پایگاه خبری وایرد (wired) در گزارشی که روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) منتشر کرد، به این موضوع پرداخت که در غیاب حمایت شرکت‌های بزرگ فناوری، متخصصان فعال در این شرکت‌ها به‌تنهایی با محدودیت‌های وضع‌شده جمهوری اسلامی در راه استفاده مردم از اینترنت آزاد، مقابله می‌کنند.
به گزارش این رسانه، در یک نشست سراسری که در ماه اکتبر برگزار شد، ساندار پیچای، مدیرعامل شرکت گوگل، درمورد سرکوب مرگبار اعتراضات در ایران ابراز ناراحتی کرد و وعده حمایت از معترضان را داد.
به گفته کارمندان گوگل، هزاران کارگر با درخواستی مبنی بر حمایت از دسترسی کاربران ایرانی به اینترنت موافقت کردند. گوگل در آن زمان کارگروهی ایجاد کرد تا بر ایران تمرکز کند، درست مانند حمایتی که از اوکراین در هنگام حمله روسیه انجام شد. متخصصان تلاش می‌کردند خدماتی مانند گوگل‌مپ و گوگل‌میت را از کنترل دولت ایران دور نگه دارند. اقدام‌های مشابه دیگری نیز انجام گرفت، اما کافی نبود و فعالیت گوگل برخی از کارمندان، گروه‌های حقوق بشری و قانونگذاران آمریکایی را ناامید کرد.
کارمندان گوگل که حامی اعتراضات مردمی در ایران‌اند، از این شرکت می‌خواهند که حمایت واقعی و عملی از این قیام انجام دهد. به گفته آن‌ها، لازم است که گوگل ابزارهای توسعه نرم‌افزار را برای مردم داخل ایران به کار بگیرد که به معترضان برای برقراری ارتباط امن و دور زدن فیلترینگ کمک کند. برخی از کارمندان متولد ایران به کمک‌هایی اشاره می‌کنند که گوگل برای مردم اوکراین انجام داد. آن‌ها تاکید می‌کنند که این شرکت قادر به انجام اقدام‌های بیشتر است.
در چنین شرایطی، برخی از کارکنان فناوری که از کمک این شرکت به مردم ایران ناراضی‌اند، اکنون خودشان امور را به دست گرفته‌اند. یکی از مهندسان گوگل سروری را از یک ارائه‌دهنده کمتر شناخته‌شده برای میزبانی یک فیلترشکن خریداری کرد تا به والدینش و چند خانواده دیگر در ایران کمک کند با افراد خانواده‌شان در خارج تماس داشته باشند. او در سفر اخیرش به ایران شیوه‌ای را بررسی کرد و دریافت که تبلت والدینش می‌تواند به این سرویس متصل شود.
به گفته ۱۵ متخصص فعال در اقدامات داوطلبانه، کارمندان دیگری نیز در آمریکا و اروپا به‌طور مخفیانه پروژه‌های نرم‌افزاری پیچیده ضد سانسور را انجام می‌دهند که می‌تواند به تداوم اعتراضات کمک کند.
به گفته آن‌ها، کم‌کاری شرکت‌های فناوری در کمک به مردم ایران در حالی است که پس از شروع خیزش سراسری، دولت بایدن به‌سرعت تحریم‌های آمریکا علیه ایران را تغییر داد تا به شرکت‌ها اجازه دهد برخورداری مردم ایران از رسانه‌های اجتماعی، نقشه‌یابی و ابزارهای ارتباطی را تامین کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اهمیت استفاده از ماهواره‌های اینترنتی استارلینک
تام مالینوفسکی، نماینده وقت کنگره و سه قانونگذار آمریکایی دیگر، در ماه اکتبر به مدیران اجرایی گوگل، مایکروسافت و دیگر شرکت‌های بزرگ فناوری نامه نوشتند و از آن‌ها خواستند قابلیت‌های موجود در این زمینه را ارائه دهند. در این نامه آمده است: «ایرانی‌ها بی‌باکانه جان خود را برای حقوق اساسی و کرامت خود به خطر می‌اندازند. ابزار و خدمات شما ممکن است در تلاش آن‌ها برای پیگیری این آرزوها حیاتی باشد.»
اما اقدام عملی خاصی انجام نشد و یک ماه بعد مارک ایساکوویتز، رئیس سیاست عمومی گوگل در ایالات متحده، اعلام کرد که تحریم‌های کاهش‌یافته همچنان به آن‌ها اجازه فعالیت‌های کافی را نمی‌دهد.
این پاسخ مانند سایر غول‌های فناوری که نگران تحریم‌ها و ریسک‌های مالی مرتبط‌اند، کارمندان را بر آن داشت تا از مهارت‌های فنی خودشان برای حمایت از معترضان ایرانی استفاده کنند. بسیاری از این متخصصان مایل نیستند نامشان ذکر شود، اما فرج اعلایی، یکی از رهبران جامعه سیلیکون‌ولی که برخی از پروژه‌ها را تامین مالی و مدیریت می‌کند، می‌گوید که در‌مجموع صدها داوطلب از دیاسپورای ایرانی آگاه در زمینه فناوری در حال تلاش برای ارائه خدمات بهتر به مردم ایران‌اند.
اعلایی می‌گوید اولویت، توسعه نرم‌افزاری است که بتواند استفاده از ماهواره‌های اینترنتی استارلینک را در ایران برای شکست دادن سانسور، بدون ترس از ردیابی دولت، ممکن کند. او می‌گوید که متخصصان اینترنتی خارج از ایران، صدها واحد استارلینک را وارد کرده‌اند که برخی از آن‌ها در حال حاضر فعال‌اند.
یکی از افراد مرتبط با این موضوع می‌گوید چهار مهندس شاغل در شرکت‌های فناوری ازجمله گوگل، گروهی را با هدف کمک به کاربران استارلینک در ایران برای ناشناخته ماندن هویت خود ایجاد کرده‌اند.
شورش شافعی، متخصصی که یک سال پیش گوگل را ترک کرد، می‌گوید: «در ارتباط ماندن با دنیای خارج، راه نجات معترضان در داخل است. هر چه بیشتر درمورد آنچه در خیابان‌ها و زندان‌های ایران می‌گذرد آگاه شویم، احتمال اینکه دولت بتواند آنچه در بیش از ۴۰ سال گذشته اتفاق افتاده را تکرار کند، کمتر می‌شود و از همین رو فعالیت شرکت‌های فناوری اهمیت زیادی دارد.»
گوگل و کارمندانش با تبلیغات گسترده موفق شدند بیش از ۴۵ میلیون دلار در کمپینی برای حمایت از فناوری در اوکراین جمع‌آوری کنند. این در حالی است که به گفته سه کارمند گوگل، این شرکت برای دسترسی به اینترنت در ایران تنها ۳۷۵ هزار دلار کمک مالی در یک کمپین بی‌سروصدا جمع‌آوری کرد. این شرکت درمورد محدود کردن برخی از کاربران برای دسترسی به نسخه موتور جست‌وجو، با فعال شدن گزینه‌های جست‌وجوی امن دولت ایران نیز سکوت کرده است.
یکی از ابتکارهای دیگری که متخصصان ایرانی آن را نمادی از «احتیاط و محافظه‌کاری» می‌دانند، در ماه اکتبر اتفاق افتاد. پس از لابی کردن کارمندان، مایکروسافت امکان تماس رایگان اسکایپ با ایران را فراهم کرد. با این حال، این اتفاق اعلام عمومی نشد و پس از دو روز بدون توضیحی پایان یافت.
