روند جذب نیرو در لشکرهای ارتش طالبان در استان‌های جنوبی، خاستگاه قدرت ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان شدت گرفته است.
لشکرهای ۲۰۵ البدر و ۲۱۵ عزم در حوزه جنوب افغانستان به دلیل فشار زیاد جنگ در دوران حکومت سابق به تجهیزات پیشرفته نظامی مجهزند و انبار بزرگی از تجهیزات در اختیار دارند و چنانچه زیر نظر ملا هیبت‌الله قرار گیرند، قدرت مانور او را بالا می‌برند.
تصور می‌شود طالبان حوزه قندهار در حال افزایش قدرت نظامی‌شان‌اند تا در روز مبادا، برای از میان برداشتن مخالفانشان قدرت کافی داشته باشند. در کمتر از ۱۰ روز، بیش از یک هزار و ۱۰۰ سرباز دوره‌های آموزشی خود را در لشکرهای طالبان در جنوب به پایان رساندند؛ به این ترتیب که روز سه‌شنبه ۱۴ فوریه، ۵۰۰ تن از نیروهای طالبان از لشکر ۲۰۵ البدر دوره آموزش‌های نظامی را سپری کردند. ششم فوریه ۶۵۰ تن از نیروهای طالبان از لشکر ۲۱۵ عزم از استان هلمند فارغ‌التحصیل شدند و نهم فوریه ۴۸۰ تن دوره آموزشی قول لشکر ۲۰۷ الفاروق در استان هرات را به پایان بردند؛ یادآور می‌شویم نور احمد اسلام‌جار، استاندار هرات از افراد نزدیک به ملا هیبت‌الله آخوندزاده است و لشکر هرات از جمله لشکرهای بزرگ در سطح افغانستان به حساب می‌آید.
این در حالی است که هفتم فوریه تنها ۵۰ تن از لشکر ۲۰۱ خالد بن ولید استان لغمان در شرق افغانستان، پایگاه سنتی قدرت شبکه حقانی، فارغ‌التحصیل شدند. شبکه حقانی در استان‌های شرقی از جمله پکتیا و لغمان دارای نفوذ است.
با اوج گرفتن انتقادها از ملا هیبت‌الله در خصوص ممنوعیت آموزش و کار زنان و کاهش تعامل با کشورهای غربی، او دوم فوریه با فرماندهان لشکر ۲۰۷ الفاروق استان هرات، ۲۰۳ المنصوری استان پکتیا، ۲۱۷ عمری استان قندوز و ۲۰۱ سیلاب در لغمان ملاقات کرد.
ملا هیبت‌الله در این دیدار به کشورهای غربی هشدار داد که فشار بر حکومتشان بی‌فایده است و مردم افغانستان «نظام اسلامی» را می‌خواهند و مخالف سکولاریسم‌اند. در اطلاعیه طالبان به نقل از رهبرشان آمده بود: «بیش از ۵۰ کشور با ۱۰۰ هزار نیرو به خاک افغانستان هجوم آوردند اما افغان‌ها با مردانگی با آن‌ها مقابله کردند و شکستشان دادند.»
او به فرماندهان لشکرها دستور داده بود که برای پاکسازی صفوف، حفظ تمامیت ارضی، استحکام نظام طالبان و اجرای احکام شرعی اقدام کنند. در این راستا، ملا فاضل مظلوم، معاون وزارت دفاع طالبان و یکی از افراد نزدیک به ملا هیبت‌الله آخوندزاده، یک ماه قبل از لشکر ۲۰۵ البدر بازدید کرد. او در این دیدار در خصوص تقویت نظام طالبان و پاکسازی صفوفشان از افراد «فرصت‌طلب» و زمینه‌سازی برای حضور «مجاهدین واقعی» در ساختار ارتش طالبان، اطمینان داد.
در اطلاعیه وزارت دفاع طالبان آمده است: «معاون وزیر دفاع ملی به مسئولان لشکر البدر فرمان داد تا با هیئت پاکسازی صفوف برای تشخیص افراد غیروفادار به نظام اسلامی جدا همکاری کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، سوم ژانویه در مراسم فارغ‌التحصیلی ۲۶ تن از بازرسان بخش‌های نظامی شرکت کرد. منتقدان طالبان می‌گویند بازرسان طالبان گزینه‌‌ای برای پاکسازی مخالفان از صفوف ارتش‌اند تا قدرت مخالفان کاهش یابد. بر اساس اطلاعیه وزارت دفاع طالبان، او در این دیدار بر «بیداری مجاهدین» و دفاع از تمامیت ارضی افغانستان تاکید کرده و اطمینان داده است که در هر بخش با نیروهای ارتش در هلمند همکاری خواهد کرد.
اختلاف میان رهبران طالبان در ارتباط با چگونگی تعامل با کشورهای غربی، تحصیل و کار زنان، آزادی‌های شهروندی روزبه‌روز علنی‌تر می‌شود. در حالی که رهبران طالبان در ماه‌های نخست حکومتشان، از اظهارنظر در مورد اختلاف‌هایشان، دست‌کم در سخنرانی‌هایشان با حضور رسانه‌ها، خودداری می‌کردند و تاکید داشتند که همگی از فرمان‌های ملا هیبت‌الله پیروی می‌کنند.
ملا هیبت‌الله آخوندزاده، ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان، ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان و فرزند ملا عمر، بنیان‌گذار تحریک طالبان، سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور) و مسئول شبکه مخوف حقانی، خلیل‌الرحمان حقانی، عموی سراج‌الدین، ملا فاضل مظلوم، معاون وزارت دفاع طالبان و چندین مقام دیگر از چهره‌های پرقدرت رهبری طالبان به شمار می‌روند. آن‌ها همگی پشتون‌تبارند اما میان طالبان حوزه قندهار و مشرقی رقابت و اختلاف است.
حکومت افغانستان که تحت حمایت کشورهای غربی قرار داشت ۱۵ اوت ۲۰۲۱ به دست طالبان سرنگون شد. نیروهای شبکه حقانی جزو اولین گروه‌های طالبان بودند که به کابل رسیدند و بیشتر مکان‌های مهم نظامی و غیرنظامی را در کنترل گرفتند.
سراج‌الدین حقانی در سخنرانی در استان خوست گفته بود مسندی که در حکومت طالبان به آن رسیده، بر اساس چاپلوسی به دست نیامده است: «من با چاپلوسی به این جایگاه نرسیدم. من با خون شما و قربانی شدن شما جوانان پاک اینجا هستم. هر چیزی که من به دست آوردم، حاصل یک قربانی شدن بزرگ است.»
شبکه حقانی مسئول خونین‌ترین حملات انتحاری و انفجاری در دوران حکومت سابق افغانستان است. سراج‌الدین حقانی بیشتر به داشتن یگان‌های انتحاری مشهور است و از این نیرو به مثابه وزنه سنگین در ساختار حکومت طالبان استفاده کرده است و آموزش دادن و در اختیار داشتن یگان انتحاری را از افتخارات زندگی خود می‌داند. او در سخنرانی‌اش در استان خوست، هر چند از ملا هیبت‌الله آخوندزاده نامی نبرد، برای نخستین بار از انحصار قدرت انتقاد و بر تعامل با کشورهای جهان تاکید کرد.
او هشدار داد که انحصار قدرت و فشار بر مردم به «بدنام» شدن حکومت طالبان منجر می‌شود.
نام حقانی در فهرست افراد و سازمان‌های تروریستی ایالات متحده آمریکا ثبت شده و برای هر اطلاعاتی که به دستگیری او منجر شود، ۱۰ میلیون دلار پاداش تعیین شده است. او در میان طالبان به «خلیفه» مشهور است.
پس از انتقاد حقانی از انحصار قدرت و بی‌توجهی به خواسته‌های مردم، عبدالسلام حنفی، معاون اداری نخست‌وزیر طالبان، هم در سمینار سه‌روزه «دینی و علمی» وزارت تحصیلات عالی این گروه هم بدون اشاره به نام ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، گفت که وظیفه یک مفتی اسلام تنها ممنوع کردن نیست. او تاکید کرد که علمای دینی در جامعه باید مردم را از اهمیت علم آگاه کنند.
سراج‌الدین حقانی و عبدالسلام حنفی تلویحا در تقابل با رهبری طالبان قرار گرفتند، اما ملا یعقوب، وزیر دفاع و ملا عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیر طالبان، هنوز به این اظهارات درباره تصمیم رهبرشان واکنشی نشان نداده‌اند.
طالبان قدرت فرماندهان نظامی اقوام دیگر را تا حدود زیادی مهار کرده‌اند. منابع به ایندیپنت فارسی می‌گویند که قاری فصیح‌الدین تاجیک‌تبار، رئیس ستاد ارتش طالبان، اختیارات لازم برای پیشبرد امور را ندارد و اختیارات این سمت در واقع در دست ملا یعقوب است. وزارت دفاع طالبان به صلاح‌الدین ایوبی، فرمانده مطرح ازبک تبار، هم مسند مهمی در ساختار این وزارتخانه نداد و پس از چند ماه انزوا، او را به فرماندهی پلیس طالبان در استان زابل نزدیک قندهار منصوب کرد.
وزارت دفاع را پشتون‌های حوزه قندهار رهبری می‌کنند. با مروری بر اقدام‌های اخیر ملا هیبت‌الله آخوندزاده به نظر می‌رسد که او می‌خواهد نفوذ بیشتری بر ارتش طالبان داشته باشد. گفته می‌شود که دستورهای هیبت‌الله آخوندزاده مبنی بر قصاص و شلاق زدن متهمان، محدودیت کار و تحصیل زنان و دختران و تمایل نداشتن برای تعامل با جامعه جهانی با استقبال نیروهای تندرو و انتحاری طالبان مواجه شده است و رهبر طالبان می‌خواهد با ادامه سختگیری بر شهروندان، از میان این نیروها یارگیری کند تا قدرت بیشتری داشته باشد.
