یا آینده که می‌رسد، خیلی‌ها به درونشان هم فکر می‌کنند (و باید هم).