سرطان تیروئید، بیماری پارکینسون، جذام، یا کاهش توان بدنی بعد از سکته مغزی- این‌ها فقط چند مورد از بیماری‌های غیرقطعی است که شایعه شده در سال‌های اخیر رهبر روسیه به آن‌ها مبتلا شده است.

این هفته، کرملین به‌اجبار این شایعه را که ولادیمیر پوتین در اتاق خوابش دچار ایست قلبی شد تکذیب کرد، آن هم چند ماه بعد از آنکه مجبور شد انکار کند که او خودش را کثیف کرده است.

پوتین از زمان به قدرت رسیدن در سال ۱۹۹۹ نشان داد که یکی از بدنام‌ترین سیاستمداران تاریخ معاصر است که روسیه را به‌شدت زیر سلطه‌اش درآورده است.

دوره کنونی زمامداری او قرار است سال آینده به پایان برسد، اما با توجه به تغییرات گسترده‌ای که در سال ۲۰۲۰ در قانون اساسی انجام شد، او می‌تواند تا سال ۲۰۳۶ بر روسیه حکومت کند.

از زمان تهاجم پوتین به اوکراین و از دست دادن ده‌ها هزار تن از نیروهایش، پیامدهای این قمار نظامی‌ او باعث شد برای نخستین‌ بار در دوره ۲۰ ساله رهبری‌اش، شکاف‌هایی پدید آید. گمانه‌زنی‌های فراوانی مطرح شده است حاکی از آنکه حال این دیکتاتور سالخورده رو به وخامت است و آینده روسیه بعد از مرگ او نامشخص است.

در ماه ژوئن، پس از آنکه متحد سابقش یوگنی پریگوژین شورش مسلحانه‌ای به راه انداخت و از نیروهایش خواست به مسکو بروند و فرماندهی نظامی روسیه را سرنگون کنند، او با بزرگ‌ترین تهدید برای تسلطش بر قدرت مواجه شد.

پریگوژین، که زمانی با عنوان «آشپز پوتین» شناخته می‌شد، پس از حمله [روسیه] به اوکراین در مقام رئیس شرکت پیمانکاری خصوصی نظامی واگنر صاحب نفوذ زیادی شد. انتقاد فزاینده او از رهبری نظامی [پوتین]، او را به تهدیدی مسلم برای رژیم پوتین بدل کرد و این دیکتاتور با تاکید اعلام کرد «خیانت» و «پیمان‌شکنی» او عواقب سختی خواهد داشت.

پریگوژین درست دو ماه بعد از شورش نافرجامش، زمانی که سوار بر هواپیما از مسکو به سنت پترزبورگ می‌رفت، در شرایطی مرموز جان باخت.  

هرچند این مخالفت تند با رهبر روسیه به‌سرعت خنثی شد، اما درباره آینده رهبری آن کشور و افرادی که منتظرند جانشین رهبر مستبدشان شوند سوال‌هایی پیش آمده است.

خانواده

خانواده پوتین، برخلاف دیگر دیکتاتورهای طول تاریخ، نامزد جایگزینی او نیستند و درمورد رابطه آن‌ها با رئیس‌جمهوری روسیه اطلاعات بسیار اندکی وجود دارد.

معروف است که پوتین زندگی شخصی‌اش را مخفی نگه می‌دارد. او در ازدواجش ۳۰ ساله‌اش با لیودمیلا شکربنوا، مهمان‌دار هواپیما، در سال ۲۰۱۳، در پی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر رابطه خارج از ازدواجش با آلینا کابانوا، قهرمان پیشین ژیمناستیک، آن ازدواج به طلاق انجامید.

مشخص نیست که پوتین بعد از جدایی از شکربنوا صاحب چند فرزند شده است، اما از او دو دختر دارد: ماریا ورونتسووا ۳۶ ساله و کاترینا تیخونووا ۳۵ ساله.

هیچ‌یک از آن‌ها در سیاست دخالتی ندارند و پوتین در حالی‌ که از بردن نام نوه‌هایش در جمع خودداری می‌کرد، به یک خبرنگار گفت: «موضوع این است که نمی‌خواهم آن‌ها مثل شاهزاده‌های سلطنتی بزرگ شوند؛ می‌خواهم طوری بزرگ شوند که آدم‌های معمولی باشند.»

او در جریان یکی از معدود مصاحبه‌های [زندگی] خصوصی‌اش در ۲۰۱۵، در مورد دخترانش گفت: «دخترانم در روسیه زندگی می‌کنند و فقط در روسیه تحصیل کرده‌اند. به آن‌ها افتخار می‌کنم. آن‌ها به سه زبان خارجی تسلط کامل دارند. هیچ‌وقت درباره خانواده‌ام با کسی حرف نمی‌زنم.»

میخائیل میشوستین

در صورت مرگ یا کناره‌گیری ناگهانی پوتین، شورای فدراسیون روسیه ۱۴ روز فرصت دارد که در روسیه انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری اعلام کند. اگر چنین نکند، کمیسیون مرکزی انتخابات برگزاری انتخابات را اعلام می‌کند و در این مدت، میخائیل میشوستین، نخست‌وزیر، رئیس‌جمهوری موقت خواهد شد.

با این حال، با توجه به محبوب نبودن او نزد حلقه نزدیکان «بله قربان‌گو» پوتین، برخی بعید می‌دانند که او جایگزینی دائم شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، میشوستین «وظیفه ناخوشایند نجات اقتصاد را بر عهده دارد، اما در مورد جنگ روسیه و اوکراین دخالتی نداشته است» و به گفته منابع نزدیک به کرملین، او از نیت‌های پوتین برای حمله همه‌جانبه [به اوکراین] اطلاع نداشته است.

دکتر مارک گلیوتی در گفت‌وگو با ایندیپندنت گفت: «طبق قانون اساسی [روسیه]، در زمان مرگ یا از کار افتادگی رئیس‌جمهوری، او [نخست‌وزیر] بر مسند می‌نشیند. او یک گزینه تکنوکرات قدیمی است. به نظرم چنین خواهد شد، اما نامزدهای مناسب دیگری نیز برای این مقام وجود دارد.»

دیمیتری مدودف

دیمیتری مدودف، که او را از نزدیک‌ترین متحدان پوتین می‌دانند، نیز یکی از جانشینان احتمالی او معرفی شده است. او پیش‌تر، از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۲، رئیس‌جمهوری بود، پیش از آنکه در توافقی که بعدا مشخص شد از پیش صورت گرفته بود، از این سمت کناره‌گیری کند.

زمانی که غرب او را فردی میانه‌رو در کرملین می‌شناخت، به‌عنوان پلیس بد پوتین شهرت یافت و اوکراینی‌ها را «سوسک» نامید و تهدیدهای هسته‌ای خصمانه‌تری را مطرح کرد.

او که سابق بر این استاد حقوق بود، از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ سمت نخست‌وزیری را به عهده داشت و سپس معاون رئیس شورای امنیت روسیه شد.

با این حال، می‌گویند این همه سال ایفای نقش مطیع در حکومت پوتین به توانایی‌اش برای تثبیت قدرتش در میان نخبگان روسیه ضربه زده است.

سرگئی کرینکو

از دیگر نام‌هایی که برای به‌ دست گرفتن سکان رهبری ذکر می‌شود می‌توان به سرگئی کرینکو اشاره کرد که از سال ۲۰۱۶ معاون اول رئیس ستاد [نیروهای مسلح] بوده است و در حلقه نزدیکان پوتین یکی از نزدیک‌ترین‌ها به‌شمار می‌رود.

او، که در الحاق جدید سرزمین‌های اوکراینی دخالت داشته است، به نظر می‌رسد به رئيس‌جمهوری دسترسی روزانه دارد و با همه بازیگران اصلی در میان نخبگان سیاسی روسیه روابط خوبی حفظ کرده است.

با این حال، دکتر گلیوتی گفت که او با نادیده گرفتن فرصتش برای حضور در خط مقدم سیاست روسیه، در سمت «عامل پشت پرده»‌ عملکرد بهتری داشته است.

سرگئی شویگو

سرگئی شویگو با اینکه یکی از بانفوذترین مردان روسیه است، با توجه به مسیر حقارت‌آمیز جنگ اوکراین دیگر گزینه محتملی برای جانشینی پوتین به‌شمار نمی‌رود. این وزیر دفاع زمانی به‌عنوان محبوب‌ترین سیاستمدار پس از پوتین انتخاب شده بود، به رهبر خوددار کنونی نزدیک است و اغلب تعطیلات تابستان را با هم می‌گذرانند.

دکتر گلیوتی می‌گوید: «پیش از تهاجم، به‌طور قطع می‌گفتم شویگو؛ اما با این تهاجم، نامش خدشه‌دار شده است.»

«او هنوز از حمایت و اعتماد زیاد مردم برخوردار است و عامل پشت پرده فوق‌العاده‌ای است. شاید روزهایی که می‌توانست رئیس‌جمهوری شود سر آمده باشد، اما در انتخاب رئیس‌جمهوری آینده هنوز می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.»

نیکلای پاتروشف

پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه، پوتین را از زمانی که با هم در کاگ‌ب کار می‌کردند می‌شناسد و یکی از استراتژیست‌های اصلی هر دو تهاجم سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۲۲ به اوکراین بوده است.

طبق گزارش‌ها، این مرد ۷۱ ساله «یکی از معدود کسانی است که پوتین به حرفش گوش می‌دهد»، و شایع شده که پسرش دیمیتری نیز، به‌دلیل موقعیتش در مقام وزیر کشاورزی، ممکن است جانشین احتمالی پوتین باشد.

دیگر پیشنهادها[ی جانشینی پوتین] شامل سرگئی سوبیانین، شهردار مسکو، الکسی دیومین، محافظ سابق، و دمیتری کوزاک، رئيس دفتر [کرملین] هستند.

دکتر گلیوتی گفت: «این فرد [رئیس‌جمهوری جانشین پوتین] باید کسی باشد که بتواند ائتلافی ایجاد کند، کسی که هم نزد تکنوکرات‌ها و هم نزد امنیتی‌های بانفوذ پذیرفته باشد. به احتمال زیاد، دقیقا به‌دلیل نیاز به ایجاد ائتلاف، او یکی از این افراد کله‌گنده نخواهد بود.»

«به نظر من، درواقع نظام روسیه با این بحران بسیار تند و سریع کنار می‌آید و نخبگان سیاسی بعدی را خواهیم دید که خواهان پایان جنگ اوکراین و رویارویی با غرب خواهند بود. به‌احتمال زیاد، پوتین را قربانی همه این اشتباه‌ها خواهند کرد.»