پس از زلزله فاجعهبار ششم فوریه در ترکیه و سوریه، ترس از وقوع یک زمینلرزه بزرگ دیگر در استانبول شعلهور شده است، اما یک کارشناس برجسته زلزله در ترکیه اطمینان میدهد که خطر این تهدید افزایش نیافته است.
دوگان کالافات، مدیر مرکز رصد زلزله-سونامی «کاندیلی» در استانبول، به خبرگزاری فرانسه گفت: «خطر افزایش نیافته است، زیرا ما درباره سیستمهای کاملا متفاوت صحبت میکنیم.»
کالافات توضیح داد که استانبول، پرجمعیتترین شهر ترکیه، در نزدیکی گسل آناتولی شمالی واقع شده است، درحالیکه زلزله اخیر به بزرگی ۷.۸ که ۴۳هزار و ۵۰۰ انسان را کشت، در امتداد گسل دیگری در جنوب شرقی این کشور رخ داد.
با تمام اینها، خبرگزاری فرانسه نوشته است که جمعیت ۱۶ میلیونی استانبول، شهری که در دو قاره برپا شده و در سالهای اخیر صحنه رشد قارچگونه آسمانخراشها بوده است، از آمادگی برای «زلزله بزرگ» اطمینان ندارند.
کالافات با محکومکردن اقداماتی چون استفاده از مصالح نامناسب مانند سیمان بیکیفیت و ساختوساز بر روی «خاک نرم»، در عین حال گفت: «متاسفانه استانبول شهری بسیار بزرگ و پر از ساختمانهایی است که مستحکم بنا نشدهاند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این زلزلهشناس تاکید کرد همزمان با انتظار برای زلزله بزرگ، «باید از زمان بهدرستی استفاده کنیم و روی زمینهای سفت خانههای ضدزلزله بسازیم. این مهمترین اقدام احتیاطی است.»
در رصدخانه کاندیلی، لرزهشناسان در نوبتهای هشت ساعته صفحات نمایش کامپیوتری را زیر نظر دارند که لرزشهای احتمالی را نشان میدهد و یک صفحه نمایش غولپیکر دیگر نیز بهطور همزمان مطالعات ۲۶۰ مرکز لرزهنگاری در سراسر کشور را به نمایش میگذارد.
کالافات گفت: «پس از زلزله ششم فوریه در ترکیه، بیش از ۹هزار پسلرزه در این کشور رخ داده که هفت تا هشت برابر شرایط عادی است.»
در سال ۲۰۰۱، دو سال پس از زلزله ۷.۴ ریشتری که ۱۷هزار نفر را در شمال غربی ترکیه به کشتن داد، کالافات با محاسبه احتمال ۶۵ درصدی پیشبینی کرده بود که قبل از سال ۲۰۳۰ زمینلرزهای به بزرگی بیش از هفت در همان منطقه - که شامل استانبول نیز میشود- رخ حواهد داد.
این خطر در ۵۰ سال به ۷۵ درصد و در ۹۰ سال به ۹۵ درصد افزایش مییابد.
كالافات با بيان اينكه اين آمار همچنان معتبر است، افزود: «حتی با فناوری امروزی نمیتوان زمینلرزه را پیشبینی کرد.» او گفت که میتوانیم با در نظر گرفتن یک حاشیه خطای محاسباتی مشخص کنیم که زلزله در کجا و با چه شدتی میتواند رخ دهد، اما زمان آن را نمیدانیم.
این کارشناس زلزله گفت که رصدخانه کاندیلی یک سیستم هشدار اولیه دارد، اما با توجه به «نزدیکی استانبول به گسل» نمیتواند یک سامانه موثر باشد.
خبرگزاری فرانسه مینویسد که رصدخانه فوق از طریق خط تماس تلفنی مستقیم با سازمان مدیریت بلایای عمومی مرتبط است که به دانشمندان امکان میدهد درصورت مشاهده خطر زمینلرزه فورا هشدار آن را ارسال کند.
اخطار اولیه استانبول میتواند «حداکثر هفت یا هشت ثانیه» زمان بخرد که برای دسترسی مردم به یک مکان امن کافی نیست.
در مقایسه، سامانه هشدار تلفنی در منطقه توهوکو در ژاپن، که در مارس ۲۰۱۱ صحنه وقوع یک زلزله و سونامی ویرانگر بود، میتواند برای مردم ۴۵ ثانيه زمان بخرد. کارشناس زلزله در استانبول در مقایسه دو سامانه، گفت که سامانه ژاپنی میتواند مستقیما به مردم اخطار زلزله بفرستد، اما در استانبول این اختیار عمل وجود ندارد.»