مرکز خبرنگاران افغانستان، روز سه‌شنبه ۲۷ تیرماه (۱۸ ژوئیه)، در اطلاعیه‌ای از ناپدید شدن یک خبرنگار در شهر جلال‌آباد مرکز استان ننگرهار در شرق افغانستان، خبر داد. این مرکز اعلام کرد عرفان‌الله بیدار، مسئول و مجری برنامه‌های ادبی رادیو صفا در شهر جلال‌آباد، از یک هفته پیش به این‌سو، «ناپدید» شده است.

منابع آگاه به مرکز خبرنگاران افغانستان گفتند که این خبرنگار، روز چهارشنبه ۲۱ تیرماه، به دست نیروهای اداره استخبارات (اطلاعات) طالبان دستگیر شد. عظمت‌الله بیدار، بردار عرفان‌الله بیدار، با تایید ناپدید شدن او، گفت که برادرش فقط یک خبرنگار بود و هیچ‌گونه دشمنی شخصی با کسی نداشت. او گفت که هیچ اطلاعی از وضعیت سلامت و موقعیت برادرش ندارد و خانواده‌اش نگران وضعیتش‌اند.

یک منبع آگاه، به مرکز خبرنگاران افغانستان گفت که عرفان‌الله بیدار، بعد از ظهر چهارشنبه از مقابل مسجد عیدگاه شهر جلال‌آباد همراه با خودرو شخصی‌اش ناپدید شده است. با این حال، مسئولان محلی طالبان در مورد بازداشت این خبرنگار تاکنون ابراز نظری نکرده‌اند.

عرفان‌الله بیدار از ۱۰ سال پیش به این‌سو، خبرنگار رادیوی محلی صفا در استان ننگرهار بود و اخیرا به‌عنوان مسئول و مجری برنامه‌های فرهنگی کار می‌کرد. تاکنون مشخص نشده که این خبرنگار به چه دلیلی بازداشت شده است.

مرکز خبرنگاران افغانستان در بیانیه‌ای، با ابراز نگرانی جدی در مورد سرنوشت عرفان الله بیدار، از طالبان خواست با روشن کردن سرنوشت این خبرنگار، هر چه زودتر زمینه بازگشت او را در سلامت کامل و بدون قید و شرط به خانه تضمین کنند.

بر اساس آمار ثبت‌شده مرکز رسانه‌های افغانستان، در حال حاضر دست‌کم سه خبرنگار دیگر به جز عرفان‌الله بیدار، در زندان طالبان‌اند. یکی از این خبرنگاران، مرتضی بهبودی، خبرنگار افغان-فرانسوی است که از دی ماه سال گذشته تاکنون، در زندان طالبان به سر برده است. خانواده او و سازمان‌های حقوق بشری فرانسه تاکنون تلاش‌های زیادی برای آزادی او انجام داده‌اند، اما تاکنون از سرنوشت او اطلاعی در دست نبوده است.

علاوه بر بهبودی، دو خبرنگار افغان دیگر نیز از اسفند ماه سال گذشته تاکنون در زندان‌ طالبان بوده‌اند و هنوز اتهام یا حکم آن‌ها مشخص نیست.

مرکز خبرنگاران افغانستان در بیانیه روز سه‌شنبه، از طالبان خواست که بازداشت و شکنجه خبرنگاران را متوقف کنند و به این ترتیب به آزادی بیان در افغانستان صدمه بیشتری وارد نکنند. در این بیانیه آمده است: «افزایش شمار رویدادهای بازداشت‌ و تهدید خبرنگاران باعث تشدید ترس و خودسانسوری در کشور شده است.»

نهادهای حقوق بشری همواره از نحوه بازداشت و نگهداری افراد در زندان‌های طالبان انتقاد کرده‌اند، زیرا طالبان به طور معمول از شیوه‌هایی شبیه به آدم‌ربایی برای بازداشت فعالان رسانه‌ای و مدنی، استفاده می‌کنند.

گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان نیز نشان می‌دهد که طالبان به کسانی که بازداشت می‌شوند حق دسترسی به وکیل، ارتباط با خانواده و دفاع از خود را نمی‌دهند. در همین حال، کسانی که از زندان‌های طالبان آزاد می‌شوند معمولا شرایط جسمی و روحی بدی دارند و از شکنجه‌های هولناک در زندان طالبان صحبت می‌کنند.

اسماعیل مشعل، استاد دانشگاه که اخیرا به دست طالبان بازداشت شده بود، یکی از نمونه‌های بارز این ادعا است. او که پس از مدتی از زندان آزاد شد، اکنون در شرایط بد جسمی قرار دارد و به‌دلیل شکنجه بیش‌از حد شرایط مساعدی ندارد و روی صندلی چرخ‌دار می‌نشیند. با این حال، طالبان مدعی‌اند که بازداشت‌هایشان بر اساس قواعد اسلامی و قانونی است.