خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی، به وضعیت اسفناک برخی از پناهجویان در مرکز بروکسل پرداخت و نوشت که این افراد ماه‌هاست در خیابان‌ها به سر می‌برند و در شرایطی که روزنه امیدی به بهبود وضعیتشان نیست، این وضع کابوسی همیشگی به نظر می‌آید. 

بر اساس این گزارش، منطقه موسوم به پتی شاتو (قلعه کوچک) که محل استقرار سازمان‌های دولتی بلژیک در پایتخت است و خیابان دِ پاله (کاخ‌ها) در همان منطقه، به جایی برای چادر زدن پناهجویان بدل شده است؛ بوی ادرار که در هوا پخش شده و شیوع مرض اسکوربوت در آنجا نمادی از شکست سیاست مهاجرتی اتحادیه اروپا است. آنان با ساختمان شیک اتحادیه اروپا تنها چهار کیلومتر فاصله دارند؛ جایی که رهبران این اتحادیه پنجشنبه آینده برای شرکت در نشست دوروزه رسیدگی به مسائل مهاجرت با هم ملاقات خواهند کرد.

آسوشیتدپرس به نقل از یک عضو سابق ارتش افغانستان که اکنون در چادری در بروکسل زندگی می‌کند و قبلا به قدرت‌های غربی در مقابله با طالبان کمک می‌کرد، نوشت:‌ «خیلی سرد است و افراد به بیماری‌های مختلف دچارند و بسیاری افسرده‌اند، زیرا از فردا خبر ندارند.» این شهروند ۳۱ ساله افغانستان که در گذشته برای کشورهای ناتو در افغانستان کار می‌کرد، پس از به قدرت رسیدن طالبان مجبور شد از ترس جان خود، همسر و چهار فرزندش را رها کند و بگریزد.

او می‌گوید طالبان خانه‌ها را جست‌وجو می‌کنند و به خانواده‌اش گفته‌اند فرزندتان به یک کشور کافر پناهنده شده است. او گفت حتی الان که در خاک اروپا است، از طالبان بیم دارد و نگران است که به خانواده‌اش آسیب بزنند. وضعیت اسفناک او در اتحادیه اروپا وخیم‌تر شده و این قاره ثروتمند عمدتا با بی‌تفاوتی و حتی گاه با خصومت از او استقبال کرده است. او و چند عضو سابق ارتش افغانستان به آسوشیتدپرس گفتند: «متاسفانه کسی صدای ما را نمی‌شنود.»

در مقابل، رهبران اتحادیه اروپا که قرار است تا چند روز دیگر درباره مسئله پناهجویان ملاقات کنند، به جای آنکه فکری به حال بهبود وضعیت این افراد کنند، عمدتا از «تقویت مرزهای خارجی»، «حصارهای مرزی» و «روند استرداد» سخن گفته‌اند.

 در شرایطی که ۳۳۰ هزار نفر در سال ۲۰۲۲ تلاش کردند از راه‌های غیرمجاز به اتحادیه اروپا وارد شوند، مردم اروپا در انتخابات به نامزدهایی که از سیاست آغوش باز به روی پناهجویان سخن می‌گویند، استقبال نمی‌کنند. 

سیاست‌های اتحادیه اروپا در قبال پناهجویان اوکراینی که پس از حمله روسیه، کشورشان را ترک کردند و اعطای امتیازهایی چون اجازه اقامت، دسترسی به بازار کار و کمک‌های پزشکی و رفاهی حسادت پناهجویان افغان را برانگیخته است. آنان می‌گویند برای اوکراینی‌ها در بدو ورود همه امکانات فراهم می‌شود اما شهروندان افغانستان که به دلیل تهدیدهای امنیتی کشورشان را ترک کرده‌اند، چیزی به دست نمی‌آورند. آنان می‌گویند از توجه نابرابر به حقوق بشر ناراحت و ناامیدند.

رهبران اتحادیه اروپا قبلا گفته‌اند که پیشرفت کامل سیاست‌های مهاجرتی این اتحادیه قبل از انتخابات سراسری در ژوئن ۲۰۲۴ اجرا نخواهد شد. پناهجویان افغانستانی می‌گویند برای رسیدن به اروپا سفری سخت و خطرناک از پاکستان، ایران، ترکیه، بلغارستان، صربستان و در نهایت بلژیک را طی کرده‌اند. آنان در این مسیر هدف ضرب‌وجرح قرار گرفته‌، تعقیب و گریز داشته‌اند و با گرسنگی و وحشت مواجه بوده‌اند و حالا در سرما و بارندگی‌های بروکسل زیر چادر مانده‌اند. 

خبرگزاری آسوشیتدپرس درباره گروهی دیگر از سربازان سابق افغانستان نوشته است که در خیابان دِ پاله چادر زده‌اند و زندگی‌شان پر از وحشت، افسردگی، مصرف مواد مخدر و خشونت است. آنان می‌گویند اگر صلیب سرخ برایشان خوراک نیاورد چیزی برای خوردن ندارند. یک پناهجوی افغان می‌گوید که چهار ماه پیش با یکی از مقام‌های رسیدگی‌کننده مصاحبه داشته اما هنوز خبری از پیشرفت پرونده پناهجویی‌اش دریافت نکرده است. 

نبود کمک‌رسانی و حمایت از اکثر پناهجویان سازمان‌های غیردولتی و داوطلبان امدادگر را نیز ناامید کرده است. 

کلمنت والنتین، مامور حقوقی در بنیاد پناهندگان به آسوشیتدپرس گفت: «بین چارچوب قانونی و وضعیت موجود افراد تفاوت زیادی است. درک شکاف موجود برای من و سازمان‌های غیردولتی دشوار است. با این همه، درک رنج پناهجویان افغان در بلژیک و سایر کشورهای اروپایی برایم غیرممکن است.»

آسوشیتدپرس می‌نویسد سستی و کندی روند قانونی به بلژیک محدود نمی‌شود. آژانس پناهندگان اتحادیه اروپا در تازه‌ترین گزارش خود در نوامبر ۲۰۲۲ اعلام کرد: «فاصله بین درخواست‌ها و تصمیم‌گیری درباره پرونده‌ها به بیشترین میزان از سال ۲۰۱۵ رسیده و همچنان در حال افزایش است. در مجموع بیش از ۹۲۰ هزار پرونده در دست بررسی است و درخواست پناهندگی سالانه ۱۴ درصد افزایش یافته است.»

وضعیت بروکراسی رسیدگی به پناهجویان در بدو ورود چنان کند بود که افراد هنگام ورود به بروکسل گاهی مجبور بودند که زیر باران و سرما روزها در نوبت بمانند و مردمی که در آن نزدیکی زندگی می‌کردند، برایشان آب و غذا می‌آوردند. 

میشل ژنه، مدیر سازمان پزشکان جهان بلژیک، به آسوشیتدپرس گفت: «زخم‌های جسمی‌ و روحی این افراد به‌راحتی قابل مشاهده است. این افراد آسیب‌هایی بزرگ و شرایط بسیار سختی را پشت سر گذاشته‌اند و انتظار دارند در اینجا از آنان مراقبت شود اما این اتفاق نمی‌افتد.»