وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی روز جمعه ۲۷ مرداد در بیانیه‌ای مدعی شد که «کلیدی‌ترین عنصر پشتیبانی عملیات» در ماجرای حمله مسلحانه به زیارتگاه شاهچراغ شیزار را بازداشت کرده است.

در این اطلاعیه آمده است که فرد بازداشت‌شده «همچون تروریست معدوم سال گذشته» تبعه کشور تاجیکستان است و از طریق «سکوی خارجی تلگرام» با گروهک داعش آشنا و جذب آن شده است.

این درحالی است که پیش از این، یدالله بوعلی، فرمانده سپاه فجر استان فارس، روز ۲۴ مرداد در نشستی خبری، تیراندازی در حرم شاهچراغ را به «اسرائیل و صهیونیسم» نسبت داده بود.

اما وزارت اطلاعات ایران اکنون می‌گوید فرد مهاجم در این حمله برای ورود به ایران از کشورهای تاجیکستان و ترکیه و پاکستان عبور کرده و سپس در ولایت بدخشان افغانستان آموزش دیده و از مرزهای شرقی غیرقانونی وارد ایران شده است. «در ایران هم از طریق همان سکوی خارجی تلگرام، با سرپُل‌های هدایت‌کننده عملیات برای دریافت دستورالعمل و اسلحه در ارتباط بوده و نهایتا در تاریخ یکشنبه ۲۲ مردادماه دست به عملیات تروریستی زده است.»

تا کنون هیچ‌ فرد یا گروهی، ازجمله داعش، مسئولیت تیراندازی مسلحانه در شاهچراغ را برعهده نگرفته است.

در اطلاعیه روابط عمومی وزارت اطلاعات همچنین آمده است که از چهارم آبان‌ سال گذشته که حمله اول به شاهچراغ صورت گرفت، تا کنون ۱۹۶ نفر در همین ارتباط بازداشت یا «معدوم» شده‌اند. این نهاد امنیتی اعلام نکرد که چه تعداد از این افراد بازداشت و چه تعداد کشته شده‌اند و همچنین توضیح نداد که چرا با توجه به بازداشت ۱۹۶ نفر در این فاصله، باز هم آن‌ها توانسته‌اند در زیارتگاه شاهچراغ عملیات خود را اجرا کنند.

این وزارتخانه همچنین می‌گوید پس از حمله مسلحانه سال گذشته، که به کشته شدن ۱۳ نفر و زخمی شدن ۲۰ شهروند منجر شد، ۲۶ متهم دستگیر شدند که همگی غیرایرانی و از ملیت‌های جمهوری آذربایجان، تاجیکستان، و افغانستان بوده‌اند.

همچنین، در بخشی دیگر از این اطلاعیه آمده است: «انتخاب زمان انجام هر دو عملیات تروریستی در حرم حضرت شاهچراغ کاملا معنادار است. در سال گذشته، هم‌زمان با اغتشاشات دشمن‌ساخته‌ پاییز، و در سال جاری، در آستانه سالگرد آن وقایع.»

شماری از منتقدان نظام جمهوری اسلامی معتقدند رخدادهایی مانند حمله مسلحانه به زیارتگاه شاهچراغ را دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی با هدف ایجاد ترس و وحشت در مردم طراحی و اجرا می‌کند تا چنین القا کنند که اگر جمهوری اسلامی نباشد، ایران به هرج‌ومرج و ناامنی کشیده می‌شود.

در قسمت پایانی اطلاعیه تازه دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی، ضمن معرفی کشور آمریکا به‌عنوان «پدیدآورنده داعش»، گفته شده است که در دهه اول محرم امسال، ۴۳ بمب در ۷ استان ایران کشف شد و ۱۴ نفر دستگیر شده‌اند.

مدافعان ایده دست داشتن دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی در حمله به اماکن مذهبی، ماجرای بمب‌گذاری در حرم امام هشتم شیعیان در خرداد ۱۳۷۳ را مثال می‌زنند که به مرگ ۲۶ تن و زخمی شدن ۳۰۰ نفر منجر شد. مقام‌های جمهوری اسلامی بارها گروه مجاهدین خلق را عامل این بمب‌گذاری اعلام کردند، اما بعدها برخی مقام‌های جمهوری اسلامی و همچنین چند خبرنگار ایرانی افشا کردند که طراح اصلی این حمله ماموران وزارت اطلاعات بودند.

از جمله این افراد مصطفی تاج‌زاده، معاون سیاسی وزیر کشور در دولت محمد خاتمی بود که سه سال قبل در مناظره‌ای با علیرضا زاکانی گفت:‌ «در مورد قتل‌های زنجیره‌ای به آقای خاتمی سناریو دادند، عین مشهد؛ گفتند دو نفر منافق را بگویید آن‌ها بودند و از همین اعتراف‌گیری‌هایی که بلدند.»

اکبر گنجی و عمادالدین باقی، دو روزنامه‌نگاری که درباره قتل‌های زنجیره‌ای ماموران وزارت اطلاعات تحقیق زیادی کرده‌اند، نیز مسئول انفجار در حرم امام هشتم شیعیان را «بخشی از وزارت اطلاعات» معرفی کردند و دستگیرشدگان را افرادی بدون ارتباط با این حمله دانستند که از آن‌ها اعتراف‌گیری شده است.

همچنین، علی یونسی، وزیر اطلاعات دولت اصلاحات، تیرماه ۱۴۰۰ در گفت‌وگو با وب‌سایت جماران گفته بود: «وزارت اطلاعات در جریان این بمب‌گذاری افرادی را دستگیر کرد و از آن‌ها اقراری مبنی بر ارتکاب این انفجار گرفت و تعدادی بازداشت شدند. وقتی من وزیر شدم، با بررسی‌هایی متوجه این خطا شدم و از بازداشتی‌ها دلجویی کردم و تا توانستیم جبران کردیم.»