مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام‌جمعه زاهدان و از رهبران بلندپایه اهل سنت ایران، با گذشت نزدیک به سه ماه از «جمعه خونین زاهدان» بار دیگر خواهان محاکمه آمران و عاملان کشتار نزدیک به صد تن از مردم زاهدان در جمعه هشتم مهرماه شد، این کشتار را کار «حاکمیت و نظام» دانست و گفت: «حادثه جمعه خونین زاهدان برنامه‌ای از پیش تعیین شده بود.»
امام‌جمعه اهل سنت زاهدان با تاکید بر اینکه «در حادثه مصلی حتی یک مامور نظامی هم کشته نشد» گفت: «اما ما مدرک داریم که مردم در مصلی از چهار طرف هدف تیراندازی قرار گرفته‌اند و مصلی کاملا در محاصره بوده است و معتقدیم که مردم ما را نه فقط ماموران، بلکه حاکمیت و نظام زده است.»
در روز جمعه ۸ مهر که به «جمعه خونین زاهدان» شهرت یافته است هنگامی که مردم قصد داشتند پس از نماز جمعه اهل سنت این شهر، در واکنش به قتل حکومتی مهسا امینی و برای اعتراض به تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر ۱۵ ساله بلوچ، تجمع اعتراضی برگزار کنند، هدف شلیک مستقیم نیروهای انتظامی و امنیتی از داخل یک کلانتری در نزدیکی مسجد مکی قرار گرفتند و دست‌کم ۹۴ تن از معترضان، ازجمله چند کودک طی کمتر از چند ساعت کشته و بیش از ۳۵۰ نفر نیز زخمی شدند.
این کشتار و شلیک نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی به سوی مردم پس از نماز جمعه اهل سنت در دو جمعه متوالی، به ترتیب در سراوان و خاش نیز تکرار شد.
با گذشت نزدیک به سه ماه از کشتار جمعه خونین زاهدان، مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی در جلسه مدیران مدارس دینی اهل سنت شورای هماهنگی سیستان و بلوچستان بار دیگر بر لزوم محاکمه آمران و عاملان کشتار مردم چه در جمعه خونین زاهدان و دیگر شهرهای سیستان و بلوچستان و چه کشته‌شدگان خیزش سراسری مردم ایران تاکید کرد.
امام‌جمعه اهل سنت زاهدان گفت: «وقتی حاکمیت در حق اهل سنت تبعیض قائل باشد و اهل سنت در نیروهای مسلح و دستگاه قضایی و مناصب مهم به‌عنوان کادر اصلی حضور ندارند، مشخص است که ماموران، مردم ما را با بی‌رحمی می‌زنند. اگر در نیروهای مسلح مجموعه‌ای از اقوام و مذاهب حضور می‌داشت کسی جرات نمی‌کرد به این صورت مردم را بزند.»
او خطاب به سران جمهوری اسلامی گفت: «وقتی شما تبعیض را بر ما تحمیل کرده‌اید نتیجه این می‌شود که مردم ما را می‌زنند.»
مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی افزود: «قبل از جمعه خونین زاهدان، حملاتی علیه نمازخانه‌های اهل سنت در کلان‌شهرها شروع شده بود و فرماندار مشهد اعلام کرده بود که اجازه نمی‌دهد یک نمازخانه اهل سنت هم در این شهر فعالیت کند. در تهران هم می‌گفتند یا مجوز بیاورید یا اینکه نمازخانه را تعطیل می‌کنیم. وقتی می‌گفتیم از کجا مجوز بگیریم، می‌گفتند ما نمی‌دانیم، از هر جا می‌خواهید بگیرید.»
امام‌جمعه اهل سنت زاهدان با اشاره به اینکه قبل از جمعه خونین زاهدان، نامه‌هایی به علی خامنه‌ای و ابراهیم رئیسی نوشته و از آن‌ها خواسته است «جلوی تندروهایی که برای نمازخانه‌های اهل سنت مشکلات ایجاد می‌کنند گرفته شود»، گفت: آن‌ها «نه به این نامه‌ها و نه به نامه‌های دیگری که قبل از این پیرامون مشکلات مذهبی نوشتم» پاسخی ندادند.
او در ادامه به کشتار سال ۱۳۷۲ مردم در حمله به مسجد مکی زاهدان نیز اشاره کرد و گفت: «در حادثه ۱۳۷۲ نیز مردم را بدون هیچ گناهی زدند و در آن حادثه ۱۳ نفر شهید شدند. ما می‌گوییم اگر تبعیض نمی‌بود حوادث ۱۳۷۲ و ۸ مهر ۱۴۰۱ اتفاق نمی‌افتاد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی افزود: «با وجود گذشت بیش از سه ماه از حادثه جمعه خونین زاهدان علی‌رغم وعده‌هایی که داده شد، اما هنوز آن‌طور که باید رسیدگی نشده است، اگرچه می‌گویند پیرامون این پرونده تعدادی را احضار و بازداشت کرده‌اند، اما خواسته ما این است که به موضوع تمام هم‌وطنان ایرانی ما رسیدگی شود.»
امام‌جمعه اهل سنت زاهدان با اشاره به گسترش «تبعیض» در سراسر کشور، گفت که بسیاری از اقوام و مذاهب دیگر هم با مشکلاتی مشابه اهل سنت مواجه‌اند، زیرا شایسته‌سالاری نیست و فقط یک طیف خاصی را بکار گرفته‌اند.
عبدالحمید اسماعیل‌زهی با بیان اینکه حضور مدیران ضعیف و بی‌کفایت در مناصب یکی از دلایل اصلی بروز اعتراضات کنونی در کشور است، تاکید کرد که اکنون دیگر زمان آن است که «در کشور تغییرات بیاید و ملت ایران بدون ایجاد تغییرات و تحولات» راضی نمی‌شود.
پیش از این نیز سازمان عفو بین‌الملل، پنجشنبه ۱۴ مهرماه، در بیانیه‌ای اعلام کرد که کشتار «جمعه خونین زاهدان»، مرگبارترین روز ثبت شده از زمان آغاز خیزش سراسری در ایران بوده است و این کشتار را نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با «برنامه‌ریزی» انجام داده‌اند.
این سازمان مدافع حقوق بشر در بیانیه‌های بعدی خود نیز تاکید کرد که به استناد شواهد جمع‌آوری شده در کشتار «جمعه خونین زاهدان» و همچنین کشتار «جمعه خونین خاش» در مورد بیشتر کشته‌شدگان، تیر به سر، قلب، گردن و بالاتنه آن‌ها شلیک شده که حاکی از قصد نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی برای کشتن یا آسیب جدی به این افراد بوده است.
سازمان عفو بین‌الملل، روز پنجشنبه ۱۹ آبان، با انتشار بیانیه‌ای اسامی ۱۰۰ تن از معترضان، عابران و نمازگزاران در زاهدان و خاش را که به‌دست نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی کشته شده‌اند، ثبت و مستند کرده است.
این سازمان مدافع حقوق بشر در بیانیه‌اش کشتار مردم در «جمعه خونین زاهدان» را بخشی از طرح مقام‌های جمهوری اسلامی برای سرکوب سامانمند خیزش سراسری مردم ایران عنوان کرد و افزود که اسناد رسمی از روز چهارشنبه ۳۰ شهریورماه ثبت کرده است که در آن بالاترین ارگان نظامی جمهوری اسلامی به فرماندهان نیروهای مسلح در همه استان‌های ایران دستور داده بود تا با معترضانی که به خیابان‌ها آمده‌اند «بی‌رحمانه» مقابله کنند.
با وجود کشتار و سرکوب شدید مردم، خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی در چهارمین ماه همچنان ادامه دارد و در تازه‌ترین مورد با فراخوان‌های اعتراضی ۲۸، ۲۹ و ۳۰ آذرماه، بسیاری از شهرها شاهد اعتصاب‌ها و همچنین تظاهرات خیابانی بوده‌اند که در کنار شعار «زن، زندگی، آزادی»، اکنون شعارهای اصلی آن «مرگ بر جمهوری اسلامی»، «مرگ بر خامنه‌ای» و «مرگ بر دیکتاتور» است.
مردم زاهدان و دیگر شهرهای سیستان و بلوچستان نیز از زمانی که نیروهای سرکوبگر به کشتار «جمعه خونین زاهدان» اقدام کردند تاکنون روزهای جمعه به دادخواهی کشته‌شدگان و حمایت از خیزش سراسری مردم ایران، تجمع‌های اعتراضی خود علیه جمهوری اسلامی را ادامه داده‌اند.
