گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد کودکان و درگیری‌های مسلحانه در افغانستان که از اول ژانویه ۲۰۲۱ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲ صورت گرفته است، نشان می‌دهد که کودکان در افغانستان تحت سلطه طالبان مورد سوءاستفاده و تجاوز جنسی قرار می‌گیرند. 

این گزارش که بر اساس قطعنامه ۱۶۱۲ شورای امنیت سازمان ملل متحد و قطعنامه‌های بعدی آن ارائه شده است، ششمین گزارش دبیرکل سازمان ملل در مورد کودکان و درگیری‌های مسلحانه در افغانستان است. 

در این گزارش به شش خشونت عمده علیه کودکان در افغانستان پرداخته شده است که طبق آن، از ماه ژانویه ۲۰۲۱ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، به طور کلی، چهار هزار و ۵۱۹ مورد خشونت علیه سه هزار و ۵۴۵ کودک چندماهه تا ۱۷ ساله صورت گرفته است. بر اساس این گزارش، مسئول بیشتر این خشونت‌ها طالبان بوده‌اند. 

این گزارش ۲۵۷ مورد استخدام و سوءاستفاده از کودکان، ۳۲۴۸ کشته و مجروح‌ شدن آن‌ها، ۲۱ مورد خشونت جنسی علیه کودکان، ۳۳ مورد آدم‌ربایی، ۲۱۱ مورد آسیب‌پذیری طی حمله به بیمارستان‌ها و مدارس و ۷۴۹ مورد محرومیت از دسترسی به خدمات بشردوستانه برای کودکان  را در این دوره تحقیقی در افغانستان به ثبت رسانده است. 

در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد همچنان به آسیب‌پذیری‌های کودکان در افغانستان از جمله دسترسی‌ نداشتن به خدمات اولیه به‌دلیل درگیری‌های طولانی‌مدت، آوارگی، فقر شدید و ناامنی غذایی، ترک تحصیل، مهاجرت ناامن از جمله بازگشت اجباری از پاکستان و تعلیق نامحدود تحصیلات متوسطه و عالی دختران در این کشور اشاره شده است. 

ویرجینیا گامبا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور کودکان و درگیری‌های مسلحانه، در مورد وضعیت کودکان افغان گفت: «میلیون‌ها دختر همچنین از رفتن به دبیرستان منع شدند. این امر، همراه با هنجارهای اجتماعی و شیوه‌های سنتی مضر، بسیاری از دختران را در معرض انواع شدید خشونت و رفتارهای توهین‌آمیز، مانند قتل‌های ناموسی، ازدواج‌های زودهنگام، خشونت خانگی و خشونت جنسی قرار داده است.»

او تاکید کرد که طالبان باید مدارس بالاتر از کلاس ششم را به روی همه دختران بازگشایی کنند و تعلیق آموزش متوسطه دختران و دسترسی زنان به تحصیلات دانشگاهی را لغو کنند.

یافته‌های گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که قتل و معلول شدن کودکان در افغانستان در درجه اول و به دنبال آن محروميت از دسترسی به خدمات بشردوستانه برای آن‌‌ها از شايع‌ترين خشونت‌هایی بوده است که طی دو سال به‌صورت کم‌‌سابقه‌ای افزایش یافته است. 

به گفته این گزارش، فقدان بودجه برای فعالیت‌های مین‌زدایی و لغو حمایت‌ها از اداره هماهنگی مین‌زدایی، از جمله دلایل اصلی کشته شدن کودکان از طریق تجهیزات انفجاری بوده است. 

در بخشی از این گزارش تاکید شده است: «خطرات انفجار در سراسر افغانستان در همه جا وجود دارد. قربانیان پس از این حوادث همچنان برای دسترسی به کمک‌های حیاتی پزشکی، مالی و روانی اجتماعی مشکل داشتند. حمایت جهانی برای حذف سریع تهدیدهای انفجار ضروری است و آموزش در ارتباط با خطر مهمات انفجاری باید افزایش یابد.»

بر اساس این گزارش، طالبان تعریف بین‌المللی کودک را انکار می‌کنند که به هر انسانی که زیر ۱۸ سال باشد، گفته می‌شود و از کودکان برای اهداف و مقاصد خود استفاده می‌کنند. 

با این حال، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور کودکان و درگیری‌های مسلحانه از طالبان خواسته است که اقدام‌های مشخصی را برای حمایت از کودکان از جمله به‌رسمیت‌شناختن یک فرد زیر ۱۸ سال به‌عنوان کودک، انجام دهند.