قدرتهای غربی روز دوشنبه ۱۸ دسامبر (۲۷ آذر) پس از نشست شورای امنیت درباره نقض قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی جمهوری اسلامی، ایران را به توسعه و آزمایش موشکهای بالیستیک، انتقال صدها فروند هواپیمای بدون سرنشین به روسیه و غنیسازی اورانیوم تا سطح بیسابقه ۶۰ درصدی متهم و اعلام کردند که همه این موارد نقض قوانین است.
به گزارش آسوشیتدپرس، در این نشست که با عنوان «منع گسترش: اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)» برگزار شد، ایران و متحدش، روسیه، اتهامات بریتانیا، فرانسه و آلمان را که موردحمایت ایالات متحده هم بود، رد کردند.
امیرسعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد، و واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل، خروج ایالات متحده از برجام، تحریمهای غرب و «مواضع ضدایرانی دبیرخانه سازمان ملل» را عامل بنبست کنونی دانستند.
ایروانی مدعی شد که ایران طبق معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای، به غنیسازی اورانیوم برای مقاصد صلحآمیز مجاز است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت ایالات متحده آمریکا، سال ۲۰۱۸ هنگام خروج یکجانبه از توافق برجام گفت که در مورد توافقی قویتر مذاکره خواهد کرد اما این وعده عملی نشد. به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران یک سال بعد از آن، زیر پا گذاشتن تعهداتش را آغاز کرد و غنیسازی را به سطح ۶۰ درصد، نزدیک به سطح تسلیحاتی، رساند. در همین حال، مذاکرات رسمی به منظور یافتن نقشه راهی برای احیای برجام هم در اوت ۲۰۲۲ شکست خورد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه ۲۲ نوامبر (اول آذر) با ارائه بیانیهای در نشست شورای حکام اعلام کرد که انباشت اورانیوم غنیشده در ایران همچنان ادامه دارد.
او که پیشتر نیز گفته بود نمیتواند با اطمینان بگوید برنامه هستهای ایران صلحآمیز است، در آن بیانیه تاکید کرد: «باید بگویم که در مورد اجرای بیانیه مشترک روز چهارم مارس ۲۰۲۳ که با وقفه روبرو شده است، نگرانم. مسیر پیشرفت باید شامل اجرای صادقانه و توام با همکاری تعهدهایی باشد که سر آنها توافق کردهایم.»
با این حال رزماری دی کارلو، مسئول سیاسی سازمان ملل متحد، در نشست روز دوشنبه تاکید کرد که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، معتقد است برجام «همچنان بهترین گزینه موجود برای اطمینان از این است که برنامه هستهای ایران منحصرا صلحآمیز باقی میماند». او در عین حال از ایران خواست که مسیرش را تغییر دهد.
سه کشور اروپایی در بیانیهای مشترک پس از این نشست گفتند که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران اکنون ۲۲ برابر حد مجاز برجام است. بریتانیا، فرانسه و آلمان تاکید کردند که برای وضعیت برنامه هستهای ایران «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری» وجود ندارد. به گفته آنها، خط سیر کنونی جمهوری اسلامی را به تواناییهای مرتبط با تسلیحات هستهای نزدیک میکند.
اروپاییها و جان کلی، مشاور وزیر خارجه ایالات متحده، افزودند که از همه ابزارها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای استفاده خواهند کرد.
کلی تاکید کرد: «ایران باید را برای ایجاد اعتماد بینالمللی و تنشزدایی اقدامهایی انجام دهد و از تحرکات هستهای دست بردارد.»
این مقام دیپلماتیک ایالات متحده افزود: «آمریکا به حلوفصل نگرانیهای جامعه بینالمللی در رابطه با برنامه هستهای ایران از طریق دیپلماسی متعهد است اما متاسفانه اقدامهای ایران نشان میدهد که این هدف برای آنها در اولویت قرار ندارد.»
در مقابل، امیرسعید ایروانی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، مدعی شد که تهران برای احیای برجام «پیوسته و به طور مداوم» تلاش کرده و «آماده است تا پس از احیای برجام، اجرای کامل تعهداتش در قبال آن را از سر بگیرد».
او همچنین افزود که این امر مستلزم آن است که ایالات متحده و سایر طرفها نیز تعهداتشان را به طور کامل اجرا کنند و اهمیت توجه صادقانه و واقعی به جنبههای سیاسی احیای توافق هستهای را در نظر داشته باشند.
نبنزیا، نماینده روسیه، نیز تاکید کرد که کشورش «کاملا متقاعد شده است هیچ جایگزینی برای برجام وجود ندارد». او همچنین شواهد ادعایی مبنی بر استفاده از پهپادهای ایرانی در اوکراین را رد کرد.
ایروانی نیز در مورد اتهامهای غرب مبنی بر حمایت پهپادی ایران از روسیه در جنگ اوکراین گفت: «تلاش برای ایجاد ارتباط نادرست بین استفاده از پهپاد در درگیری اوکراین و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد گمراهکننده و بیاساس است. موضع ایران در قبال درگیری در اوکراین روشن و ثابت است.»
جمهوری اسلامی ارسال پهپاد و تسلیحات دیگر به اوکراین را تکذیب میکند و ادعای بیطرفی دارد اما حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، آبان گذشته و پس از تهدیدهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی به دلیل ارسال پهپاد به روسیه و مشارکت در جنگ علیه اوکراین، در یک عقبنشینی آشکارــ با وجود تکذیبهای مکرر قبلیــ ارسال پهپاد به روسیه را پذیرفت و گفت: «پهپاد به روسیه دادهایم، اما ماهها پیش از جنگ اوکراین.»
با وجود انکار مقامهای ایرانی، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، بارها درباره ارسال تسلیحات از جمهوری اسلامی به روسیه هشدار داده و از متحدانش خواسته است که در برابر این اقدام ایران وارد عمل شوند. به گفته مقامهای نظامی اوکراین، ارتش روسیه دستکم از سه مدل پهپاد شاهدــ۱۳۶، شاهدــ۱۳۱ و پهپادهای چندمنظوره مهاجرــ۶ علیه نیروها و مراکز غیرنظامی اوکراین استفاده میکند.