موسسه تحقیقات صلح نروژ و موسسه زنان، صلح و امنیت دانشگاه جورج تاون آمریکا، روز سه‌شنبه دوم آبان، شاخص «زنان، صلح و امنیت» سال ۲۰۲۳ را اعلام کردند. در این شاخص، دانمارک اولین و افغانستان آخرین کشور از لحاظ رفاه، امنیت و دسترسی زنان به عدالت در جهان شناخته شد.

در بررسی این شاخص وضعیت زنان در ۱۷۷ کشور جهان بررسی و به چند دسته تقسیم شد که افغانستان در آخرین دسته و نیز در آخرین ردیف این فهرست قرار گرفت. دلیل آن نیز زندانی بودن تعداد زیادی از زنان در افغانستان تحت سلطه طالبان طی دو سال گذشته اعلام شد.

در این گزارش آمده است: «از سال ۲۰۲۱، افغانستان در خصوص وضعیت زنان بدترین رتبه را در جهان داشته است. زنان افغان هر روز در حالی از خواب بیدار می‌شوند که هیچ شغلی ندارند، امکان هیچ نوع تحصیلی ندارند و در زندگی‌شان هیچ استقلالی ندارند.»

موسسه صلح نروژ و موسسه زنان، صلح و امنیت دانشگاه جورج‌تاون، اعلام کردند که این شاخص بر اساس داده‌های شناخته‌شده به منظور سنجش میزان مشارکت، عدالت و امنیت زنان در کشورهای جهان تهیه شده و برای سنجش وضعیت زنان در زمینه تحصیل، اشتغال، قوانین و خشونت‌های سازمان‌یافته از ۱۳ شاخص استفاده کرده است.

در گزارش اعلام این شاخص، به وضعیت وخیم زنان در افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان اشاره شده و آمده است: «این گزارش باید زنگ خطری برای رهبران جهان باشد که همه زنان افغانستان زندانی‌اند.»

افغانستان از سال ۲۰۲۱، پس از به قدرت رسیدن طالبان در این کشور، پیوسته در ردیف‌های آخر شاخص‌ها و فهرست‌های امنیت، رفاه و برابری در جهان قرار داشته است. دلیل آن نیز فرمان‌های ضد حقوق بشری و سرکوب‌کننده طالبان برای زنان است.

زنان و دختران در افغانستان در دو سال گذشته به طور کامل از رفتن به مدرسه، دانشگاه و هر گونه مراکز آموزشی منع شده‌اند. علاوه بر این، مشارکت در سیاست و اقتصاد، دسترسی به عدالت و ساختارهای قضایی سالم و حتی دسترسی به امکانات عادی زندگی مانند مکان‌های تفریحی، ورزشگاه و فعالیت‌های اجتماعی نیز برای آنان قدغن شده است.

با توجه به این وضعیت، شاخص جدید زنان، صلح و امنیت یک بار دیگر افغانستان را در آخرین رده و پس از یمن و آفریقای جنوبی قرار داد. جالب است که آمریکا، به عنوان بزرگ‌ترین دموکراسی جهان، نیز در دسته نخست این شاخص قرار ندارد  بلکه در دسته دوم و در ردیف ۳۷ جای گرفته است.

در گزارش موسسه تحقیقات صلح نروژ آمده است: «این شاخص نشان می‌دهد جوامعی که زنان در آن به‌خوبی عمل می‌کنند، صلح‌آمیزتر، دموکراتیک‌تر، مرفه‌تر و برای سازگاری با آثار تغییرات اقلیمی آماده‌ترند.»

در همین حال، ملان ورویر، مدیر اجرایی موسسه زنان، صلح و امنیت دانشگاه جورج تاون، در این گزارش گفت که جهان درگیر جنگ‌های فزاینده‌ است و «در عین حال، اقتدارگرایی با هدف عقب راندن پیشرفت زنان افزایش یافته است». او تاکید کرد که این شاخص یادآوری می‌کند «بین رفاه زنان و رفاه ملت‌ها رابطه مستقیمی وجود دارد و سرمایه‌گذاری در پیشبرد برابری جنسیتی سرمایه‌گذاری برای صلح، امنیت و رفاه است».

بر اساس این شاخص، کشورهای جهان از نظر رفاه زنان وضعیتی ناهماهنگ دارند، به طوری که در برخی کشورها زنان امنیت موردنیاز را دارند اما از برابری و دسترسی به عدالت محروم‌اند یا فرصت‌های شغلی و تحصیلی برای آنان محدود است. اما در بعضی کشورها مانند افغانستان اوضاع از تمام جهات وخیم است.