حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان، پس از پایان نشست فرمت مسکو گفت که یکی از مهم‌ترین تصمیم‌های کشورهای شرکت‌کننده در این اجلاس تشکیل‌ گروه تماس همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه بود. 

کاظمی قمی ادعا کرد که این گروه تماس به‌منظور جلوگیری از «شیطنت‌های آمریکا» در کشورهای همسایه افغانستان و منطقه ایجاد می‌شود. 

خبرگزاری ایسنا روز یکشنبه، نهم مهر (یکم اکتبر)، در مطلبی به نقل از قمی نوشت: «با وجود اینکه بیش از دو سال از فرار آمریکایی‌ها از افغانستان سپری شده، این کشور همچنان به شیطنت‌هایش در افغانستان ادامه می‌دهد و به‌دنبال ایجاد دغدغه و نگرانی برای کشورهای منطقه از جمله همسایگان افغانستان است.»

به باور این دیپلمات جمهوری اسلامی، تشکیل گروه تماس کشورهای همسایه افغانستان می‌تواند نقش گروه تماس بین‌المللی در منطقه را تضعیف کند.

او تصریح می‌کند: «معنای گروه تماس بین‌المللی حضور دوباره آمریکا و ناتو خواهد بود و چنین گروهی که مسبب اصلی اوضاع نابسامان افغانستان است، نه تنها به بهبود شرایط کمکی نمی‌کند، بلکه بر مشکلات خواهد افزود.»

کاظمی قمی گفت: «با تشکیل گروه تماس می‌توانیم گفت‌وگوهای کابل و همکاری اقتصادی و امنیتی در مرزها و داخل خاک افغانستان را عملیاتی کنیم.»

قمی با اشاره به حضور ۱۳ کشور منطقه از جمله ایران، روسیه، هند، چین، پاکستان، افغانستان، ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، عربستان سعودی و امارات در اجلاس فرمت مسکو که در شهر کازان، پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان، برگزار شد، ادعا کرد که چالش‌های اقتصادی و امنیتی در افغانستان بیش از هر چیز ناشی از ۲۰ سال اشغالگری آمریکا، ناتو و متحدان آن‌ها در این کشور و نابودی زیرساخت‌های اقتصادی و بنیان‌های امنیتی بوده است.

این دیپلمات جمهوری اسلامی افزود: «واشنگتن با تشدید بی‌ثباتی و ناامن‌سازی افغانستان قصد دارد شرایطی ایجاد کند که نگرانی و دغدغه همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه ادامه داشته باشد.»

او با اشاره به موضع ایران در فرمت مسکو، گفت که جمهوری اسلامی در این نشست بر همکاری با طالبان در افغانستان تاکید کرده است. 

به ادعای حسن کاظمی قمی، کشورهای همسایه افغانستان در نشست فرمت مسکو با محوریت افغانستان به این جمع‌بندی رسیدند که «در یک حرکت گروهی و ابتکاری منطقه‌ای، ضمن همکاری با حاکمان کابل، شرایط را در افغانستان تغییر دهند».

او با اشاره به افزایش قاچاق مواد مخدر از افغانستان و مهاجرت‌های روزافزون افغان‌ها، تاکید کرد که با وجود تلاش‌ها، هنوز هم این دو بحران بزرگ متوجه حکومت طالبان است. 

کاظمی در ادامه به وضعیت امنیتی افغانستان پرداخت و ضمن تاکید بر فعالیت‌های روبه‌رشد شاخه خراسان داعش در افغانستان، ادعای کرد که آمریکا در رشد فعالیت این گروه در افغانستان دست دارد: «واشنگتن قصد دارد با تقویت داعش خراسان ابتدا کشورهای آسیای میانه را ناامن کند و در ادامه به بهانه مبارزه با داعش، در این کشورها پایگاه تاسیس کند.»

نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان همچنین به ابتکارات کشورهای همسایه افغانستان برای کمک به بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی، تثبیت امنیت و فرایند سیاسی در افغانستان اشاره کرد و گفت که کشورهای حاضر در اجلاس مسکو اتفاق نظر داشتند که لازمه بهبود اوضاع در افغانستان تشکیل دولتی است که مورداعتماد مردم و پاسخگو باشد.

او مسئله آب را از دیگر دستورکارهای اجلاس امسال عنوان کرد و افزود: «موضوع آب ممکن است برای کشورهای همسایه افغانستان نگرانی‌هایی ایجاد کند. به همین علت درباره این مسئله بحث و گفت‌وگو و مواضع و حساسیت کشورهای منطقه به وزیرخارجه حکومت سرپرستی افغانستان گوشزد شد.»

پنجمین دور نشست فرمت مسکو با حضور نمایندگان کشورهای منطقه و طالبان در تاتارستان برگزار شد. کشورهای شرکت‌کننده این نشست تاکید کردند که افغانستان در نبود یک دولت فراگیر به ثبات نخواهد رسید.