در حالی که حدود یک ماه و نیم دیگر با فرا رسیدن یکی دیگر از بندهای غروب برجام، تحریمهای موشکی علیه جمهوری اسلامی به پایان میرسد، برخی گزارشها حاکی از آن است که دولت جو بایدن، در عمل طرح یا برنامه مشخصی برای تمدید این تحریمها ندارد.
وبسایت خبری-تحلیلی دهیل دوشنبه، ششم شهریور، در گزارشی نوشت که توافق اخیر میان جمهوری اسلامی ایران و نمایندگان دولت بایدن برای تبادل زندانیان و نیز رفع توقیف بخشی از داراییهای مسدودشده ایران، تاثیری روی این «واقعیت تلخ» نداشته است که ارتش روسیه همچنان با پهپادهای ساخت حکومت ایران، زیرساختها و مواضع نیروهای اوکراینی را هدف قرار میدهد.
به نوشته دهیل، هرچند دولت آمریکا ارسال پهپادهای تهاجمی به روسیه را محکوم، و مصداق نقض آشکار تحریمهای سازمان ملل معرفی کرده است، در عمل هیچ اقدام مشخصی برای تمدید تحریمهای نظامی علیه تهران در دستورکار ندارد، در حالیکه به لحاظ حقوقی چنین اقدامی ممکن است. دهیل افزود که به نظر میرسد مقامهای جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر برنامه فروش موشک به روسیه را متوقف کردهاند و منتظرند که موعد پایان تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت فرا برسد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
براساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که برجام ضمیمه آن است، جمهوری اسلامی ایران از خرید و فروش قطعات یا تجهیزاتی که میتواند در برنامه ساخت موشکهای بالستیک کاربرد داشته باشد، منع شده است. اعتبار این بخش از قطعنامه، ۱۸ اکتبر امسال، ۲۶ مهر ۱۴۰۲، پایان مییابد.
به نوشته دهیل، دولت آمریکا باید با متحدان اروپایی خود همراه شود و از ظرفیتهایی حقوقی که در قطعنامه ۲۲۳۱ زیر عنوان «مکانیسم ماشه» پیشبینی شده است، برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی و فشار به تهران استفاده کند. برخی کشورهای اروپایی پیشتر گفته بودند که به دنبال تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامیاند.
«مکانیسم ماشه» یا «اسنپبک»، در واقع مبتنی بر همان سازوکار حلاختلاف توافق موسوم به برجام در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) ضمیمه آن بهشمار میرود، در صورت سرپیچی جدی جمهوری اسلامی ایران از تعهدات اصلی خود، بازگشت یا تداوم تمام تحریمهای پیشین میتواند محتمل و امکانپذیر باشد.
این سازوکار حقوقی بهگونهای تنظیم شده است که در صورت لزوم، تمام تحریمهای پیشین علیه حکومت ایران میتواند بدون نیاز به رایگیری جدید در شورای امنیت و استفاده روسیه و چین از حق وتو، دوباره اجرا شود.