مبهم ماندن ۹۰ درصد پرونده‌های قتل و خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان

در نزدیک به دو دهه گذشته، ۱۲۸ خبرنگار در افغانستان کشته شده‌اند

خبرنگاران افغان در جریان نشست خبری یک مقام طالبان در کابل-WAKIL KOHSAR/AFP

مرکز خبرنگاران افغانستان روز چهارشنبه ۱۰ آبان در گزارشی نوشت که در دو دهه گذشته، در رسیدگی به بیشتر از ۹۰ درصد جرایم و خشونت‌ها علیه خبرنگاران در افغانستان، عدالت تامین نشده است. این نهاد، که گزارشی از خشونت‌های صورت‌گرفته علیه خبرنگاران در افغانستان را به مناسبت روز جهانی «پایان دادن به معافیت از مجازات در جنایت علیه خبرنگاران» منتشر کرد، نوشت خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان ادامه دارد و از سال ۲۰۰۱ میلادی تا کنون ۱۲۸ خبرنگار در افغانستان کشته شده‌اند.

سازمان ملل متحد روز دوم نوامبر را روز جهانی «پایان دادن به معافیت از مجازات در جنایت علیه خبرنگاران» نامیده است. در این روز، بر محافظت از خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها، حمایت از آزادی بیان، و تقویت ارزش‌های دموکراسی تاکید می‌شود.

در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان آمده است: «اطلاعات مقدماتی در مورد رخدادهایی که منجر به جان باختن خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای شده است نشان می‌دهد که طالبان در ۶۰ مورد و داعش در ۳۹ مورد مظنون یا متهم به قتل خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای در افغانستان‌اند.» مقام‌ها و نیروی پلیس دولت پیشین افغانستان و نیروهای ناتو نیز به چند مورد قتل خبرنگاران در افغانستان متهم‌اند، اما جزئیات این پرونده‌ها نیز مانند بیش از ۹۰ درصد پرونده‌های قتل و خشونت علیه خبرنگاران در افغانستان مبهم است.

براساس اطلاعات این نهاد، در دو سال سلطه مجدد طالبان بر افغانستان، سه خبرنگار در آن کشور کشته شده‌اند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مرکز خبرنگاران افغانستان از رژیم طالبان خواست که «محدودیت‌های شدید اعمال‌شده علیه رسانه‌های آزاد و خبرنگاران» را که زمینه‌ساز خشونت علیه خبرنگاران است لغو کند و اجازه دهد  که بر مبنای قانون رسانه‌های همگانی، خبرنگاران در فضای آزاد و بدون ترس و خودسانسوری فعالیت کنند.

طالبان پس از بازگشت به قدرت در ۲۰۲۱ محدودیت‌های گسترده‌ای علیه رسانه‌ها و خبرنگاران وضع کردند. در نتیجه، خبرنگاران و رسانه‌های داخل افغانستان حق انتشار مطلبی در مورد مخالفان و منتقدان طالبان ندارند و در محتوا و مطالبی که منتشر می‌کنند نباید از طالبان انتقاد کنند.

در دو سال گذشته، شماری از تحلیلگران و کارشناسان رسانه‌ای به اتهام تبلیغ علیه نظام بازداشت و شکنجه شده‌اند. طالبان همچنین به زنان مجری در رسانه‌های تصویری دستور دادند که صورتشان را بپوشانند. پحش موسیقی در رادیو و تلویزیون و همچنین پخش سریال‌هایی که در آن‌ها زنان نقش بازی می‌کنند منع شده است.

اداره استخبارات (اطلاعات) و وزارتخانه‌های امر به معروف و نهی از منکر و معاونت وزارت اطلاعات و فرهنگ رژیم طالبان نظارت مستقیم بر فعالیت رسانه‌ها دارند و اعضای این گروه به‌عنوان کارشناس در بحث‌های سیاسی شرکت می‌کنند.

در نتیجه محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان علیه رسانه‌ها، نزدیک به ۴۰ درصد از رسانه‌های چاپی، آنلاین، تصویری، و رادیویی در دو سال گذشته از فعالیت بازمانده‌اند. شماری از این رسانه‌ها به‌علت کمبود منابع اقتصادی و بودجه از ادامه فعالیت دست کشیدند، اما شماری دیگر به‌دلیل نارضایتی از محدودیت‌های وضع‌شده به فعالیتشان پایان دادند. اوایل اکتبر، طالبان در دایکندی به دفتر یکی از رسانه‌ها به نام رادیو نسیم هجوم بردند و ضمن بازداشت کردن سه نفر از مسئولان و کارمندان این رسانه، تجهیزات آن را با خود بردند.

سلطان‌علی جوادی، مدیر رادیو نسیم-facebook.com/sultanali.jawadi
 

سلطان‌علی جوادی، مدیر رادیو نسیم، که تنها رسانه آزاد در دایکندی بود، اکنون در زندان طالبان است و از وضع او اطلاعی در دست نیست.

با وجود اعتراض‌های گسترده به محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان علیه رسانه‌ها و همچنین محکوم کردن این محدودیت‌ها از سوی نهادهای مدافع رسانه‌ها، طالبان گامی برای لغو این محدودیت‌ها برنداشته‌اند و تاکید کرده‌اند که رسانه‌ها باید در چهارچوب شریعت اسلام فعالیت کنند. مسئولان رژیم طالبان همچنین بارها خطاب به مدیران رسانه‌ها گفته‌اند که باید در راستای تحکیم و پایداری نظام (طالبان) فعالیت کنند و از نشر محتوا علیه این گروه و برخلاف دیدگاه‌هایش خودداری کنند.