براساس حکم «کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین» که اعضای طالبان آن را اداره می‌کنند، هزاره‌های ساکن روستای سرچشمه در شهرستان بهسود، در استان میدان وردک، یک میلیون و ۷۵۰ هزار افغانی به یک مرد کوچی غرامت پرداختند که ادعا می‌کند چند سال پیش، ساکنان این روستا گوسفندانش را به سرقت برده‌اند.
براساس ویدیویی که از جریان نشست اعضای کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین با طرفین دعوا به دست ایندیپندنت فارسی رسیده است، هزاره‌های ساکن بهسود موظف به پرداخت مبلغ مذکور شدند و هیچ فردی در حضور مقام‌های طالبان از این حکم ابراز نارضایتی نکرد.
یکی از ساکنان بهسود به شرط فاش نشدن نامش گفت که در سال ۱۳۹۸، عبدالغنی علی‌پور، فرمانده نظامی وقت که رهبری جبهه‌ای به نام «مقاومت» را در آن منطقه به عهده داشت، حدود ۱۸۰ گوسفند یک مرد کوچی در منطقه تکانه را به زور اسلحه تصاحب کرده بود. به گفته این منبع، علی‌پور که در آن منطقه قدرت نظامی داشت و به دولت وقت افغانستان پاسخگو نبود گوسفندان مرد کوچی را در جریان تنش‌هایی که میان هزاره‌ها و کوچی‌ها در میدان وردک پیش آمده بود تصاحب کرده بود و مردم غیرنظامی در این میان نقشی نداشتند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در متن حکم کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین اشاره‌ای به نقش عبدالغنی علی‌پور نشده است. در مورد پرداخت پول به مرد کوچی، که مدعی به سرقت رفتن گوسفندانش است، آمده است که پرونده نزاع میان مردی به نام علم گل از قبیله کوچی و ابراهیم صالح، نماینده ساکنان هزاره در روستای سرچشمه، در دادگاه محلی طالبان در شهرستان جلریز در جریان بود و پس از مدتی، به کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین رجوع شد تا حکم نهایی در این مورد صادر شود.
در حکم این کمیسیون آمده است: «از جهت تالیف قلوب [برای دلجویی و مسالمت]، اخوت و برادری، ابراهیم صالح [نماینده هزاره‌ها در روستای سرچشمه]، مبلغ یک میلیون و ۷۵۰ هزار افغانی به علم گل [ مردی از قبیله کوچی] بپردازد.»
در این حکم هشدار داده شده است که اگر دو طرف این پرونده از اجرای حکم صادر شده سرپیچی کنند، باید ۵۰۰ هزار افغانی به کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین جریمه بدهند.
سید هاشم جوادی بلخابی، رئیس کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین، در صحبت با ایندیپندنت فارسی گفت که این تصمیم بر اساس مشاوره با دو طرف پرونده و همچنین در چارچوب اختیاری که نهادهای رژیم طالبان به این کمیسیون داده است گرفته شد.
بلخابی گفت که مبلغ مشخص‌شده را قرار نیست یک نفر بپردازد، بلکه ۲۷ نفر از ساکنان روستای سرچشمه که همه هزاره‌‌اند در پرداخت آن سهیم می‌شوند. بلخابی ادعا کرد که علم گل در ابتدا مدعی به سرقت رفتن حدود ۴۹۰ راس گوسفندش و خواهان دریافت چهار تا پنج میلیون افغانی غرامت شده بود، اما بعدا در جریان پیگیری، شمار گوسفندان ربوده‌شده کاهش یافت و او به دریافت ۱ میلیون و ۷۵۰ هزار افغانی قانع شد.
جوادی بلخابی در پاسخ به این پرسش که چه اسناد و شواهدی وجود دارد برای اینکه نشان دهد ۲۷ نفر هزاره در به سرقت بردن گوسفندان یک مرد کوچی دست داشته‌اند، گفت: «در سرچشمه بیش از دو هزار خانواده زندگی می‌کنند و این تعداد گوسفند در همین روستا ناپدید شده است. مالک گوسفندان همین ۲۷ نفر را عامل سرقت دانسته است و در روستا نیز روایت‌هایی در این مورد وجود دارد.»
رئیس کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین در رژیم طالبان تصریح کرد که برای تایید ادعاهای علم گل و پیش از صدور حکم، هیچ‌گونه تحقیق و تجسسی برای راستی‌آزمایی ادعاها صورت نگرفته است. او افزود: «تحقیقات استخباراتی [اطلاعاتی] و جست‌وجو مانند کاری که اداره‌های جنایی می‌کنند صورت نگرفت، اما دو طرف از حکم صادرشده راضی بودند.»
جریان جلسه اعضای کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین- ایندیپندنت فارسی
هاشمی بلخابی در مورد اینکه عامل سرقت گوسفندان مرد کوچی عبدالغنی علی‌پور، فرمانده نظامی پیشین، بوده است گفت که در جریان برگزاری جلسات برای تصمیم‌گیری نهایی در مورد این پرونده، نامی از علی‌پور برده نشده است، اما برخی افراد گفتند که مهدی راسخ، نماینده استان میدان وردک در مجلس نمایندگان دولت پیشین افغانستان، در این موضوع دخالت داشته است. مهدی راسخ از هزاره‌های بهسود است که پس از فروپاشی دولت پیشین به آمریکا پناه برد. هاشمی افزود که از پول معین‌شده، ۳۰۰ هزار افغانی که مربوط به سه نفر از ساکنان روستای سرچشمه است هنوز به علم گل پرداخت نشده است و اگر این مبلغ در زمان مشخص‌شده پرداخت نشود، افراد مذکور زندانی خواهند شد.
رئیس کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین در رژیم طالبان گفت که در ابتدا دادگاه محلی طالبان از ساکنان روستای سرچشمه خواست که محل خانه‌ها و میزان اموال متعلق به مهدی راسخ و عبدالغنی علی‌پور در کابل و میدان وردک را افشا کنند تا با فروش یا اجاره دادن آن‌ها، مبلغ مشخص‌شده به علم گل پرداخت شود. اما ساکنان سرچشمه این درخواست را نپذیرفتند و گفتند خودشان هزینه را می‌پردازند.
منابع محلی در بهسود تصمیم کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین را «ظالمانه» توصیف می‌کنند، ولی جوادی بلخابی می‌گوید تصمیمی که گرفته شده به نفع مردم است، چون حل نشدن این پرونده ممکن بود به قتل و خون‌ریزی منجر شود.
بلخابی مدعی شد که در جریان تصمیم‌گیری درباره این پرونده، مسائل قومی و مذهبی دخیل نبوده و کمیسیون حل منازعات کوچی و ده‌نشین «یک مجمع اصلاحی» است که سعی می‌کند تنش میان هزاره‌ها و کوچی‌ها را برطرف کند.
در دو سال گذشته، دادگاه‌های طالبان در چند مورد ساکنان مناطق هزاره‌نشین را وادار کرده‌اند به افرادی از قبیله کوچی که ادعا می‌کنند «در سال‌های گذشته گوسفندانشان به دست هزاره‌ها سرقت شده است» پول هنگفتی غرامت بپردازند. افراد زیان‌دیده می‌گویند که دادگاه‌ها و نهادهای رژیم طالبان بدون بررسی عادلانه ادعاهای مطرح‌شده، از کوچی‌ها پشتیبانی می‌کنند.
