جیمز کلورلی، وزیر کشور بریتانیا، روز دوشنبه ۱۵ ژانویه، اعلام کرد که تصمیم گرفته است حزب التحریر را در فهرست‌ گروه‌های تروریستی قرار دهد. بر این اساس، فعالیت این حزب در بریتانیا ممنوع است و عضویت و ترویج برنامه‌های آن جرم تلقی می‌شود.  

کلورلی در یادداشتی که در شبکه اجتماعی اکس منتشر کرد، نوشت: «من تصمیم گرفتم حزب‌التحریر را در بریتانیا ممنوع کنم. اقدام آن‌ها در ترویج و تشویق حملات نفرت‌انگیز حماس بر خلاف هر چیزی است که کشور ما از آن دفاع می‌کند.» وزیر کشور بریتانیا افزود که عضویت و دعوت به حمایت از این گروه نیز جرم محسوب می‌شود.

در بیانیه‌ای که در وب‌سایت وزارت کشور بریتانیا منتشر شد، آمده که حزب التحریر به یهودستیزی و ترویج تروریسم دامن می‌زند و از این جهت فعالیت آن در بریتانیا ممنوع است و هرنوع حمایت، فعالیت، تبلیغ و دفاع از برنامه‌های این حزب جرم تلقی می‌شود.

بر اساس این بیانیه، جیمز کلورلی روز دوشنبه، پیش‌نویس دستوری را به پارلمان ارائه کرده که حزب التحریر را تحت قانونی قرار می‌دهد که برای تعریف و نحوه برخورد با گروه‌های تروریستی تدوین شده است. این پیش‌نویس در صورتی که در پارلمان تایید شود، از ۱۹ ژانویه لازم‌الاجرا خواهد شد.

این بیانیه می‌افزاید: «این بدان معنا است که عضویت، دعوت به حمایت و نمایش برنامه‌ها در مکان‌های عمومی به گونه‌ای که ظن آن رود که تبلیغ عضویت یا حمایت از این گروه باشد، مجازات کیفری در پی خواهد داشت.»

در پیش‌نویسی که وزارت کشور بریتانیا تهیه کرده، آمده است که برخی جرائم مرتبط با فعالیت به نفع حزب التحریر ممکن است ۱۴ سال حبس داشته باشد و می‌تواند در کنار آن مجازت‌هایی مانند جریمه نیز در نظر گرفته شود.

حزب‌التحریر را یک روحانی فلسطینی به نام تقی‌الدین النبهانی در سال ۱۹۵۳ تاسیس کرد. این حزب به‌سرعت در شماری از کشورهای جهان گسترش یافت و اکنون در نزدیک به ۳۲ کشور دنیا از جمله ایالات متحده آمریکا، کانادا، استرالیا، برخی کشورهای اروپایی و آسیایی دفاتر فعال دارد. دفتر مرکزی این حزب در لبنان قرار دارد و مبنای فکری آن برپایی خلافت اسلامی در سرزمین‌های اسلامی است.

حزب‌التحریر به مبارزه غیرمسلحانه و ترویج ایدئولوژی از طریق تبلیغ، پخش کتاب، تاسیس مراکز آموزشی و جذب و تربیت نیرو در کشورهای اسلامی و غیراسلامی معتقد است و به همین دلیل از زمان تاسیس تاکنون، شاخه نظامی ایجاد نکرده است و اعضای آن اقدام نظامی انجام نداده‌اند. با این حال، ایدلوژی این حزب که بر مبنای برپایی خلافت اسلامی استوار است، به ایدئولوژی داعش و شماری دیگر از گروه‌های تروریستی که خواهان برپایی خلافت اسلامی‌اند، شباهت زیادی دارد.

حزب التحریر در نزدیک به یک دهه اخیر، فعالیتش را در افغانستان توسعه داد و اعضای این حزب مدعی‌ شدند که هزاران نفر در بخش‌های مختلف افغانستان به این حزب پیوسته‌اند. با وجودی که دولت پیشین افغانستان حزب التحریر را گروه تروریستی نمی‌دانست، دفاتر و گردهمایی‌های این حزب علنی برگزار نمی‌شد و بیشتر فعالیت‌های آن مخفیانه صورت می‌گرفت.

پیش از این، کشورهای پاکستان، بنگلادش و برخی کشورهای آسیای میانه حزب التحریر را گروه تروریستی معرفی کرده‌اند و فعالیت این حزب در این کشورها غیرقانونی است؛ اما فعالیت اعضای حزب التحریر در شماری از کشورهای غربی از جمله آمریکا، کانادا، استرالیا و برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا آزاد است و هواداران آن در ماه‌های خیر بارها در تایید حماس و حمایت از فلسطین تجمع‌های اعتراضی برگزار کرده‌اند.

در بیانیه وزارت کشور بریتانیا، با اشاره به این فعالیت‌ها آمده است: «تمجید حزب التحریر از حملات هفتم اکتبر و حوادث مرتبط و همچنین توصیف اعضای حماس با لقب «قهرمانان» در وب‌سایت اصلی آن به‌منزله ترویج و تشویق تروریسم است.»

بر اساس این بیانیه، حزب التحریر در ستایش و تجلیل از حملات علیه اسرائیل و حملات علیه یهودیان سابقه زیادی دارد. این بیانیه با تاکید بر مبارزه دولت بریتانیا با یهودستیزی، می‌افزاید: «ایدئولوژی یهودستیزانه این گروه و تمجید حملات علیه غیرنظامیان بی‌گناه در اسرائیل ضرورت ممنوعیت آن را مشخص می‌کند.»

در این بیانیه همچنین به نقل از تام توگندات، وزیر امنیت بریتانیا، آمده است: «حزب التحریر آشکارا تروریسم را تشویق و ترویج می‌کند. تمجید آن‌ها از حملات هولناک حماس به اسرائیل تا جایی پیش می‌رود که تروریست‌هایی را که به تجاوز جنسی و قتل شهروندان اسرائیلی متهم‌اند، قهرمان می‌نامند.»

بازتاب و تاثیر اقدام بریتانیا در مورد التحریر در افغانستان

بریتانیا یکی از مهم‌ترین مراکز فعالیت حزب التحریر به شمار می‌رود و هرچند دفتر مرکزی این حزب در لبنان قرار دارد، بریتانیا از نظر تامین منابع مالی، ترویج و تبلیغ و جذب نیرو از میان مسلمانان ساکن این کشور، یکی از مراکز اصلی فعالیت این حزب محسوب می‌شود.

مروری بر وب‌سایت‌های دفاتر حزب التحریر در کشورهای مختلف جهان هم نشان می‌دهد که دفتر این حزب در بریتانیا یکی از فعال‌ترین دفاتر آن در کشورهای جهان است و میزان برگزاری تجمع‌ها، نشست‌ها، اعتراض‌های اعضای این حزب در بریتانیا و نیز تولید محتوا در رسانه‌های اجتماعی و چاپ و نشر کتاب در این کشور به‌مراتب بیشتر از دیگر کشورها است و به نظر می‌رسد تعطیل شدن دفاتر حزب التحریر در بریتانیا دست‌کم در زمینه تامین مالی بقیه دفاتر این حزب در کشورهای مختلف از جمله افغانستان که منبع درآمدی از داخل ندارند، تاثیر مستقیمی بگذارد.

هرچند طالبان در نوامبر ۲۰۲۲ اعلام کردند که فعالیت حزب التحریر به‌عنوان «گروه تکفیری» در این کشور ممنوع است و به دنبال آن حدود ۸۰ نفر در کابل، تخار و بدخشان به اتهام عضویت و همکاری با این حزب بازداشت شدند، گسترش فعالیت این حزب در یک دهه گذشته در افغانستان و ترویج ایدئولوژی آن از طریق نشر و پخش کتاب، جذب نیرو در دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و مذهبی باعث شده است تا این حزب در لایه‌های مختلف جامعه افغانستان نفوذ کند.

هرچند ایدئولوژی این حزب با داعش و طالبان شباهت‌هایی دارد، نداشتن شاخه نظامی باعث شده است تا داعش و طالبان آن را تایید نکنند.