نگرانی از چگونگی تامین مالی، سپاه، حزبالله لبنان و گروههای فلسطینی در صورت پیوستن ایران به «گروه ویژه اقدام مالی علیه پولشویی»، ایران را در آستانه قرار گرفتن در لیست سیاه این سازمان بینالمللی قرار داده است.
پیوستن ایران به دو کنوانسیون «پالرمو و سیافتی» که یکی از مهمترین خواستههای «افآیتیاف» از ایران است در حدود یکسال گذشته در مجمع تشخیص مصلحت نظام بلاتکلیف باقی مانده است. در مهرماه امسال، «افآیتیاف» برای ششمین و آخرین بار به ایران چهار ماه فرصت داد تا این دو کنوانسیون مهم را تصویب و به اجرا درآورند.
حال «غلامرضا مصباحیمقدم»، یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام میگوید ابهام در مورد حمایت از سپاه پاسداران سبب شده است تا تصویب این دو لایجه منتفی شود.
پس از اجرایی شدن برجام، دولت حسن روحانی به دنبال آن بوده است که ایران به این دو کنوانسیون بینالمللی بپیوندد. این موضوع سبب رویارویی طیف سیاستمداران اصولگرا و نزدیک به سپاه پاسداران با دولت شده است.
ماه پیش محمد جواد ظریف در مجلس ایران تلویحا گفته بود که مخالفان تصویب این دو لایحه کسانی هستند که نگران از بین رفتن سود پولشویی هستند. ظریف گفته بود: «اگر برخی ۱۰۰۰ میلیارد از پولشویی سود نبردهاند نیاز نبود دولت و قوه قضائیه ۶۰ صفحه آییننامه تصویب کنند. مگر دو هفته گذشته دولت و قوه قضائیه قانون تصویب نکردند؟ اگر پولشویی نیست پس سلطان سکه را به چه جرمی اعدام کردید؟»
با نزدیک شدن به پایان آخرین مهلت «افآیتیاف» به ایران، دولت تمام تلاش خود را متمرکز کرده تا این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب برسد. قرار گرفتن در لیست سیاه این گروه، مراودات مالی و تجاری ایران را که هماکنون نیز متاثر از تحریمهای آمریکا در وضعیتی نامناسبی قرار دارد، سختتر خواهد کرد. به همین دلیل دولت میگوید که مخالفان باید هزینه این مخالفتشان را بپذیرند.
مصباحی مقدم در مصاحبهای که امروز انجام داده است مدعی شده که تصویب نشدن این دو لایحه به معنای قرار گرفتن در لیست سیاه نیست: «نهاد «افآیتیاف» شامل ۳۵ کشور و دو نهاد تصمیمگیر است و تصمیمگیری در این نهاد بر اساس اجماع اکثریت کشورهای عضو است تا این اجماع حاصل نشود حتی اگر ما به این دو لایحه پالرمو و «سیافتی» نپیوندیم وارد لیست سیاه نمیشویم».
مصباحی مقدم به روابط ایران با برخی کشورهای عضو «افآیتیاف» اشاره کرده و گفته است: « اگر به این دو لایحه نپیوندیم مشخص نیست که اجماع علیه ما شکل گیرد زیرا منافع کشورهای نظیر هند، چین، ترکیه و عراق اقتضا نمیکنند علیه ایران رای بدهند».
او همچنین مدعی شده که اگر ایران در لیست سیاه هم قرار بگیرد سبب قطع «روابط تجاری و مالی ما با دیگر کشورها نخواهد شد».
شفافیت در مراودات مالی بینالمللی و حمایت از سپاه
غلامرضا مصباحی مقدم نگرانی خود از عواقب پیوستن به این دو کنوانسیون را به نفوذ آمریکا در «افآیتیاف» مرتبط دانسته و گفته است: «اگر ما به «سیافتی» و پالرمو بپیویندیم مناسبات مالی بینالمللی ما آن هم در شرایط تحریم آمریکا شفاف میشود».
او مدعی شده است که جمهوری اسلامی طرفدار شفافیت و مخالف پولشویی است ولی این شفافیت در «مناسبات تجاری بینالمللی» ناممکن است.
مصباحی مقدم «افآیتیاف» را «بازی جهانی برای مهار کشورها» دانسته و گفته است: «اگر ایران به این کنوانسینها بپیوندند، اطلاعات تبادلات مالی در اختیار آمریکا قرار میگیرد. آمریکا در پی سقوط نظام سیاسی و اقتصادی در ایران بود که محقق نشد اما به گفته مسئول آمریکایی «افآیتیاف» آنها در پی به زانو درآوردن ایران از طریق عضویت در این کنوانسیون ها هستند».
موضوع «مرجع تعیین گروههای تروریستی» یکی از مواردی بوده که در سالهای گذشته موافقان و مخالفان پیوستن به این گروه در ایران را رودرروی هم قرار داده است.
برای نمونه آمریکا و اتحادیه اروپا، حماس و حزبالله لبنان را گروه تروریستی میدانند و جمهوری اسلامی نگران است که در صورت پیوستن به این سازوکار جهانی نتواند به این دو گروه کمک کند. قرار گرفتن سپاه پاسداران در لیست سازمانهای تروریستی از سوی وزارت خرانهداری آمریکا نیز از دیگر نگرانیهای سران جمهوری اسلامی است.
البته دولت حسن روحانی در پاسخ میگوید که مرجع تعیین تروریستی بودن یک گروه و سازمان، شورای امنیت سازمان ملل است و این نگرانی درست نیست. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم میگوید که دعوا نه بر سر مرجع تعیین گروههای تروریستی که به خطر افتادن موقعیت افرادی است که از عدمشفافیت و پولشویی منتفع میشوند.
در مقابل، مصباحی مقدم در این مصاحبه محور نگرانیهایش را چگونگی حمایت از سپاه در صورت تصویب این دو کنوانسیون دانسته و گفته است: « تامین مالی سپاه از سوی آمریکا بهعنوان تامین مالی تروریسم محسوب میشود بنابراین در آن شرایط ما باید حمایت سپاه را هم متوقف کنیم».