کانون نویسندگان ایران در سالروز ماجرای اتوبوس ارمنستان بیانیهای در این باره منتشر کرد و آن را «کوشش ناموفق وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در به قتل رساندن جمعی از نویسندگان و روزنامهنگاران که برخی از آنان عضو کانون نویسندگان ایران بودند» خواند.
اشاره کانون نویسندگان به رویدادی هولناک در سال ۱۳۷۵، در زمان دولت علیاکبر هاشمی رفسنجانی است.
در تابستان آن سال، اتحادیه نویسندگان ارمنستان به واسطه فردی ارمنی-ایرانی گروهی از نویسندگان مستقل ایرانی را برای برگزاری چند جلسه هنری به آن کشور دعوت کرد. از آنجا که پرواز تهران-ایروان در آن سالها فقط هفتهای یک بار بود، قرار شد مسافرت با اتوبوس باشد. اما راننده اتوبوس سر یکی گردنههای مسیر عمدا از جاده خارج شد و سعی کرد اتوبوس را با همه مسافرانش به ته دره بفرستد.
فقط دخالت سریع و هشیارانه مسعود توفان و شهریار مندنیپور بود که جلوی این واقعه را گرفت. این گونه بود که جان ۲۱ شخصیت فرهنگی، که بسیاریشان از شاخصترین ادیبان ایران بودند، نجات پیدا کرد، از محمد علی سپانلو و جواد مجابی تا امیرحسن چهلتن و فرشته ساری و بیژن نجدی.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این تلاش وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به نظر همراستا با ماجرای قتلهای زنجیرهای بود که در آن شخصیتهایی فرهنگی کشته شدند که مخالف حکومت دانسته میشدند.
کانون نویسندگان ایران روز سهشنبه با صدور بیانیهای با عنوان «برگی از تاریخ، اتوبوس مرگ» این واقعه را یادآوری کرد و آن را «قتل تبهکارانه جمعی از روشنفکران و نویسندگان دگراندیش از جمله احمد میرعلایی، غفار حسینی، محمد مختاری، و محمدجعفر پوینده، از اعضای کانون نویسندگان ایران، موسوم به «قتلهای زنجیرهای» دانست که «در دهه ۱۳۷۰ اتفاق افتاد».
این کانون تاکید کرد: «این واقعه برگی مهم از تاریخ سانسور و سرکوب در ایران معاصر است که همواره با شکستن قلمها، بستن روزنامهها، ممنوعالقلم کردن نویسندگان، ممانعت از انتشار کتاب، حذف کلمات، ارعاب، تهدید، بازداشت، زندان، شکنجه، اعدام، قتل، و حذف فیزیکی نویسندگان مستقل و آزادیخواه همراه بوده است. تاریخی خونین و محنتبار که در ماجرای سفر به ارمنستان، ماهیت خشن و صلب استبداد و تکصدایی بار دیگر آشکار میشود.»
کانون نویسندگان ایران از سال ۱۳۴۷ علیه سانسور فعالیت کرده است. در سالهای اخیر، سرکوب این نهاد و اعضایش در جمهوری اسلامی ادامه یافته است. بکتاش آبتین، شاعر و عضو این کانون، در دی ۱۴۰۰ پس از ممانعت مسئولان زندان از بررسیهای پزشکی بر روی او در زندان اوین درگذشت. این کانون حکومت اسلامی را مسئول جان او دانست.