در پی تصویب کلیات لایحه «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه» در مجلس، یک نماینده مجلس هدف جمهوری اسلامی از این توافق را کنترل بیش از پیش پلتفرم‌ها و رسانه‌های اجتماعی و «واردات تجهیزات شنود» از روسیه دانست. هم‌زمان، یک نماینده دیگر در مورد افزایش سلطه اطلاعاتی و امنیتی روسیه بر ایران هشدار داد.

مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه ۱۹ آذر کلیات لایحه دولت ابراهیم رئیسی با عنوان «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه» را با ۱۸۰ رای موافق، ۲۷ رای مخالف، و ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۲۹ نماینده حاضر تصویب کرد.

هدف این لایحه ۹ ماده‌ای، که سه روز پس از سفر ابراهیم رئیسی به مسکو به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، «مبارزه با تهدیدات و تقویت امنیت اطلاعات، مبارزه با جرایم ارتکابی در حوزه استفاده از فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات، کمک‌های فنی و فناوری و همکاری بین‌المللی» عنوان شده است.

جلال محمودزاده، نماینده مجلس شورای اسلامی، روز چهارشنبه ۲۲ آذر با تاکید بر آنچه «مبهم بودن متن این لایحه» خواند، به سایت خبری دیده‌بان ایران در تهران گفت: «اطلاعات این لایحه مبهم و خام است. کمیسیون ویژه آن را تصویب کرده و بدون اینکه اطلاعات جزئی را به نمایندگان ارائه دهند، آن را در مجلس تصویب کردند.»

این نماینده مجلس ضمن تاکید بر اینکه به این توافق‌نامه رای منفی داده است، گفت که مقام‌های مجلس به دلایل نامعلوم «جزئیات این موافقت‌نامه» را در اختیار نمایندگان قرار نداده‌اند.

محمودزاده هم‌زمان تاکید کرد که این توافق می‌تواند به‌معنای همکاری جمهوری اسلامی ایران با روسیه برای «وارد کردن تجهیزاتی برای شنود و کنترل اطلاعات مردم» ایران باشد.

این نماینده مجلس گفت: «روسیه در بحث کنترل پلتفرم‌ها سابقه دیرینه دارد. من در جریان جزئیات این موافقت‌نامه نیستم، اما می‌توانیم بگوییم این امر در آینده زمینه همکاری» برای واردات تجهیزات شنود و کنترل اطلاعات مردم ایران خواهد شد.

حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مجلس، نیز پیش‌تر، در روز یکشنبه، در جریان بررسی لایحه «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه»، در اخطاری در مورد پیامد این توافق‌نامه در «سلطه‌گری امنیتی روسیه بر ایران» هشدار داد و گفت: «چندین بار متن این موافقت‌نامه را مطالعه کردم، اما در آن اشکالاتی وجود دارد که می‌تواند منجر به سلطه‌گری نسبت به کشور ما به‌ویژه در حوزه امنیتی شود.»

حاجی دلیگانی با بیان اینکه «در جایی از این موافقت‌نامه آمده است که ایران و روسیه می‌توانند اطلاعات مربوط به هم را به کشور ثالث بدهند»، افزود: «اگر قرار باشد اطلاعاتی از ما در اختیار طرف ثالث قرار گیرد، چرا ما خودمان آن را ندهیم.»

این نماینده مجلس همچنین هشدار داد که «واژگانی در این موافقت‌نامه آمده که با تعاریف بین‌المللی در تضاد است»، اما به‌صراحت به این واژگان اشاره نکرد.

غلامرضا نوری قزلجه، یکی دیگر از نمایندگان مجلس، نیز در جریان مخالفت با کلیات این توافق‌نامه در صحن مجلس گفت: «در دنیای امروز اطلاعات یک کشور بسیار حائز اهمیت است. یعنی هرچه یک کشور در حوزه امنیت اطلاعات گام بردارد به نفعش است.» او افزود: «در حوزه امنیتی، با هیچ کشوری تعارف نداریم و این دوست یا دشمن نمی‌شناسد.»

این نماینده مجلس در ادامه گفت که «درست است که ما باید ارتباط خود را با سایر کشورها توسعه دهیم، اما باید منافع ملی را در نظر بگیریم»، ضمن اینکه «برخی از مفاد این موافقت‌نامه برخلاف قانون اساسی است.»

به گفته ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه» با هدف «همکاری دو طرفه در حوزه امنیت اطلاعات» به تصویب رسیده است.

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس با تاکید بر اینکه «این موافقت‌نامه در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه موثر است» و بخشی از این موافقت‌نامه نیز مربوط به «حملات سایبری و تهدیداتی است که در داخل فضای سایبری علیه روسیه و ایران وجود دارد» گفت که در این توافق‌، برای مقابله با این تهدیدها، «تدابیری برای دفاع مشترک» مشخص شده است.

مهرداد گودرزوند چگینی، از نمایندگان حامی «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه»، آن را بخشی از توافق‌نامه ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران با روسیه خوانده است.

این نماینده مجلس عنوان کرد که روسیه و ایران «دوستان و دشمنان مشترکی دارند» و «در این موافقت‌نامه بر حمایت از منافع اطلاعاتی مشترک بین دو کشور» تاکید شده است.

هم‌زمان، سایت خبری تابناک در گزارشی هدف از «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه» را تشدید «فیلترینگ در ایران» عنوان کرد و نوشت که حتی پیش از «قطعی شدن» این موافقت‌نامه نیز «مدتی است که ایران و روسیه در این خصوص همکاری‌هایی با یکدیگر» داشته‌اند.

در لایحه «موافقت‌نامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین ایران و روسیه» از «دست زدن به اقدامات ناقض حاکمیت، امنیت و تمامیت ارضی کشورها»، «انتشار اطلاعات زیان‌بار برای نظام‌های اجتماعی‌-سیاسی و اجتماعی‌-اقتصادی دو کشور»، «دخالت در امور داخلی دولت‌ها»، «اختلال در نظم عمومی»، «برافروختن خصومت بین اقوام»، «بی‌ثبات کردن اوضاع سیاسی، اجتماعی و اقتصادی داخلی»، و «دخالت در اداره دولت» به‌مثابه «تهدید علیه امنیت اطلاعات» یاد شده است.

در این توافق‌نامه همچنین آمده است که ایران و روسیه برای مقابله با این تهدیدها به «تبادل اطلاعات بین نهادهای ذی‌صلاح دولت‌های طرف‌ها در حوزه امنیت اطلاعات» خواهند پرداخت و ضمن «کمک در حوزه‌های انتقال دانش و فناوری اطلاعات، ظرفیت‌سازی، توسعه ظرفیت‌ها و آموزش»، «امکان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های امنیت اطلاعات» را نیز در دستور کار خود قرار می‌دهند.

محمدرضا صباغیان، نماینده مجلس، در جریان بررسی این توافق، با اشاره به «اهمیت امنیت سایبری»، در مورد نحوه استفاده روسیه از این موافقت‌نامه هشدار داد و گفت: «درست است که در حال حاضر ما با روسیه رابطه دوستانه‌ای داریم، اما تاریخ نشان داده هر وقت که مسائل روسیه در اروپا رفع می‌شود، در روابط خود با کشورهای همسایه تغییر موضع می‌دهد.»