جمهوری اسلامی ایران در ادامه ارائه امتیازهای ویژه به چین، به‌‌صورت یک‌طرفه ویزای چینی‌ها برای ورود به ایران را لغو کرد. این خبر را علی‌اصغر شالبافان، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در جمع شماری از گردشگران چینی در مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد اعلام کرد و مدعی شد که ایران در راستای افزایش جذب گردشگر، روادید چینی‌ها را «داوطلبانه» لغو کرده است.

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، چینی‌های حاضر در این مراسم را «فعالان حوزه گردشگری» معرفی کرد و نوشت که این افراد در «قالب تور آشناسازی» به ایران سفر کرده‌اند.

بر مبنای این گزارش، معاون وزیر میراث فرهنگی از گردشگران چینی به این دلیل که پس از محدودیت‌های همه‌گیری، ایران را به عنوان مقصد سفر انتخاب کرده‌اند، تشکر کرد و به آن‌ها اطمینان داد که در ایران «امنیت بالایی» را شاهد خواهند بود.

شالبافان بدون اشاره به روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، مدعی شد که تسهیل سفر چینی‌ها به ایران در امتداد روابط تاریخی مردم دو کشور است. او در ادامه، به پروازهای متعدد و مستقیم از ایران به چین و برعکس اشاره کرد و گفت که دولت ایران همواره تسهیل ورود گردشگران چینی را در دستور کار داشته است.

چانگ هوآ، سفیر چین در ایران، نیز که در این مراسم حضور داشت، طی سخنانی از میزبانی از گروه چندصد نفری فعالان گردشگری چین در ایران قدردانی کرد اما از برنامه احتمالی دولت چین برای تسهیل سفر ایرانیان به این کشور چیزی نگفت.

خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از علی‌اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، گفت که به دنبال لغو روادید چینی‌ها، گردشگران این کشور می‌توانند تا ۲۱ روز در ایران حضور داشته باشند. او همچنین از هدف‌گذاری جمهوری اسلامی ایران برای جذب یک میلیون گردشگر چینی تا چهارپنج سال آینده خبر داد.

لغو یک‌طرفه روادید چینی‌ها برای ورود به ایران با تصمیم دولت ابراهیم رئیسی در حالی اجرا می‌شود که ایرانیان برای ورود به دست‌کم ۱۵۰ کشور دنیا از جمله چین باید ویزا بگیرند و ورود آنان تنها به ۴۳ کشور بدون روادید امکان‌پذیر است.

جمهوری اسلامی ایران که اکنون بیش از هر زمان دیگری در انزوای بین‌المللی به سر می‌برد، با ارائه امتیازهای ویژه به چین و روسیه می‌کوشد بخشی از بحران‌های موجود را مدیریت کند. دولت ابراهیم رئیسی نفت ایران را هم با تخفیف‌ ویژه‌ به چین ارسال می‌کند و امتیازهایی که چینی‌ها تحت عنوان قرارداد ۲۵ ساله از جمهوری اسلامی ایران می‌گیرند، آن‌قدر ابعاد وسیعی دارد که تحلیلگران سیاسی و اقتصادی آن را با معاهده ترکمانچای مقایسه کرده‌اند.

محوطه‌های تاریخی ارزشمند، تنوع فرهنگی و قومی و موقعیت جغرافیایی خاص ایران برای بسیاری از گردشگران دوستدار فرهنگ و تاریخ جذاب است. با این حال بسیاری از گردشگران خارجی به دلایل مختلفی از جمله حجاب اجباری، ممنوعیت الکل، قطعی اینترنت و شرایط سیاسی قید سفر به ایران را می‌زنند.

طی ماه‌های اخیر، کانادا، آمریکا و برخی کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا، آلمان، فرانسه، سوئد و بلژیک به شهروندان خود هشدار دادند از سفر غیرضروری به ایران خودداری کنند. این هشدارها پس از آن تشدید شد که شماری از شهروندان خارجی به دلایل نامعلوم بازداشت و زندانی شدند.

جمهوری اسلامی ایران این افراد را به «جاسوسی» متهم می‌کند اما فعالان و سازمان‌های حقوق بشری تاکید دارند که جمهوری اسلامی ایران از دستگیری و بازداشت اتباع خارجی به عنوان اهرم فشار علیه کشورهای غربی استفاده می‌کند.

بهمن‌ماه گذشته، امیرپویان رفیعی شاد، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران، از لغو تورهای گردشگری به مقصد ایران در فصل بهار خبر داد و گفت که خیلی از تورگردان‌ها بیکار شده‌اند.

مسلم شجاعی، دستیار ستادی معاون وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، نیز در پیوند با همین موضوع از تعطیلی شماری از آژانس‌های مسافرتی طی ماه‌های اخیر سخن گفت اما مدعی شد که «ایران‌هراسی، تصویرسازی منفی از ایران و بمباران خبری در ماه‌های اخیر» موجب شدند تور‌های گردشگری به مقصد ایران کنسل شوند.

با شروع خیزش انقلابی و موج دستگیری اتباع خارجی در ایران طی ماه‌های اخیر، نه‌تنها گردشگران از سفر به ایران منصرف شدند که برخی اتباع خارجی مقیم ایران هم ترجیح دادند به‌سرعت این کشور را ترک کنند؛ نمونه‌ آن یورگن لوکادیا، مهاجم سابق تیم پرسپولیس، بود که پاییز ۱۴۰۱ در اقدامی ناگهانی، ایران را ترک کرد و به کشورش هلند بازگشت. او پس از مدتی در حساب کاربری‌ خود افشا کرد که نمی‌توانست بماند و ببیند که در ایران ورزشکاران را اعدام می‌کنند و مردم را می‌کشند.