روزنامه کیهان، وابسته به رهبر جمهوری اسلامی، با اعتراف به ریزش مخاطبان صداوسیما خبر داد که در آیندهای نزدیک دو شبکه تلویزیونی به علت ریزش مخاطب تعطیل خواهند شد. بر اساس این گزارش، شبکههای تلویزیونی «شما» و «ایران کالا» به علت ضعف در جذب مخاطب، تعطیل خواهند شد. کیهان همچنین از وضعیت نامناسب شبکه «سلامت» نیز خبر داد و اعلام کرد که به این شبکه نیز اخطار داده شده است تا فکری به حال مخاطبانش بکند، چرا که ممکن است بهزودی این شبکه نیز حذف شود. این دومین بار در طی ماههای اخیر است که بهصورت رسمی، ریزش مخاطبان صداوسیما تایید میشود. پیشازاین و در اردیبهشتماه، پیمان جبلی در دیدارش با هنرمندان اعتراف کرد که «همه ما، چه بهعنوان مسئولان صداوسیما و چه برنامهسازان، در کاهش علاقه مخاطب به آثار تلویزیونی مقصریم.»
صداوسیمای جمهوری اسلامی در سالهای اخیر با ۲۸ شبکه سراسری، ۹ شبکه برونمرزی، ۳۲ شبکه استانی، سه شبکه محلی نتوانسته است آن قدری برای مخاطبانش جذاب باشد که آنها را پای تلویزیون میخکوب کند و دیگر خبری از سریالهای «خیابان خلوت کن» نیست. شبکه آیفیلم از زیرمجموعههای صداوسیما که بیشتر به بازپخش سریالهای قدیمی صداوسیما میپردازد، یکی از پرمخاطبترین شبکههای تلویزیونی است. این شبکه تلویزیونی در نظرسنجیهای صداوسیما معمولا پس از سه شبکه اصلی و شبکه خبر در مقام چهارم قرار دارد و پرمخاطبترین شبکه سرگرمی در صداوسیما، آثار سالیان گذشته این سازمان عریض و طول و پر کارمند را بازپخش میکند.
اما بیتوجهی مدیران صداوسیما بر اینکه اساسا تعداد زیاد شبکههای تلویزیونی در این سازمان که همگی از یک نظام فکری و ساختاری نشات میگیرند، چه جذابیت و ارزش افزودهای میتواند برای مخاطب داشته باشد، باعث شده است که موازیکاری در این سازمان به یک رویه تبدیل شود. صداوسیما در کنار آیفیلم، از شبکههای تلویزیونی نمایش و تماشا نیز با عنوان رقیب این شبکه تلویزیونی استفاده میکند. این در حالی است که هر دو شبکه تلویزیونی یک آرشیو مشترک برای پخش فیلمها و سریالها در اختیار دارند و خارج از چهارچوب تعیینشده صداوسیما نمیتوانند کاری انجام دهند.
شبکه تلویزیونی افق تنها شبکه تلویزیونی در صداوسیماست که میتواند برنامههایی خارج از چهارچوبهای صداوسیما بسازد. این شبکه تلویزیونی با همکاری احسان محمدی حسنی، مدیر موسسه اوج، وابسته به سپاه پاسداران، توانسته است برنامههایی را برای مخاطبان ارزشی خود تولید کند. برنامههایی که اکثرا با موضوعهای سیاسی ساخته میشود. سلیم غفوری، مدیر این شبکه تلویزیونی، در فروردینماه امسال ریزش مخاطبان صداوسیما را تکذیب کرد. مدیر شبکه تلویزیونی افق معتقد است که مخاطبان تلویزیون کاهش پیدا نکردهاند، بلکه به علت تعداد زیاد شبکههای تلویزیونی صداوسیما، بین این شبکههای مختلف تلویزیونی پخش شدهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ساختههای جدید صداوسیما به قدری کاهش کیفیت و کمیت داشتهاند که در رمضان سال ۱۳۹۷، تکرار سریال پایتخت ۴ توانست با آمار ۵۰ درصدی، پرمخاطبترین سریال در میان دیگر سریالهای جدید تلویزیون شود. از میان دیگر سریالهای ساخته شده در آن سال با سریال رهایم کن با ۴۰.۸ درصد و بچه مهندس با ۳۲.۱ درصد در ردههای بعدی قرار گرفتند.
اما جالب این است که در رمضان ۱۴۰۱ میزان مخاطب پربینندهترین برنامه صداوسیما کاهش چشمگیری داشت. آمار مرکز تحقیقات صداوسیما، پس از رمضان ۱۴۰۱ نشان داد که «زندگی پس از زندگی» با تنها ۱۴ درصد بیننده؛ پرمخاطبترین برنامه تلویزیون جمهوری اسلامی در ماه رمضان بود. درمیان سریالها نیز سریال «مستوران» شبکه یک با ۱۵.۴ درصد بیننده، پرمخاطبترین سریال ماه رمضان تلویزیون معرفی شد. این در حالی است که سریالی با این میزان بیننده در سالهای گذشته، یک سریال شکستخورده و کم مخاطب شناخته میشد.
صداوسیما همچنین آمار عجیبی از برنامههای قرآنی خود داد که بر اساس آن پخش قرائت قرآن در شبکه قرآن بیشتر از پربینندهترین برنامه تولیدی صداوسیما مخاطب داشته است. مرکز افکارسنجی صداوسیما اعلام کرد: «۲۹.۸ درصد از مخاطبان، بیننده برنامههای ترتیلخوانی قرآن کریم از شبکههای سیما بودهاند که ۱۳.۱ درصد این ترتیلخوانیها را از شبکه سه پیگیری کردهاند. ۲۹ درصد مخاطبان نیز شاهد سخنرانیهای مذهبی سیما بودهاند که ۱۲.۹ درصد آنها از شبکه سه پیگیر سخنرانیها بودهاند. ۲۶.۱ درصد هم برنامههای مناجاتخوانی را دیدهاند که ۹.۴ درصد از آنها، از شبکه سه این مناجات خوانیها را مشاهده کردهاند.»
اما جدا از برنامههای ماه رمضان که هر ساله در کنار نوروز مهمترین دوره برای بررسی مخاطبان صداوسیما بوده است؛ میزان مخاطبان برنامههای صداوسیما در سال جاری نیز تفاوت چشمگیری، حتی نسبت به سه سال گذشته دارد. بر اساس نظرسنجی صداوسیما، «عصر جدید ۳» ساخته احسان علیخانی در خردادماه ۱۴۰۱ با جلب ۴۴.۴ درصد مخاطب، پربینندهترین برنامه تلویزیون است و «خندوانه» ساخته رامبد جوان با ۳۹.۲ درصد بیننده، دومین برنامه پرمخاطب تلویزیون نام گرفته است.
با وجود همه مشکلات و ناتوانیهای صداوسیما در ساخت تولیدات پرمخاطب جدید، این سازمان تنها راه چاره را حذف رقبا میداند. در طی ماههای اخیر پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما با همکاری مدیران ساترا در تلاش است تا بتواند شبکه نمایش خانگی را از گردونه رقابت با صداوسیما حذف کند. این روزها سریالهای شبکه نمایش خانگی به مراتب پرمخاطبتر از سریالهای صداوسیما ظاهر شدهاند. کار به جایی رسیده است که موسسه اوج نیز برای ساخت سریال از صداوسیما فاصله گرفته است و ترجیح میدهد گاهی اوقات با سریالهایی مانند آقازاده، در شبکه نمایش خانگی به سراغ جذب مخاطب برود و صداوسیما را در این بیمخاطبی تنها بگذارد.