وزارت دفاع روسیه روز شنبه اعلام کرد انفجار ماه سپتامبر خط لوله نورد استریم کار نیروی دریایی بریتانیا بوده است. لندن ضمن رد این ادعا، پاسخ داد که روسیه با این‌ کار می‌خواهد ناکامی‌های خود در اوکراین را توجیه کند.

روسیه برای این ادعای خود شواهدی ارائه نداده است و در حالی که جهان در میانه بدترین بحران میان روسیه و غرب در دهه‌های اخیر قرار دارد، چنین ادعایی بسیار حساس تلقی می‌شود.

وزارت دفاع روسیه مدعی شد که حمله به این خط لوله را «کارشناسان بریتانیایی» همان واحدی انجام دادند که روز شنبه حملات پهپادی اوکراینی‌ها به کشتی‌های ناوگان دریای سیاه روسیه در شبه‌جزیره کریمه را هدایت کردند. به گفته مسکو، نیروهای روسیه تمام این حملات را پس زده‌اند و فقط یک کشتی مین‌روب روس آسیبی جزئی دیده است.

در بیانیه این وزارتخانه می‌خوانیم: «طبق اطلاعات موجود، نمایندگان این واحد نیروی دریایی بریتانیا در برنامه‌ریزی، ارائه و اجرای حمله تروریستی در دریای بالتیک در روز ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲ نقش داشتند؛ آن‌ها خطوط گازی نورد استریم ۱ و نورد استریم ۲ را منفجر کردند.»

بریتانیا این ادعا را انکار می‌کند. وزارت دفاع این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد: «وزارت دفاع روسیه برای کاهش اثر عملکرد مفتضحانه خود در اشغال غیرقانونی اوکراین به دعاوی دروغ در ابعادی حماسی متوسل شده است. این داستان قلابی بیشتر استدلال‌های درون دولت روسیه را نشان می‌دهد تا اعمال غرب را.»

روسیه قبلا هم مدعی شده بود که انفجار در خط لوله‌های نورد استریم ساخت روسیه که گاز این کشور را از راه دریای بالتیک به کشورهای اروپایی می‌رسانند، کار غرب است. اما تا پیش از این، انگشت اتهام به سمت کشور مشخصی نشانه نرفته بود.

در روز ۲۶ سپتامبر، کاهش شدید فشار در هر دو خط لوله گزارش شد و لرزه‌شناسان انفجارهایی را ثبت کردند. از آن پس، این بحث که چه کسی در یکی از مهم‌ترین کریدورهای انرژی روسیه، خرابکاری کرده است، داغ شد. خبرگزاری رویترز در گزارش خود در این مورد، گفت که موفق نشده است هیچ یک از ادعاهای متعدد در این مورد را تایید کند.

سوئد و دانمارک در بررسی خود اعلام کردند که در اثر انفجار در نورد استریم ۱ و ۲، چهار مورد نشتی ایجاد شده اما نگفتند چه کسی عامل این انفجارها است. دادستان مسئول این پرونده در سوئد روز جمعه، گفت که استکهلم دستور تحقیقات بیشتر را صادر کرده است.

ینس استولنبرگ، دبیر کل ناتو، هم می‌گوید این حملات «خرابکاری» محسوب می‌شوند؛ اما او نیز کشور مشخصی را متهم نکرد.

برخی ناظران می‌گویند آمریکا این کار را انجام داده است تا به اوکراین کمک کند؛ اما واشنگتن هرگونه نقش داشتن در این ماجرا را منکر می‌شود. برخی دیگر می‌گویند خود روسیه این کار را علیه خود انجام داده است تا اروپا را با مشکلاتی در زمینه تامین گاز مواجه کند؛ اما کرملین بارها اعلام کرد که این دعاوی «احمقانه»اند. مقام‌های روسیه می‌گویند واشنگتن برای این حمله انگیزه‌ داشته است: افزایش فروش گاز مایع طبیعی به اروپا.

ظرفیت سالیانه مشترک دو خط لوله نورد استریم ۱۱۰ میلیارد مترمکعب است؛ یعنی بیش از نیمی از میزان صادرات معمولی گاز از روسیه. این خط‌ لوله‌ها یک هزار و ۲۲۴ کیلومتر طول دارند و از روسیه به آلمان می‌روند. بخش‌هایی از آن‌ها در عمق ۸۰ تا ۱۱۰ متری قرار دارد.

صحنه جنگ دریایی اوکراین صبح شنبه رویداد مهمی را شاهد بود. به گفته روسیه، نیروهای اوکراین به کشتی‌های ناوگان دریای سیاه این کشور مستقر در سواستوپول، بزرگ‌ترین بندر شبه‌جزیره کریمه، حمله کردند. این شبه‌جزیره بخشی از خاک اوکراین است که روسیه در سال ۲۰۱۴ اشغال و به خاک این کشور ضمیمه کرد. سواستوپول مرکز و محل استقرار ستاد ناوگان دریای سیاه نیرو دریایی روسیه است.

وزارت دفاع روسیه اعلام کرد: «۹ پهپاد و هفت پهپاد دریایی خودکار این حمله را انجام دادند. تدارک این حمله تروریستی و آموزش نیروهای مرکز ویژه عملیات دریایی ۷۳ اوکراین تحت هدایت کارشناسان بریتانیایی مستقر در شهر اوچاکیف انجام شد.»

به گفته این وزارتخانه، تمامی پهپادها نابود شدند و فقط کشتی مین‌روب ایوان گولوبتز آسیب‌هایی دید. این کشتی نام خود را از ملوانی اوکراینی‌تبار در ناوگان دریای سیاه شوروی سابق می‌گیرد که در جنگ جهانی دوم و در مبارزه علیه آلمان نازی، کشته شد.