کارگران یک کارخانه بزرگ پتروشیمی در جنوب ایران روز دوشنبه در همبستگی با جنبش اعتراضی سراسری که با کشته شدن زنی جوان در بازداشت پلیس امنیت اخلاقی آغاز شد، به‌صورت خودجوش اعتصاب کردند. این نخستین نشانه‌ای است که می‌گوید هفته‌ها ناآرامی در حال رسیدن به حیاتی‌ترین بخش این کشور است.

ده‌ها ویدیو بارگذاری‌شده در اینترنت نشان می‌دهد که کارگران منطقه صنعتی پتروشیمی در شهر ساحلی عسلویه در حاشیه خلیج فارس تجمع کرده‌‌اند و علیه علی خامنه‌ای، رهبر رژیم، شعارهایی سر می‌دهند و جاده‌ها را بسته‌اند. همچنین گزارش‌ها حاکی از اعتصاب در پالایشگاهی در آبادان، در منطقه نفت‌خیز جنوب غرب کشور، است.

شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت، در بیانیه‌ای که در کانال تلگرامی آن  منتشر شد، اعلام کرد: «این اعتصاب‌ها در واکنش به فراخوان‌های قبلی طی دو روز گذشته و در حمایت از اعتراض‌های گسترده مردم ایران صورت گرفت.»

«کارگران آگاه و جسور صنعت نفت در مقابل سرکوب و کشتار مردم ساکت و آرام نمی‌مانند و همگام و همصدا با مردم اعتراض می‌کنند.»

در این بیانیه از سایر کارگران صنعت پتروشیمی خواسته شده است به اعتصاب‌ها بپیوندند.

در این بیانیه آمده است: «اکنون زمان اعتراض گسترده است. برای اعتصاب‌های کمرشکن آماده شوید. این آغاز راه است و ما هر روز همراه مردم سراسر کشور به اعتراض‌های خود ادامه می‌دهیم.»

در ویدیوها، کارگران را می‌بینیم که شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر می‌دهند و خواهان برکناری علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی‌اند.

راوی یکی از ویدیوها که نشان می‌دهد دود از این مجمتع بلند شده است و کارگران در خیابان ایستاده‌اند، می‌گوید: «کارگران اعتصاب کرده و بزرگراه را بسته‌اند.»

این اعتصاب‌ بعد از دو روز تظاهرات گسترده مملو از خشم و خشونت در سراسر این کشور به رهبری زنان و جوانان ایرانی عصبانی از قتل مهسا امینی ۲۲ساله انجام شد و تلاش رژیم برای کم‌اهمیت جلوه دادن و سرکوب خشونت‌آمیز متعاقب آن دست‌کم ۱۸۵ کشته به جا گذاشت که در میان آن‌ها، دختران و پسران نوجوان نیز دیده می‌شود.

خشم از مرگ مهسا امینی و قوانین پوشش اجباری برای زنان با نارضایتی گسترده از اقتصاد و سیاست که از سال ۱۹۹۹ (۱۳۷۸) شکل گرفت، درآمیخته است. در آن سال، نیروهای رژیم به سرکوب شدید جنبش نوپای اصلاحات روی آوردند. اعتراض‌ها در طول سال‌ها، به‌ویژه در سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) شدت گرفت؛ اما به‌ندرت به شتاب چند هفته گذشته رسید.

معترضان روزها است که خواستار اعتصاب‌اند و هرچند معلمان مدارس، استادان دانشگاه و برخی مغازه‌داران دست از کار کشیده‌اند، اقدام‌های کارگری به بخش‌های مهم صنعتی نرسیده است.

منطقه پتروشیمی عسلویه که به طول چندین کیلومتر در امتداد سواحل خلیج فارس قرار دارد، دارای شرکت‌ها و کارخانه‌های متعددی است که بسیاری از آن‌ها تحت کنترل یا مالکیت کامل رژیم‌اند یا در شراکت با شرکت‌های خارجی اداره می‌شوند. هنوز مشخص نیست آیا اعتصاب روز دوشنبه مربوط به شرکت خاصی است یا همه آن‌ها را شامل می‌شود. کل اقتصاد این منطقه بر استخراج و پالایش گاز طبیعی متمرکز است.

صادرات گاز ال‌پی‌جی که بخشی از آن در عسلویه تولید می‌شود، با وجود تحریم‌ها، در ماه اوت، به بالاترین حد خود رسید و آن را به منبع اصلی درآمد دولت ایران تبدیل کرد.

همایون فلکشاهی، تحلیلگر ارشد انرژی در کپلر، شرکت بین‌المللی داده‌های تجاری که مقر آن در بروکسل است، گفت: «عسلویه برای اقتصاد ایران از اهمیت اساسی برخوردار است. گاز طبیعی که به این نیروگاه می‌رسد، به شبکه گازرسانی کشور وارد می‌شود و اهمیت آن به‌ویژه پیش از ماه‌های زمستان بالا می‌رود.»

بنا به اعلام اتحادیه کارگری، علاوه بر نگرانی‌های سیاسی، برخی از کارگران از اینکه پرداخت دستمزدشان دو ماه به تعویق افتاده است، نیز عصبانی‌اند. اعتصاب‌های صنایع مهم نفت و پتروشیمی ایران در اواخر دهه ۱۹۷۰، رژیم محمدرضا پهلوی، شاه مخلوع فقید را از پا درآورد و به انقلابی انجامید که روحانیت شیعه بنیادگرا را در تهران به قدرت رساند.

بنا به گزارش‌های موجود، این اعتصاب آشکار در فاز ۲ یک پروژه پالایشگاهی در آبادان که با همکاری شرکت دولتی سینوپک چین در حال اجرا است، رخ داد.

اقدام کارگری در بخش انرژی ایران پیامدهای جهانی دارد. عسلویه که در کنار میدان گاز طبیعی پارس جنوبی/گنبد شمالی قرار دارد، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان محسوب می‌شود و اعتصاب می‌تواند قیمت انرژی را در زمانی که جنگ روسیه علیه اوکراین بازارها را متزلزل کرده است، تحت تاثیر قرار دهد.

فلکشاهی گفت که ناآرامی‌ها در بخش گاز ایران بر قیمت جهانی انرژی تاثیر اندکی می‌گذارد اما در صورت گسترش اعتصاب‌ها به بخش نفت که ایران تولید حدود یک درصد صادرات جهانی آن را در اختیار دارد، این وضعیت می‌تواند تغییر کند. او گفت: «اکنون بیشتر دلال‌ها سعی می‌کنند از اتفاقی که در حال رخ دادن است، سر در بیاورند. اما اگر [اعتصاب‌ها] به سمت نفت سرایت کند، ضربه مهمی خواهد زد.»

اعتراض‌ها در پی مرگ مهسا امینی در ۱۶ سپتامبر ضربه بدی به اقتصاد ایران وارد آورد. روز یکشنبه گذشته بازار سهام به‌شدت سقوط کرد و وزارت مخابرات ایران نیز اعلام کرد که قطعی اینترنت به منظور سرکوب اعتراض‌ها، یک‌سوم درآمد این وزارتخانه را کاهش داده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه از غرب خواست مذاکرات جاری بر سر برنامه هسته‌ای را به ناآرامی‌های سیاسی جاری که آن را به تمسخر «اخبار جعلی» خواند، ربط ندهد.

او با بیان اینکه امور داخلی ایران «به دولت و مردم ایران مربوط است»، از ایالات متحده آمریکا، کانادا و اتحادیه اروپا که همگی در واکنش به اعترض‌های اخیرا علیه رژیم اقدام کرده‌اند، خواست در این مسئله دخالت نکنند.

در این حال، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس تندرو قوه قضاییه ایران که به حمایت از پخش اعتراف‌های اجباری در تلویزیون معروف است، با وجود آنکه گفت از انتقاد و اصلاحات استقبال می‌کند، به‌دروغ، معترضان را به سوزاندن قرآن و کشتار مردم متهم کرد و گفت: «ما انتقاد و اعتراض را قبول داریم و اگر جایی اشتباه کرده باشیم، قطعا آن را می‌پذیریم.»

در همین حال، اعتراض‌های و اقدام‌ها در نافرمانی‌ عمومی و مقاومت مدنی در سراسر این کشور در روز دوشنبه، برای بیست‌وپنجمین روز، ادامه یافت. از تظاهرات دختران دبیرستانی و دانشجویان در تهران، اصفهان، کرج، مناطق کردنشین غرب ایران و مناطق شمالی نزدیک دریای خزر ویدیوهایی در فضای مجازی منتشر شده است.