بانک مرکزی افغانستان زیر سلطه طالبان از آتش زدن اسکناس‌هایی به ارزش ۴۲۰ میلیون و ۸۳۱ هزار افغانی به‌دلیل «مندرس شدن» (کهنه شدن) خبر داد. در اطلاعیه این بانک، که روز چهارشنبه ۳ آبان منتشر شد، آمده است که این اسکناس‌ها در جنوب افغانستان و در شهر قندهار با حضور مسئولان بانک مرکزی و نمایندگان شماری از نهادهای رژیم این گروه به آتش کشیده شد.

در این اطلاعیه، به‌نقل از نوراحمد آغا، معاون اول بانک مرکزی افغانستان، آمده است که از سه ماه پیش، اسکناس‌های جدید وارد بازار افغانستان شده است و به همین دلیل، روند جمع‌آوری اسکناس‌های «مندرس شده» که دیگر قابل استفاده نیستند آغاز شده است.

نور احمد آغا از افراد ارشد طالبان است که در فهرست تحریم‌های آمریکا و سازمان ملل متحد قرار دارد. او متهم است که در سال‌های جنگ طالبان با دولت پیشین افغانستان، از حمله‌های انتحاری و عملیات تهاجمی و فعالیت‌های مرگ‌بار طالبان در شهرها حمایت مالی می‌کرده است.

در ماه‌های نخست سلطه طالبان بر افغانستان در ۲۰۲۱، مقام‌های آمریکا از طالبان خواستند که در امور بانک مرکزی افغانستان مداخله نکنند تا این بانک از تحریم‌های بین‌المللی در امان بماند، اما طالبان مسئولان پیشین این بانک را از کار اخراج کردند. مسئولیت رهبری بانک مرکزی اکنون بر عهده ملا هدایت‌الله بدری است. هدایت‌الله و نور احمد آغا هیچ‌گونه تحصیلات رسمی در رشته بانک‌داری و امور مالی ندارند و در مدرسه‌های دینی پاکستان درس خوانده‌اند.

با وجود اینکه بانک مرکزی طالبان را افراد مورد تحریم دولت آمریکا و سازمان ملل متحد اداره می‌کنند، وزارت خزانه‌داری آمریکا سال گذشته قرارداد چاپ اسکناس‌های جدید برای افغانستان را تسهیل کرد. این قرارداد را بانک مرکزی افغانستان با دو شرکت در لهستان و فرانسه امضا کرد.

در این قراردادها در مورد چاپ ۲۰ میلیارد افغانی اسکناس جدید برای تامین نیاز بازار افغانستان توافق شده است و در این مدت، چند محموله از اسکناس‌های چاپ‌شده به کابل فرستاده شده است.

شاه‌محمد محرابی، از اعضای شورای عالی بانک مرکزی افغانستان، در نوامبر سال گذشته از رسیدن نخستین بسته از اسکناس‌های تازه به کابل خبر داد، اما پس از آن، طالبان در مورد اینکه چه مبلغی چاپ شد و به کابل رسید خبری منتشر نکردند. اکنون که طالبان روند جمع‌آوری و آتش زدن اسکناس‌های فرسوده در بازارهای افغانستان را آغاز کرده‌اند، مشخص نیست که نیاز بازار آن کشور برای اسکناس‌های جدید به‌دقت برآورده شده است یا خیر.

تا یک‌ سال پیش، بسیاری از شهروندان افغانستان از اینکه بانک‌ها به آنان اسکناس‌های فرسوده می‌دادند و مغازه‌داران از گرفتن آن خودداری می‌کردند شاکی بودند.

پیش از امضای توافق‌نامه چاپ اسکناس‌های جدید میان رژیم طالبان و شرکت‌های چاپ اسکناس در لهستان و فرانسه، توماس وست، فرستاده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان، خبر داده بود که دولت آمریکا در تلاش است تا امکان چاپ اسکناس‌ جدید برای افغانستان را فراهم کند. با وجود اینکه مقام‌های دولت آمریکا بارها از مستقل نبودن بانک مرکزی افغانستان انتقاد کرده‌اند، در دو سال گذشته میان مسئولان این بانک و نمایندگان آمریکا در قطر بارها ملاقات‌هایی در مورد چگونگی حفظ ارزش ارز ملی در افغانستان صورت گرفته است.

آمریکا، که بزرگ‌ترین کمک‌کننده به افغانستان زیر سلطه طالبان است، از مقاومت مسلحانه در برابر رژیم این گروه حمایت نمی‌کند و مقام‌های آن کشور پیوسته بر تعامل دولت‌های جهان با رژیم طالبان تاکید می‌کنند.