وزارت دفاع اوکراین درباره پیامدهای آسیب دیدن سد نووا کاخوفکا در روز سه‌شنبه، ۱۶ خرداد (۶ ژوئن)، هشدار داد و تصاویری را نیز از عملیات امداد و نجات سیل‌زدگان منطقه خرسون منتشر کرد.

به گزارش رویترز، اوکراین می‌گوید ۴۲ هزار نفر در معرض خطر مستقیم سیل ناشی از تخریب این سد قرار دارند و صدها هزار نفر بدون دسترسی به آب آشامیدنی خواهند ماند.

در همین حال، مقام‌های محلی می‌گویند دست‌کم ۷ نفر در پی تخلیه آب پشت سد و جاری شدن سیل ناپدید شده‌اند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از آسیب دیدن سد نووا کاخوفکا و پیش‌بینی وقوع سیل در جنوب اوکراین، امدادگران با قایق‌های لاستیکی به کمک ساکنانی رفتند که برای فرار به خیابان‌ها آمده بودند. بسیاری از خانه‌های روستایی زیر سیل فرو رفتند و سیل‌زدگان، که کودکان را روی شانه‌هایشان حمل می‌کردند، تلاش داشتند حیوانات خانگی و وسایل ضروری را نیز با خود ببرند.

سد نووا کاخوفکا در دوران اتحاد جماهیر شوروی بر روی رودخانه دنیپرو ساخته شد؛ سدی با ارتفاع  ۳۰ متر و طول ۳.۲ کیلومتر که ساختهٔ سال ۱۹۵۶ است. این سد آب مورد نیاز شبه‌جزیره کریمه را، که در سال ۲۰۱۴ به اشغال روسیه درآمد، تامین می‌کند. آب این سد برای نیروگاه هسته‌ای زاپوریژيا، که اکنون تحت کنترل مسکو قرار دارد، نیز ضروری است.

مسکو و کی‌یف متقابلا یکدیگر را مسئول این خرابکاری معرفی می‌کنند و هیچ‌کدام مسئولیت انفجار سد را، که نقطه عطف بزرگی در جنگ محسوب می‌شود، نمی‌پذیرند.

 ساکنان یکی از روستاهای منطقه خرسون به خبرنگار رویترز گفت آن‌ها سربازان روسی را مقصر می‌دانند. او با ابراز خشم در مورد آنچه در اوکراین در جریان است، افزود: «آن‌ها از ما متنفرند. می‌خواهند ملت و کشور اوکراین را نابود کنند.»

برخی دیگر از ساکنان این منطقه اشغال‌شده نیز اعلام کردند نیروهای روسی، که در خیابان‌ها در حال گشت‌زنی بودند، غیرنظامیانی را که نزدیک می‌شدند تهدید می‌کردند.

به گفته مسئولان محلی، علاوه بر انسان‌ها، جان حیوانات نیز بر اثر این سیل در معرض خطر قرار گرفته است. کارکنان یک باغ‌وحش نیز خبر دادند که همه حیوانات داخل آن بر اثر جریان شدید آب کشته شدند.

با توجه به اهمیت این سد آسیب‌دیده، کارشناسان معتقدند که پیامدهای این فاجعه برای چند دهه در جنوب اوکراین احساس خواهد شد.

مخزن عظیم پشت سد یکی از ویژگی‌های جغرافیایی اصلی اوکراین بود و آب آن بخش‌های عظیمی از زمین‌های کشاورزی این کشور بزرگ صادرکننده غلات در جهان را تامین می‌کرد.

در همین زمینه، مارتین گریفیتس، رئیس امدادرسانی سازمان ملل متحد به شورای امنیت گفت: «این سیل پیامدهای جدی و گسترده‌ای برای هزاران نفر در جنوب اوکراین در دو طرف خط مقدم خواهد داشت؛ پیامدهایی مانند از دست دادن خانه، غذا، آب سالم، و معیشت.» او همچنین افزود بزرگی فاجعه فقط در روزهای آینده به‌طور کامل درک خواهد شد.

مسکو و اوکراین تخریب سد نووا کاخوفکا را انکار می‌کنند، زیرا در کنوانسیون ژنو هدف قرار دادن سدها در جنگ به‌صراحت ممنوع اعلام شده است.

هیچ‌یک از دو طرف شواهدی مبنی بر اینکه چه کسی مقصر بوده ارائه نکرده است. با این حال، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، در سخنرانی شبانه خود گفت: «تمام جهان از این جنایت جنگی روسیه مطلع خواهد شد.»

همچنین، زلنسکی تخریب سد منطقه خرسون را «بمب کشتار جمعی زیست‌محیطی» خواند.

 در سوی دیگر، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز سه‌شنبه گفت اوکراین سد را خراب کرده است تا توجه را از ضدحمله جدیدی که به گفته او «متزلزل» است منحرف کند.

 واشنگتن نیز در این باره اعلام کرد که هنوز در حال جمع‌آوری شواهد درباره مقصر بودن هر کدام از دو طرف است، هرچند به نظر می‌رسد اوکراین دلیلی برای ایجاد این ویرانی نداشته باشد.

رابرت وود، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، به خبرنگاران گفت: «چرا اوکراین باید این کار را با سرزمین و مردم خود بکند؟ سرزمین خود را زیر سیل فرو ببرد و ده‌ها هزار نفر را مجبور به ترک خانه‌های خود کند؟ چنین کاری منطقی نیست.»

با وجود سیل گسترده و تلاش‌های امدادی برای نجات دادن ساکنان مناطق سیل‌زده، روسیه مناطق تحت کنترل اوکراین در آن سوی رودخانه را همچنان گلوله باران کرد.

 خبرنگاران رویترز اعلام کردند شامگاه روز سه‌شنبه، صدای چهار انفجار را در نزدیکی محله‌ای مسکونی، که غیرنظامیان ساکن آن در حال تخلیه محل بودند، شنیدند. فرماندار این منطقه نیز اعلام کرد که یک نفر کشته شده است.

روسیه نیز طرف اوکراینی را به ادامه گلوله‌باران در طرف دیگر رودخانه، با وجود سیل، متهم کرد. رودخانه وسیع دنیپرو، که اوکراین را به دو نیم می‌کند، خط مقدم در جنوب آن کشور است.