ان‌بی‌سی‌نیوز، روز جمعه چهارم آگوست (۱۳ مرداد)، در گزارشی به نقل از تحلیلگران آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده آمریکا، نوشت که شواهد استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین انکارناشدنی است.
در گزارش این رسانه آمده است: «تحلیلگران آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا از مقام‌های سایر کشورها، اعضای کنگره و همچنین خبرنگاران دعوت می‌کنند که بقایای پهپادهای سرنگون‌شده در اوکراین و عراق را ببینند و با مقایسه این شواهد (غیرقابل انکار) دریابند که تهران ناوگانی از پهپادها را برای جنگ در اوکراین به روسیه ارائه می‌دهد.»
بنا به گفته این تحلیلگران، پس از جمع‌آوری و تجزیه‌و‌تحلیل بقایای چندین پهپاد سرنگون‌شده در اوکراین و عراق، یافته‌های موجود نشان می‌دهد که تکذیب‌های مکرر ایران درباره تامین پهپادهای روسیه برای جنگ در اوکراین، صحت ندارد.
سخنگوی این نهاد اطلاعاتی آمریکایی درباره این شواهد گفت که حمایت جمهوری اسلامی ایران از تهاجم روسیه به اوکراین نشان‌دهنده همکاری عمیق بین دو کشور است. به گفته او، این همکاری، همزمان با نشانه‌هایی است که از کمک تکنسین‌های روسی به ایران برای برنامه پرتاب فضاپیما حکایت دارد، اتفاقی که می‌تواند به هدف تهران برای توسعه موشک‌های بالیستیک قاره‌پیما کمک کند. این کارشناس تاکید کرد: «در سال گذشته، روسیه احتمالا تکنسین‌هایی را برای کمک به تهران در تلاش برای ارتقای جنبه‌های برنامه موشکی خود فرستاده است.»
روسیه در سال ۲۰۲۲ یک ماهواره برای ایران ساخت و پرتاب کرد. بیل برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، ماه گذشته، در مجمع امنیتی آسپن گفت: «نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه کارشناسان روسی روی برنامه پرتاب فضاپیما در ایران و سایر جنبه‌های برنامه موشکی این کشور کار می‌کنند.»
تحلیلگر ارشد آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در حضور تعدادی از خبرنگاران تاکید کرد: «شواهد واضح و غیرقابل‌انکاری هست مبنی بر اینکه روسیه پهپادهای ساخت ایران را در اوکراین به پرواز درمی‌آورد.»
او از بیان اینکه این شواهد به کدام دولت‌های خارجی ارائه شده‌اند خودداری کرد، اما افزود: «بقایای پهپادهای سرنگون‌شده در اوکراین، از‌جمله قطعات یک موتور، بال و ملخ با یک پهپاد سالم که در عراق یافت شده است مقایسه شد. پهپادها یکسان به نظر می‌رسیدند، با همان طراحی مثلثی، دهانه بال‌ها، بدنه فایبرگلاس و موتور مشابه.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته این تحلیلگر، پهپادهای سرنگون‌شده در اوکراین طی بیش از یک سال در فاصله هزاران کیلومتری از همدیگر پیدا شدند و برخی از آن‌ها عملا قابل تشخیص نبودند، اما حروف روسی که روی دنباله آن‌ها نقش بسته بود و نام ۱۳۱ ساخت ایران را مشخص می‌کرد، پیدا بود.
او ادامه داد: «پهپادهای کشف‌شده در اقلیم کردستان عراق در عملیاتی که سال گذشته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران علیه مخالفان کرد انجام داد، استفاده شده بود و با پهپادهای به‌کار گرفته شده در جنگ اوکراین مقایسه شد. کارشناسان دریافتند که پهپادهای کشف‌شده در اوکراین و عراق کاملا مطابقت دارند و مانند قطعاتی از یک پازل‌اند. آن‌ها دارای شماره سریال با توالی‌های مشابه بودند و بدنه فایبرگلاس آن‌ها نشان می‌داد که ویژگی‌های متمایز پهپادهای ایرانی را دارند.»
این شواهد جدید در حالی ارائه می‌شود که اوکراین مدت‌هاست بر استفاده روسیه از پهپادهای شاهد ایران تاکید می‌کند، اما روسیه این موضوع را رد کرده است. ایران نیز مدعی است که هواپیماهای بدون سرنشین را ماه‌ها قبل از حمله فوریه ۲۰۲۲ روسیه به اوکراین، تحویل مسکو داده است.
ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه، سال گذشته، از سازمان ملل خواستند درباره استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین تحقیق کند و گفتند که این اقدام نشان‌دهنده نقض تحریم‌های سازمان ملل است. قطعنامه سال ۲۰۱۵ سازمان ملل همه کشورها را از انتقال سلاح از ایران بدون تایید قبلی شورای امنیت منع می‌کند.
تحلیلگر ارشد نهاد اطلاعاتی آمریکا درباره این که چرا روسیه از پهپادهای ساخت ایران استفاده می‌کند، گفت: «استفاده از این پهپادها ساده، ارزان و موثر است. پهپادهای شاهد هواپیماهای نسبتا ساده و بدون دوربین یا تجهیزات الکترونیکی پیچیده‌اند و می‌توانند در هر نقطه مسیر از پیش برنامه‌ریزی شده پرتاب شوند. شاهد-۱۳۱یک کلاهک حدودا ۲۰ کیلوگرمی حمل می‌کند و سرعت آن در حدود ۱۲۵ مایل در ساعت است. روس‌ها با استفاده از این پهپادها، ساختمان‌های غیرنظامی در شهرها را برای ایجاد رعب و وحشت و پدافند هوایی اوکراین را تخریب می‌کنند و نیروگاه‌های برق یا آب را هدف قرار می‌دهند. این پهپادها در دسته‌های بیش از ۲۰ تایی در یک زمان پرتاب می‌شوند و صدای وزوز موتور ملخ پهپادها شبیه صدای ماشین چمن‌زنی است.»
کاخ سفید در ماه ژوئن تصویری ماهواره‌ای منتشر کرد که گفته می‌شود به تولید یک کارخانه ساخت پهپاد در شرق مسکو با کمک ایران اختصاص دارد.
سخنگوی آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا در توضیحات تازه‌ای در این زمینه گفت: «این کارخانه که در منطقه ویژه اقتصادی آلابوگا در جمهوری تاتارستان روسیه واقع شده است، می‌تواند به‌طور چشمگیری عرضه پهپادها را برای روسیه افزایش دهد. این در حالی است که به نظر می‌رسد پهپادهایی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند در ایران ساخته شده‌اند.»
به گفته مقام‌های اطلاعاتی آمریکا، روسیه تاکنون از دست‌کم ۴۰۰ پهپاد شاهد ایرانی در حملات هوایی به شهرها و زیرساخت‌های غیرنظامی اوکراین استفاده کرده است. آن‌ها تاکید دارند با توجه به اینکه تهران توانایی‌ها و نقش خود را به‌عنوان یک منبع تهدید در خاورمیانه و فراتر از آن گسترش می‌دهد، لازم است به قدرت نظامی ایران به‌عنوان یک تهدید جدی توجه شود.
