مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی، امام‌جمعه زاهدان، جمعه، سوم شهریور (۲۵ اوت)، در خطبه‌های نمازجمعه اهل‌سنت این شهر با انتقاد از هزینه‌های راه‌پیمایی اربعین، خطاب به مسئولان جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد که در شرایط فعلی به‌ جای هزینه‌کردن برای مذهب، باید برای مردم هزینه‌ کرد.

او در خطبه‌های خود صرف هزینه‌های کلان برای مراسم‌ اربعین و دیگر مناسک مذهبی را در شرایطی که مردم در تنگنای معیشتی به سر می‌برند، اشتباه دانست.

اشاره این روحانی اهل‌ سنت سیستان و بلوچستان، به هزینه سه هزارمیلیاردی برای مراسم راهپیمایی اربعین ۱۴۰۲ و تبلیغات گسترده برای برگزاری مراسم‌ نوپدید «بدرقه زائران اربعین» در تهران و شهرهای دیگر ایران است.

در روزهای گذشته، شهرداری تهران با نصب بنرهای مختلف اعلام کرده است که مراسم بدرقه زائران اربعین در تهران، جمعه، سوم شهریور، از ساعت هشت شب، در میدان آزادی برگزار می‌شود. به گفته برخی شهروندان تهرانی، خیابان‌های منتهی به خیابان و‌ میدان آزادی، از ظهر جمعه شاهد حضور نیروهای انتظامی و امنیتی بوده است.

صداوسیمای جمهوری اسلامی نیز در برنامه‌های شبکه‌های مختلف، با  زیرنویس اعلام‌ کرده است که از ساعت پنج بعدازظهر تا ۱۱ شب جمعه، سوم‌ شهریور، خیابان‌های منتهی به خیابان و‌ میدان آزادی با محدودیت تردد مواجه خواهند بود.

حکومت جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر کوشیده است به‌منظور بهره‌برداری سیاسی از مراسم مذهبی، از جمله راهپیمایی اربعین، رسوم جدیدی را نیز در کنار این راهپیمایی تنظیم و برگزار کند. از نگاه بسیاری، این اقدام بدعت‌گذاری دانسته شده و هدف انتقاد قرار گرفته است.

اگرچه مراسم بدرقه زائران اربعین در سال‌های گذشته به ‌صورت محدود و‌‌ با کمترین میزان تبلیغات انجام می‌شد، به نظر می‌رسد که همزمان با تصمیم نظام مبنی بر افزایش تبلیغات و هزینه‌های گسترده‌ برای راهپیمایی اربعین  ۱۴۰۲ به‌منظور مدیریت روانی جامعه در آستانه سالگرد قتل حکومتی مهسا امینی، دیگر مراسم‌های مرتبط با آن نیز به شکلی هدفمند، با بیشترین میزان پوشش رسانه‌ای و هزینه برگزار می‌شوند.

در همین خصوص، مجید آرون، معاون آمادگی و عملیات سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، اعلام کرده است که در جلسات متعددی درباره آیین بدرقه زائرین کربلا، ویژه دستگاه‌های امدادی، «نقشه جانمایی محل استقرار نفرات، تجهیزات و ماشین‌آلات دستگاه‌های امدادی در محل برگزاری آیین بدرقه خادمین اربعین در تهران»، مشخص شده است.

مدیریت ارتباطات و امور بین‌الملل شرکت مترو تهران نیز از افزایش ساعات کار مترو در روز جمعه و رایگان شدن برخی ایستگاه‌ها به مناسبت این مراسم، خبر داد.

مراسم بدرقه زائران اربعین، تنها مراسم نوظهور سال‌های اخیر نیست و همزمان با اربعین، مراسم دیگری نیز با عنوان «راهپیمایی جاماندگان اربعین» برگزار می‌شود که با صرف هزینه‌های مختلف، به یکی از برنامه‌های اقماری و سیاسی حکومت بدل شده و قرار است ۱۵ شهریور در تهران برگزار شود.

کارشناسان بر این باورند که آنچه سبب شده است حکومت در ۱۴۰۲، کنار راهپیمایی اربعین، برای دیگر تجمعات مناسبتی نیز برنامه‌ریزی تبلیغاتی انجام دهد و بودجه در نظر بگیرد، فرصت بهره‌برداری از تجمعات به‌ظاهر دینی برای مرعوب‌ کردن مخالفان در آستانه نخستین سالگرد خیزش سراسری مردم ایران در ۱۴۰۱ است.

اصرار بر اعلام افزایش شمار زائران در مراسم امسال، حتی پیش از شروع مقدمات برگزاری مراسم، از شواهد بهره‌برداری سیاسی از راهپیمایی اربعین بود.

مجید میراحمدی، رئیس ستاد مرکزی اربعین، مدعی شده است که میزان افراد متقاضی حضور در مراسم راهپیمایی اربعین، افزایشی ۴۳ درصدی در قیاس با سال گذشته دارد. برخی رسانه‌های نزدیک به حکومت نیز با تکیه ‌بر آمار ادعایی، تلاش کرده‌اند که این امر را به مقبولیت حکومت گره‌ بزنند و مدعی شوند که این حضور، یک سال پس از اعتراضات گسترده و سراسری مردم ایران، به معنای همراهی جامعه با حکومت است.

این رویکرد، به‌‌‌وضوح، تکرار سوءاستفاده همیشگی حکومت از باورهای مذهبی بخشی از جامعه و بدل کردن آن به پروژه‌ای امنیتی، تبلیغاتی برای خود است.

به گفته برخی چهره‌های مذهبی، این روند که در یک سال گذشته با برگزاری تجمعات مناسبتی نوظهوری مانند جشن خیابانی عید غدیر و عید نیمه شعبان نیز تکرار شده است، به دلیل هزینه‌های هنگفتی که از بودجه کشور به آن‌ها اختصاص می‌یابد، در جامعه اثر معکوس گذاشته است.

مولوی عبدالحمید نیز در نمازجمعه سوم شهریور با اشاره به این مسئله گفته است: «برای کشوری که مردم خودش دارو پیدا نمی‌کنند و نیازمند هستند، آیا درست است که این همه هزینه برای یک مراسم مذهبی شود؟»

تقارن این مراسم با سالگرد آغاز خیزش سراسری مردم ایران، سبب شده است که راهپیمایی اربعین امسال به طور کامل از مختصات برنامه‌ای امنیتی برخوردار شده باشد و ازاین‌رو، اصرار بر صرف هزینه‌های گزاف برای تمامی بخش‌های اصلی و جانبی آن، بخشی از برنامه نهادهای امنیتی برای مقابله با تکرار احتمالی اعتراضات در روزهای پیش ‌رو تلقی شود.