تعدادی از دیپلمات‌های کانادایی از دولت این کشور خواسته‌اند که از مردم افغانستان بیشتر حمایت کند. این دیپلمات‌ها نگران‌اند که در فضای دلسردکننده‌ای که در میان برخی از شهروندان کانادایی در قبال وضعیت افغانستان شکل گرفته است، دولت این کشور نیز حمایت از مردم افغانستان کاهش دهد. 

به گزارش شبکه خبری سی‌بی‌سی کانادا، دبورا لیون، سفیر سابق کانادا در افغانستان، می‌گوید، برای پیدا کردن مسیری به سوی افغانستان، باید مبارزه کرد: «اما ما نباید میدان را تخلیه کنیم، و هرچند این مسیر مملو از دشواری است، کانادا باید در میدان باقی بماند، زیرا داستان افغانستان هنوز خاتمه نیافته است.» 

دبورا لیون که از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ سفیر کانادا در افغانستان بود و از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ نیز در مسند نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در افغانستان فعالیت کرده است، می‌گوید: «از زمانی که طالبان قدرت را در افغانستان به دست گرفته‌اند، وضعیت به شدت نگران‌کننده شده است. زنان در بدترین شرایط ممکن قرار گرفته‌اند و افغانستان به تنها کشوری در جهان بدل شده است که به دختران اجازه نمی‌دهد به مدرسه بروند و بیاموزند.»

به باور لیون، گروه‌های قومی خاصی نیز از جامعه و فعالیت‌های اقتصادی در افغانستان طرد می‌شوند و هرچند طالبان متعهد شده بودند که عفو عمومی اعلام می‌کنند و به کسی تعرض نخواهند کرد، گزارش‌ها حاکی از آن است که انتقام‌جویی‌هایی علیه مقام‌های دولتی و نظامی سابق صورت گرفته است. 

لیون می‌افزاید: «این وضعیتی نیست که هیچ‌یک از ما خواسته باشیم. در ۲۰ سال گذشته کار سختی به همت جامعه بین‌الملل برای بهتر شدن اوضاع در افغانستان انجام شد. حتی شهروندان کشور‌های مختلف جهان، فرزندان خود را به افغانستان فرستادند تا برای بهتر شدن وضع مردم تلاش کنند و برخی از آنان جان خود را نیز در این راه از دست دادند. همچنانکه مردم افغانستان ناامید شده‌‌اند، این مردم نیز وقتی می‌بینند که زحمت و خون و جانفشانی فرزندان آنان دارد به هدر می‌رود، مایوس می‌شوند.» به همین دلیل، لیون باور دارد که بسیار مهم است که کانادا و سایر کشورها به ارسال کمک به مردم افغانستان برای تهیه مواد اولیه، مانند غذا، سرپناه و دارو ادامه دهند. او همچنین معتقد است که برای یافتن راهی برای پیشرفت در افغانستان، باید با گروه طالبان وارد تعامل شد. او [خطاب به مسئولان] می‌گوید: «می‌توانید با آن‌ها ملاقات کنید، با آن‌ها کار کنید، با آن‌ها صحبت کنید، سعی کنید مسیر‌هایی میانی بیابید که به مردم افغانستان کمک کند؛ این چیزی است که همه ما برای آن تلاش می کنیم.»

 سفیر سابق کانادا در افغانستان می‌گوید که سازمان همکاری اسلامی نیز به شدت خواهان تغییر وضعیت در افغانستان است و سفیران کانادا در منطقه می‌توانند نقش بزرگی در یافتن راه‌هایی برای مداخله سازنده ایفا کنند.

به گفته لیون، مسیر‌های تازه‌ای برای حمایت از افغانستان در پاییز امسال ارائه می‌شود. پس از نشستی که در روسیه برگزار شد، کنفرانسی نیز در پیوند با حمایت از زنان افغان در مونترال برگزار می‌شود و گزارش ویژه در مورد افغانستان به سازمان ملل ارائه خواهد شد. 

در همین حال کین استنیکس، شهردار منطقه مک‌آدام که فرزند خود را در ۲۰۰۷ در افغانستان از دست داده است، می‌گوید که مردم دنیا از اقدامات نفرت‌انگیز طالبان در افغانستان دلسرد شده‌اند. او میل چندانی به ادامه کمک‌های کانادا به افغانستان ندارد، چون می‌پندارد که فرصت‌های ممکن را برای وضعیت بهتر، خود مردم افغانستان از دست دادند. اومی‌افزاید: «خیلی سخت است که ما آنقدر در آنجا هزینه کردیم تا دست‌آخر شاهد عقب‌نشینی باشیم. من فکر می‌کنم که مردم و دولت افغانستان فرصت تغییر داشتند، قدرت نظامی برای ایجاد این تغییر را داشتند، اما طالبان هم در داخل جامعه از طرفدارانی برخوردار بودند.» 

استنیکس طرفدار فعالیت [و احقاق حقوق] زنان و کسانی است که حامی نهاد‌های دموکراتیک‌اند، اما در عرصه ارسال کمک به افغانستان با احتیاط برخورد می‌کند. او می‌گوید: «آیا مطمئن هستید کمک‌هایی که به افغانستان می‌فرستید، در راستای تقویت جایگاه طالبان به مصرف نمی‌رسد؟ زیرا بیشتر آنان از غرب و فرهنگ غربی متنفرند». 

لیمه صمیم در اوت ۲۰۲۱، همزمان با سقوط افغانستان به دست طالبان، با خانواده ۹ نفره‌اش به کانادا رسید و آنجا مستقر شده است. او می‌گوید که طالبان همه چیز را از زنان گرفته‌اند و آنان حالا حتی اجازه خروج از خانه نیز ندارند. او می‌گوید که از زنان افغانستان حمایت می‌کند و خواهان آن است که جامعه جهانی، به‌ویژه کانادا، در این عرصه پیش‌قدم شود. او حتی نگرانی‌های استنیکس را هم در نظر دارد، اما می‌گوید که در افغانستان هنوز تعداد خیلی زیادی از مردم با طالبان و دیدگاه آنان مخالف‌اند، و کانادا می‌تواند با یافتن این افراد، زمینه کمک به مردم را بدون اینکه طالبان بتوانند از این کمک‌ها سوء‌استفاده کنند، مسیر کند. 

کانادا به‌تازگی اجازه داده است که نهاد‌های وابسته به این کشور بدون نگرانی از تحریم‌ها، کمک‌های کانادا به مردم افغانستان را در این کشور مدیریت کنند.