شوراهای پناهندگان نروژ و دانمارک و کمیته بین‌المللی نجات، روز پنجشنبه ۱۱ آبان، هم‌زمان با دومین روز آغاز روند اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان، از افزایش سریع میزان بازگشت مهاجران به افغانستان و وضعیت بد انسانی در مرزهای میان دو کشور خبر دادند.
این سازمانها اعلام کردند که در روزهای اخیر میزان ورود افراد از مرز پاکستان به افغانستان بین ۹ تا ۱۰هزار نفر در روز است و از آنجایی که زیربناها و منابع کافی برای خدمات‌رسانی وجود ندارد، این مهاجران وضعیت هولناکی را در مرزها تجربه می‌کنند.
این سه سازمان با هشدار شدید درباره وقوع یک بحران انسانی جدید در افغانستان، از کشورهای جهان خواستند برای مقابله با این بحران، کمک مالی اضافی در نظر بگیرند و نیز از کشورهای همسایه افغانستان خواستند تا به حمایت و پناه دادن به مهاجران افغان تا زمانی که شرایط در کشورشان ایمن و پایدار شود، ادامه دهند.
شورای پناهندگان نروژ در بیانیه‌‌ای اعلام کرد: «شرایط ورود مهاجران به افغانستان وخیم است، به‌طوری که بسیاری از آن‌ها سفرهای طاقت‌فرسای چند روزه را تحمل کرده‌اند، در معرض عوامل مختلف قرار گرفته‌اند و اغلب مجبور شده‌اند در ازای انتقال به مرز از دارایی خود جدا شوند.»
در روزهای اخیر، مقام‌های طالبان نیز موضوع از دست دادن دارایی‌های مهاجران را به‌طور گسترده مطرح کرده‌اند. در تازه‌ترین مورد، امیرخان متقی، وزیر خارجه گروه طالبان، در ملاقات با رزا اوتونبایوا، رئیس هیئت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما)، با اشاره به آزار و اذیت مهاجران افغان به دست نیروهای امنیتی پاکستان حین خروج از این کشور، گفت: «نیروهای دولت پاکستان به خانه‌های مهاجران حمله می‌کنند و پول نقد آنان را با خود میبرند. آنان حتی به مهاجران اجازه نمی‌دهند که خودروها و برخی اموال منقولشان را از مرز خارج کنند.»
وزیر طالبان همچنین گفت که مهاجران افغان در گذرگاه‌های مرزی بدون هیچ‌گونه خدماتی، برای ساعت‌ها در شرایط بد منتظر می‌مانند و هیچ رسیدگی به آنان صورت نمی‌گیرد - @QaharBalkhi/X
پس از آن‌که مهلت دولت پاکستان برای خروج داوطلبانه مهاجران افغان در ۳۱ اکتبر به پایان رسید، هزاران مهاجر افغان که مدارک قانونی اقامت نداشتند، از اول نوامبر به مرزها هجوم بردند تا قبل از بازداشت به دست پلیس پاکستان، از این کشور خارج شوند. بر اساس گزارش دولت پاکستان، از مجموع بیش از چهار میلیون مهاجر افغان مستقر در این کشور، ۱.۷ میلیون نفر مدارک قانونی ندارند و قرار است در این روند که از اول نوامبر ۲۰۲۳ آغاز شده است از کشور اخراج شوند.
در همین حال، سازمان‌های امدادرسان که تیم‌هایشان در مناطق مرزی حضور دارند، در مورد چشم‌انداز آینده و ادغام مجدد بازگشت‌کنندگان در جامعه افغانستان، به‌شدت ابراز نگرانی کرده‌اند.
نیل ترنر، مدیر کشوری شورای پناهندگان نروژ در افغانستان، گفت: «افزایش اخیر افغان‌هایی که از پاکستان بازگشته‌اند، منابع ما و زیرساخت‌های شکننده در افغانستان را تحت‌الشعاع قرار داده است. مردم در وضعیت وحشتناکی در افغانستان به سر میبرند و ما عمیقا در مورد رفاه آن‌ها و همچنین فشاری که بر تلاش‌های بشردوستانه ما وارد می‌کند، نگران هستیم.»
مهاجران افغان با ساعت‌ها پیاده‌روی در مسیر مرز، وارد افغانستان می‌شوند - AFP
شورای پناهندگان نروژ نوشته است که در طرح منطقه‌ای واکنش به پناهندگان برای حمایت از ۷.۳ میلیون شهروند افغان که به کشورهای همسایه مهاجرت کرده‌اند، ۶۱۳ میلیون دلار درخواست شده که تاکنون تنها ۱۵.۴ درصد آن برای رفع نیازها تامین شده است.
ضیا مایار، مدیر موقت شورای پناهندگان دانمارک در افغانستان، نیز با تایید این مطلب گفت: «تیم‌های ما در صحنه شاهد استیصال کسانی هستند که به کشوری بازگشته‌اند که با چالش‌های بزرگ دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و خانه یا زمینی برای بازگشت به آن وجود ندارد. مردم افغانستان به حمایت بیشتر نیاز دارند. در زمانی که بودجه به‌شدت در حال کاهش است.»
این سازمانها با تاکید بر سرنوشت و آینده مهاجرانی که یک‌باره و سیل‌آسا از پاکستان به افغانستان سرازیر می‌شوند ابراز نگرانی کرده‌اند. به گفته سلما بن عیسی، مدیر کشوری کمیته بین‌المللی نجات در افغانستان، وخامت اوضاع به این دلیل است که بیش از شش میلیون آواره داخلی هم‌اکنون در این کشور حضور دارند و «بیش از یک میلیون دیگر که قرار است از پاکستان بازگردند، با آینده تاریکی روبرو خواهند شد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سازمان‌های امدادرسان هشدار داده‌اند که اگر راه‌حل‌های پایدار از‌جمله کمک‌های توسعه‌ای که اکنون در افغانستان قطع شده‌اند، از سر گرفته نشوند، تاثیرات دهه‌ها جنگ، آفات طبیعی و بحران اقتصادی در دو سال گذشته، فاجعه انسانی را در این کشور رقم خواهد زد.
طرح بازگشت اجباری مهاجران افغان از پاکستان در یک ماه گذشته بارها با انتقاد سازمان ملل متحد و سازمان‌های امدادرسان و مدافع حقوق بشر روبرو شد. این سازمانها بارها از دولت پاکستان خواستند که در شرایط دشوار کنونی در افغانستان، از اخراج مهاجران افغان دست بردارد. اما مقام‌های دولت پاکستان تاکید کردند که در تلاش برای تامین امنیت این کشور، مهاجران غیرقانونی را از پاکستان اخراج می‌کنند.
آغاز این روند در آستانه فصل سرما، با بحران بزرگ ناشی از زلزله ویرانگر در غرب افغانستان و همچنین کاهش شدید بودجه برای کمک‌های بشردوستانه هم‌زمان شده است. به گزارش سازمان ملل، تاکنون تنها ۳۶ درصد درخواست ۳.۲ میلیارد دلاری برای کمک به بیش از ۲۹ میلیون نفر در سراسر کشور تامین شده است.
