شورای اسلامی انسجام مقاومت در برابر طالبان به رهبری محمد اسماعیل‌خان، یکی از فرماندهان مشهور جهادی در شهر مشهد ایران، روز شنبه، ۳ دی (۲۵ دسامبر)، راه‌اندازی شده است.

منبعی آگاه به ایندیپندنت فارسی گفت که این شورا با شرکت شماری از فرماندهان جهادی و کادرهای نظامی حکومت سابق افغانستان تشکیل شده است تا جبهه واحدی برای مقابله با طالبان در غرب افغانستان پایه‌گذاری شود.

این منبع آگاه افزود که جمهوری اسلامی ایران چراغ سبز را برای تشکیل این شورای مقاومت علیه طالبان نشان داده است: «ایران تاکنون به جز خدمات جهت اقامت اعضای این شورا، مساعدت دیگری در نظر نگرفته است.»

به گفته‌ این منبع آگاه، بخش زیادی از نیروهای نظامی و غیرنظامی حکومت سابق که روابطشان با محمد اسماعیل‌خان «خوب» است، عضویت در شورای اسلامی انسجام مقاومت در برابر طالبان را پذیرفتند.

این منبع آگاه افزود که سید صادق طاها، نماینده سابق پارلمان و فرزند محمد اسماعیل‌خان، کارهای اجرایی این شورا را بر عهده دارد.

یک منبع مطلع دیگر به ایندیپندنت فارسی گفت که سن بیشتر فرماندهان نیروهای مجاهدین در غرب افغانستان بالا رفته و قادر به جنگیدن نیستند، اما از تجربه‌ها و مشاوره‌های آن‌ها در شورای اسلامی انسجام مقاومت در برابر طالبان استفاده خواهد شد.

یک پیام صوتی منتسب به یکی از شرکت‌کنندگان در اقامتگاه محمد اسماعیل‌خان منتشر شد که ادعا می‎‌کند در این نشست، بیش از ۱۵۰ تن از فرماندهان و ژنرال‌های نظامی استان‌های بدخشان، بغلان، تخار، کاپیسا، پروان، قندهار و استان‌های غربی افغانستان شرکت داشتند.

او می‌گوید که در این نشست در مورد وضعیت افغانستان و فضاسازی جمهوری اسلامی ایران برای کمک به مخالفان طالبان بحث شده است: «محمد اسماعیل‌خان [در مورد] موضوعات بسیار مهمی بحث کرد. فضا برای ما میسر شده و جمهوری اسلامی ایران زمینه فعالیت نرمال را برای ما مساعد ساخته است. خدا کند که هر نوع امکانات و اختیار در دسترس ما قرار بدهد.»

او تاکید کرد شرکت‌کنندگان در خانه محمد اسماعیل‌خان در مورد حکومت فراگیر و تضمین‌شده بحث کردند: «اگر حکومت فراگیر ایجاد شود ما در جایگاه خود هستیم. حکومت تروریستی [طالبان] را جهان نمی‌خواهد و این حکومت به خواسته‌های قدرت‌های بزرگ جهان توجه نکردند.»

او نوید داد که در بهار سال‌ جاری، تحولاتی در اوضاع افغانستان رخ دهد و گفت که «مبارزان» سنگرهای خود را حفظ کردند.

در آخرین ماه‌های نظام جمهوریت مورد حمایت غرب در افغانستان و پیشروی طالبان برای تصرف شهرستان‌ها و استان‌ها، محمد اسماعیل‌خان همراه با شماری از هراتیان برای دفاع از شهر هرات سلاح برداشتند و به مقاومت علیه طالبان پرداختند.

شهر هرات به شکل مشکوکی به دست طالبان سقوط کرد و محمد اسماعیل‌خان با نیروهایش در پایگاه ارتش ۲۰۷ ظفر در غرب افغانستان نیز به‌دست نیروهای این گروه اسیر شد.

طالبان به محمد اسماعیل‌خان اجازه سفر به ایران را دادند و بیش از یک‌ سال و نیم می‌شود که او در ایران به سر می‌برد و تاکنون به هیچ کشور خارجی سفر نکرده است.

محمد اسماعیل‌خان از فرماندهان مشهور نیروهای مجاهدین در مقابل حمله نظامی اتحاد جماهیر شوروی سابق در دهه ۸۰ میلادی در افغانستان است و نفوذ گسترده‌ای در استان‌های جنوب‌غربی افغانستان داشت. با سقوط رژیم طالبان با حمله ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده آمریکا، به‌عنوان فرمانداراستان هرات و وزیر انرژی و آب در حکومت حامد کرزی، رئیس‌جمهوری وقت، کار کرد.

محمد اسماعیل‌خان در رهبری نظامی و جنگ چریکی مهارت دارد و سال‌ها با استفاده از این روش جنگی با نیروهای ارتش سرخ شوروی جنگیده است.

با سقوط حکومت افغانستان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، بخش زیادی از کارمندان بخش‌های نظامی و غیرنظامی به ایران سفر کردند تا هدف حمله‌های انتقام‌جویانه جنگجویان طالب قرار نگیرند.

شورای اسلامی انسجام مقاومت در برابر طالبان در حالی در ایران راه‌اندازی شده است که جمهوری اسلامی با حکومت طالبان روابط نزدیک دارد. تهران علی‌رغم درگیری‌های نیروهای طالبان در مرزهای «اسلام‌قلعه» هرات و «میلک» نیمروز با نرمش با حکومت طالبان برخورد کرده است.

ایران در زمان حکومت سابق افغانستان نیز به حمایت مالی و تسلیحاتی از طالبان متهم بود و بیشتر نیروهای طالبان که حامی ایران بودند در استان‌های غربی افغانستان که هم‌مرز با ایران بود، حضور داشتند. در آن زمان، اتهام‌هایی بر ایران وارد می‌شد مبنی بر اینکه در داخل خاکش، پایگاه آموزش برای طالبان ایجاد کرده بود.

جمهوری اسلامی ایران حضور نظامی ناتو و ایالات متحده آمریکا در افغانستان را تهدیدی برای منافع خود می‌دانست و به همین دلیل، به همکاری با طالبان اقدام کرده بود.

جمهوری اسلامی ایران در زمان هجوم نیروهای ارتش سرخ شوروی به افغانستان از نیروهای مجاهدین حمایت می‌کرد.

با سرنگونی حکومت جمهوری، جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود، «فرزند قهرمان ملی» افغانستان، در استان پنجشیر راه‌اندازی شد و هم اکنون نیروهای نظامی این جبهه در چندین استان حضور دارند.

جبهه آزادی در مارس ۲۰۲۱ به رهبری ژنرال یاسین ضیاء، رئیس سابق ستاد ارتش، راه‌اندازی شد و بیشتر فعالیت نظامی این جبهه در کوهستان‌های اندراب در شمال افغانستان است، اما مسئولیت حمله‌های را نیز در استان‌های پروان، تخار، کابل، بدخشان، زابل و قندهار، بر عهده گرفته است.

طالبان روزبه‌روز محدودیت‌های بیشتری بر حقوق شهروندان افغانستان وضع می‌کنند. طالبان به دختران تنها تا کلاس ششم اجازه رفتن به مدرسه را می‌دهند و زنان را از کار کردن در نهادهای غیردولتی منع کرده‌اند. اقدام‌های طالبان مبنی بر سرکوب منتقدان، انحصار شدید قدرت، اعمال محدودیت بر آزادی‌های فردی و اجتماعی شهروندان، باعث افزایش نارضایتی از این گروه شده است.

حکومت طالبان را تا حالا هیچ کشوری به رسمیت نشناخته است و با گذشت زمان، تمایل برای ایجاد یا عضویت در نیروهای نظامی مخالف طالبان افزایش پیدا می‌کند.