انتخابات میاندورهای آمریکا که روز سهشنبه، هشتم نوامبر، برگزار خواهد شد مطابق معمول نه فقط بر این کشور که بر جهان تاثیر خواهد گذاشت.
روزنامه نیویورک تایمز روز شنبه (۵ نوامبر)، در گزارشی به این موضوع پرداخت که پیشرویهای احتمالی جمهوریخواهان در این انتخابات میتواند باعث فشار بیشتر بر دولت بایدن در دو موضوع حساس ایران و اوکراین شود. در ضمن انتظار میرود که مقامهای دولت بایدن در موضوع افغانستان نیز مجبور به شرکت در جلسات جدید پرسوجو شوند.
حزب جمهوریخواه در حال حاضر از دولت بایدن انتقاد میکند که به اندازه کافی از اعتراضهایی که چندین هفته است علیه جمهوری اسلامی در جریانند حمایت نکرده است. از جمله خواستههای این حزب خروج کامل آمریکا از مذاکرات مربوط به احیای برجام است. اگر جمهوریخواهان در مجلسهای نمایندگان یا سنا به اکثریت برسند احتمال میرود این موضع را بیشتر پیش ببرند.
مارک دوبوویتز، مدیر اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسیها» که خواهان فشار حداکثری بر ایران است، به نیویورک تایمز گفت: «جمهوریخواهان دوباره ایران را به اولویت در واشنگتن بدل خواهند کرد. آنها مرتب و پشت سر هم لوایح تحریم ارائه میکنند.»
مذاکرات احیای برجام مدتها است متوقف ماندهاند، اما اگر هم امکان پیشروی غافلگیرانهای در آنها وجود داشته باشد پیشرویهای جمهوریخواهان در مجلس سنا میتواند رسیدن به چنین امری را سختتر کند. طبق قوانینی که کنگره در سال ۲۰۱۵ تصویب کرد قوه مقننه آمریکا میتواند با رای منفی به هرگونه توافق هستهای با جمهوری اسلامی جلو لغو تحریمها را بگیرد.
در عین حال، بنیامین نتانیاهو به قدرت بازگشته است و پس از پیروزی در انتخابات اخیر بهزودی دوباره نخستوزیر اسرائیل میشود. نتانیاهو روابط نزدیکی با قانونگذاران جمهوریخواه دارد. او در سال ۲۰۱۵ در حرکتی که باعث خشم بسیار کاخ سفید شد دعوت جان بینر، رئیس جمهوریخواه وقت مجلس، را پذیرفت و در صحن کنگره سخنرانی کرد و بهشدت از رئیسجمهوری وقت، باراک اوباما، بهدلیل مذاکرات هستهای با ایران انتقاد کرد. حالا این امکان وجود دارد که نتانیاهو و نمایندگان جمهوریخواه کنگره بار دیگر ائتلافی عملی علیه سیاست دولت دموکرات در زمینه ایران تشکیل دهند.
گزارش نیویورک تایمز به سه موضوع دیگر سیاست خارجه نیز اشاره میکند که در صورت پیروزی جمهوریخواهان، دولت بایدن در ارتباط با آنها به معضلاتی برمیخورد: کمک آمریکا به اوکراین برای دفاع از خودش در مقابل حمله روسیه، تایید سفرای مهم آمریکا و پرسوجوی عمومی از مقامهایی که در خروج سال گذشته آمریکا از افغانستان نقش داشتند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در زمینه اوکراین، بزرگترین نگرانی دولت بایدن این است که جمهوریخواهان جریان ارسال اسلحه و پول به اوکراین را کند کنند. کوین مککارتی، رهبر اقلیت در مجلس نمایندگان، ماه گذشته گفت اگر جمهوریخواهان در این مجلس به اکثریت برسند حاضر به ارسال «چک سفید» به اوکراین نخواهند بود.
کنگره با اکثریت دموکراتها از زمان آغاز جنگ، ۶۰ میلیارد دلار کمک به اوکراین فرستاده و هیچ شرط خاصی هم در این زمینه تعیین نکرده است. اما بسیاری از جمهوریخواهان مخالف کمک واشنگتن به کییفاند؛ از جمله تاکر کارلسون، مجری شبکه فاکس نیوز و از چهرههای تاثیرگذار جناح راست در آمریکا، که مدتها است در این مورد اعتراض میکند. با وجود این، بسیاری باور دارند که جمهوریخواهان در عمل جلو کمک آمریکا به اوکراین را نخواهند گرفت، چون آن جناحی از حزب که به حرفهای کارلسون اعتنا میکند قدرت را در اختیار ندارد.
دانیل پلتکا، کارشناس ارشد «موسسه آمریکن اینترپرایز» که سابقا برای تیم سیاست خارجه جمهوریخواهان در مجلس سنا کار میکرد، گفت حرفهای مککارتی «کاملا توخالی و برای راضی کردن دیگران» بوده است. پلتکا گفت نگران تعهد این حزب به دفاع از اوکراین نیست.
سناتور میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در مجلس سنا، ماه گذشته گفته بود آمریکا باید حتی بیش از اکنون به کییف کمک کند؛ گفتهای که تلویحا علیه حرفهای مککارتی بود. با این همه، برخی از مهمترین مدافعان جمهوریخواه اوکراین در پایان کنگره کنونی کنار خواهند رفت، از جمله سناتورها راب پورتمن از اوهایو، ریچارد بر از کارولینای شمالی و بن سسی از نبراسکا.
از جمله اقدامهای احتمالی جمهوریخواهان این است که شرطهایی برای کمک مالی به اوکراین تعیین کنند. مایک مککال از تگزاس و جیم ریش از آیداهو که در صورت پیروزی جمهوریخواهان رهبران این حزب در مجلسهای نمایندگان و سنا خواهند بود، گفتند که از ادامه پشتیبانی از اوکراین حمایت میکنند اما در ضمن خواستار «سازوکارهای نظارت و مسئولیتپذیری»اند.
اما ریش و مککال از منتقدان سرسخت خروج دولت بایدن از افغانستاناند. انتظار میرود اگر آنها کنترل کمیتههای کنگره را به دست بگیرند دست به احضار مقامهای ارشد دولت بایدن از جمله آنتونی بلینکن، وزیر خارجه، بزنند. مککال ماه گذشته در نامهای به بلینکن از وزارت خارجه خواسته بود تمامی اسناد و مکالمات مربوطه را حفظ کند، چون میتوانند بعدا در روند تحقیقات کنگره مورد استفاده قرار بگیرند.
ریش در اولین سالگرد سقوط کابل گفته بود: «ما هنوز پاسخ کامل این سوال را نمیدانیم که چرا دولت بایدن موفق به پیشبینی این امر نشد و برنامه موثری برای خارج کردن شهروندان آمریکایی و شرکای افغانستانیمان نداشت.»
در پی سقوط کابل، چندین نفر از جمهوریخواهان خواستار استعفای بلینکن شدند و دو نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان حتی قطعنامهای با خواست استیضاح او به میان آوردند. اما بعید است حتی در صورت پیروزی جمهوریخواهان شاهد چنین اقدامهایی باشیم.
از دیگر موضوعاتی که پیروزی احتمالی جمهوریخواهان بر آن تاثیر میگذارد مسئله چین و ارسال سلاح از آمریکا به تایوان است. مککال به این موضوع علاقه خاصی دارد و قبلا رئیس گروه کاری از جمهوریخواهان مجلس نمایندگان بود که دو سال پیش در گزارشی خواهان افزایش بودجه نظامی برای مقابله با چین و تحریمهای جدید حقوق بشری علیه این کشور شد.
در ضمن، این امکان وجود دارد که با پیروزی جمهوریخواهان تایید نامزدهای بایدن برای سمتهای مهم دیپلماتیک بیشازپیش به تاخیر بیفتد. در حال حاضر، دهها نامزد هستند که هنوز به تایید مجلس سنا نرسیدهاند، از جمله سفرای آمریکا در روسیه، عربستان سعودی، برزیل، هند، نیجریه و امارات متحده عربی. دموکراتها البته خواهند کوشید بسیاری از این تاییدیهها را در کنگره جاری که همچنان حدود دو ماه دیگر سرکار است تصویب کنند.