وانگ يی، مشاور سیاسی ارشد و ارشدترین دیپلمات چین، در آستانه یکسالگی جنگ اوکراین، با دیدار از روسیه و گفتوگو با ولادیمیر پوتین نشان داد که رابطه پکن و مسکو در حال تحول است.
تصاویر منتشرشده از دیدار دوستانه مشاور سیاسی ارشد چین و رئیسجمهوری روسیه در روز چهارشنبه، نشان میدهد که پکن دوباره با بازگشت به سمت مسکو، به ادامه همکاری با بزرگترین متحد منطقهای خود اصرار دارد. جمهوری خلق چین پس از آغاز جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، سعی کرد فاصلهاش با روسیه را حفظ کند.
جمهوری خلق چین در یک سال گذشته برخلاف برخی دیگر از متحدان روسیه، ازجمله جمهوری اسلامی، از هرگونه کمک نظامی و تسلیحاتی به مسکو دوری کرد.
اکنون، سفر وانگ يی به روسیه در آستانه یکسالگی جنگ اوکراین، پیام قاطعی برای متحدان اقتصادی چین در غرب دارد.
جنگ اوکراین که در یک سال اخیر میلیونها نفر را آواره کرده و جان هزاران تن را گرفته است، مهمترین منشا اختلافها بین روسیه و لیبرال دموکراسیهای غربی است. اروپا و آمریکا در یک سال اخیر با هر حمله روسیه، تحریمها علیه این کشور را تشدید کردند و برای متحد اوکراینی سلاح فرستادند.
همزمان رابطه چین و ایالات متحده، دو ابرقدرت اقتصادی جهان، در ماههای اخیر دچار تنشهای بیسابقهای شده است. دلیل اصلی تنشها، ادعای مالکیت جمهوری خلق چین بر جزیره تایوان است. کاخ سفید هم میگوید این جزیره «خطر قرمز» ایالات متحده است و اجازه نخواهد داد پکن چیزی شبیه به حمله روسیه به اوکراین را در تایوان تکرار کند.
یکی دیگر از نگرانیهای کاخ سفید موضعگیری نامشخص چین در قبال جنگ اوکراین است. دولت تحت امر شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین، هیچگاه از حمله ارتش روسیه به اوکراین انتقاد نکرده است. هرچند پکن دراینباره رسما از روسیه حمایت هم نکرده است.
وانگ يی در حالی وارد مسکو شد که پیش از آن از چند کشور اروپایی دیدار و با همتایان اروپایی گفتوگو کرده بود.
ولادیمیر پوتین در دیدار با وانگ یی به اهمیت رابطه نزدیک بین دو کشور تاکید کرد و گفت: «همکاری بین جمهوری خلق چین و فدراسیون روسیه در عرصه جهانی برای تثبیت وضعیت بینالمللی دو کشور اهمیت زیادی دارد.»
پوتین تاکید کرد که روابط بین مسکو و پکن، «نزدیکتر از همیشه شده» است و تایید کرد که شی جین پینگ، رئیسجمهوری چین، بهزودی برای نشستی به مسکو سفر میکند. دو رهبر روسیه و چین بارها در سالهای اخیر با هم دیدار کردهاند.
ایالات متحده و ناتو اخیرا ابراز نگرانی کردهاند که چین امکان دارد تسلیحات پیشرفتهای را برای جنگ، به روسیه صادر کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جوزپ بورل، نماینده سیاست خارجی اتحادیه اروپا و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، سه روز پیش به پکن درباره هرگونه کمک نظامی به روسیه هشدار دادند.
جوزپ بورل، مسئول اسپانیایی سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که هرگونه تحویل تسلیحات از چین به روسیه «خط قرمز» این اتحادیه خواهد بود. چین همواره تمامی اتهامها مبنی بر کمک تسلیحاتی به روسیه را رد کرده است.
وانگ يی، مشاور سیاسی ارشد چین، در دیدار روز چهارشنبه با پوتین گفت: «روابط چین و روسیه علیه هیچ کشور ثالثی نیست و مطمئنا نمیتواند تحت فشار هیچ کشور ثالثی قرار گیرد.»
همانگونه که پکن در یک سال اخیر علیه تهاجم روسیه به اوکراین موضعگیری نکرده است، مسکو هم همواره سعی کرده هیچگاه با تنشهای غرب با چین کمونیستی همراه نشود.
روسیه در بحبوحه تنشها با ایالات متحده بر سر تایوان، بهشدت از چین حمایت کرده است. کاخ کرملین از دولت چین درباره آنچه سازمان ملل متحد، «جنایت علیه بشریت و نسلکشی» میخواند نیز پشتیبانی کرده است.
سازمان ملل میگوید سرکوب، تبعیض و شکنجه گسترده علیه اقلیت مسلمان اویغور که در استان سین کیانگ در غرب چین سکونت دارند، بهمثابه جنایت علیه بشریت است. برخی از کشورهای اروپایی و ایالات متحده هم نسلکشی و جنایت علیه اویغورها را به رسمیت شناختهاند.
برخی از تحلیلگران میگویند در حالی که چین بر روابط نزدیکش با مسکو تاکید میکند، اما درباره تشدید تنشها با غرب نیز محتاطانه عمل میکند. یو جی، محقق ارشد چینی اندیشکده بریتانیایی «چتم هاوس» میگوید: «انزوا از غرب چیزی نیست که (پکن) بخواهد خطر آن را به جان بخرد.»
به گفته او، با توجه به منافع بلندمدت چین، شی جین پینگ و همکاران او متوجه شدهاند که همکاری با روسیه میتواند محدودیتهای اساسی برای پکن به وجود آورد.
تحلیلگران میگویند چین بهدلیل روابط گسترده اقتصادی و تجاری با اروپا و ایالات متحده، قصد ندارد مانند روسیه به انزوا برود، با این حال، مشخص نیست پکن تا چه زمانی میتواند به این «سیاستهای یک بام و دوهوا در قبال کشورهای اروپایی و ایالات متحده» ادامه دهد.